Hollands Glorie

Jan Wandelaar (Hugo Metsers) monstert als stuurman aan op de zeesleper Jan van Gent van kapitein Sjemanov (Coen Flink). Voordat de lange eerste reis begint trouwt hij nog snel met zijn vriendin Nellie (Teuntje de Klerk). Jan Wandelaar blijkt een echte vakman te zijn en de opvarenden worden al snel een hechte groep vrienden. Op de wal is de strijd losgebarsten tussen de diverse rederijen om de macht binnen de zeesleepvaart. Vooral de firma Kwel doet er alles aan, door middel van fusies met kleine rederijen en door hun werknemers slecht te betalen, de meeste opdrachten binnen te krijgen. Jan Wandelaar wil echter strijden voor betere arbeidsvoorwaarden, wat bij de firma Kwel in het verkeerde keelgat schiet en ze ontslaan Jan Wandelaar. Vanwege zijn goede naam weet hij toch nog een baan als bootsman te krijgen op de grote vaart, maar dat is weinig inspirerend werk. Zijn hart gaat uit naar de zeesleepvaart en na het schrijven van een excuusbrief wordt hij weer aangenomen door de firma Kwel. Die heeft echter een levensgevaarlijke opdracht in petto voor hem en zijn vrienden, zonder dat zij het weten. De kans bestaat dat het schip zal vergaan. Lukt het Jan Wandelaar om deze zware tocht tot een goed einde te brengen?

In 1977 zond de AVRO de Nederlandse televisieserie Hollands Glorie uit. De serie is gebaseerd op het gelijknamige boek van Jan de Hartog over de Nederlandse zeesleepvaart in het begin van de 20e eeuw. Hoofdpersoon is Jan Wandelaar, in de serie gespeeld door Hugo Metsers. Deze jonge, eigenzinnige, man weet uit te groeien tot de beste stuurman/kapitein van de vloot. Hij beleeft met zijn trouwe bemanning diverse avonturen met hun schepen Jan van Gent en de Furie. In 1982 werd de serie nog een keer herhaald, maar daarna nooit meer.
Hollands Glorie is een goed gemaakte serie met veel tempo, waardoor het nooit saai wordt. Regisseur is Walter van der Kamp, die hiervoor reeds vele televisieseries had geregisseerd (De Stille Kracht, De Verlossing, Van Oude Mensen - De Dingen Die Voorbij Gaan). Van der Kamp kent dus het klappen van de zweep en weet die zweep ook bij Hollands Glorie goed te hanteren. Met beperkte middelen lijkt het alsof er over de gehele wereld is gefilmd. Het zijn echter allemaal opnames in Nederland en Ierland. De Jan van Gent en Furie zijn één en hetzelfde schip. Dat schip is afkomstig uit de houttransport van Zweden en is speciaal voor de serie aangekocht. Met de nodige aanpassingen is het zo gemaakt dat het twee verschillende schepen lijken. De interieurs van de schepen zijn allemaal in de studio opgenomen. De exotische cafeetjes waar de bemanning z\'n vertier zoekt zien er allemaal behoorlijk hetzelfde uit, maar dat mag de pret niet drukken. De exterieurs van het schip zijn opgenomen in baai bij Bantry in Ierland. Wie goed kijkt ziet regelmatig dezelfde kade en kustlijn voorbij komen. Over het algemeen wordt er, een enkele uitzondering daargelaten, goed geacteerd in de serie, met Hugo Metsers, Coen Flink en Jan Blaaser als positieve uitschieters.
De serie blijft redelijk trouw aan het boek van Jan de Hartog, inclusief het wat ouderwets aandoend taalgebruik. Je moet goed luisteren om alle dialogen goed te verstaan en als er dan ook nog oud taalgebruik gehanteerd wordt moet je goed bij de les blijven om alles te kunnen blijven volgen.
De oorspronkelijke serie werd uitgezonden in 12 afleveringen. Deze zijn voor de DVD samengevoegd tot vijf lange afleveringen van ruim 100 minuten, waarbij alleen aan het begin van de lange afleveringen de begintitels aanwezig zijn. De aftiteling is alleen bij de laatste DVD aanwezig. Daardoor ontbreken er namen uit het begin van de serie. Voor de rest is het ook nu nog een uitstekende serie, die als een van de beste van de jaren \'70 mag worden gezien.

Leuk detail is nog dat het schip nog steeds bestaat en nog steeds de naam Furie heeft, zoals in de serie. Na de opnames is het verkocht aan de Stichting Hollands Glorie, die het schip sindsdien in beheer heeft. Het ligt op dit moment afgemeerd aan een kade in Maassluis.

Beeldkwaliteit

De serie staat in het originele beeldformaat van 1.33:1 op de DVD. Het is ruim dertig jaar geleden dat de serie is gemaakt en dat is ook te zien. De kwaliteit is erg mager. Het beeld is op te delen in twee gedeeltes: de binnenopnames, die op video zijn opgenomen, en de buitenopnames, die op 16mm film zijn gedraaid. Het verschil is duidelijk te zien, waarbij de buitenopnames er het slechtst afkomen. Ze zijn gedraaid op het zogenaamde dia-positief (ook wel omkeermateriaal genoemd). Dat houdt in dat er geen negatief is, maar dat het originele materiaal uit de camera ook wordt gebruikt op de montagetafel. Daardoor is de kans op beschadigingen behoorlijk groot en dat is ook te zien, het beeld zit er vol mee. Ook is het contrast aan de hoge kant en de detaillering is minimaal. Naar het einde toe worden de beschadigingen duidelijk minder. Blijkbaar wist men na een poosje beter met het materiaal om te gaan.
De binnenopnames zijn op video gedraaid, maar ook dat heeft de tand des tijds niet helemaal doorstaan. Er is veel beeldruis aanwezig en ook drop-outs (zie screenshot 1) komen regelmatig voor. Verder heeft het beeld last van cross-colouration en after-glow-effecten, wat vaker voorkomt bij oude videobeelden. Al met al heeft deze serie dus niet zo\'n beste beeldkwaliteit meer.
Elk deel is onderverdeeld in zes hoofdstukken, die ook via het menu zijn te kiezen.

Geluidskwaliteit

Het originele mono-geluid is ook aanwezig op deze DVD in de vorm van een Dolby Digital 2.0 (192 kb/s) signaal. Het geluid komt daardoor uit beide frontkanalen, maar door het gebruik van een eventueel aanwezige Dolby Pro Logic matrix op je receiver komt het geluid keurig uit de centerspeaker. Het geluid is van betere kwaliteit dan het beeld. Er is behoorlijk wat aandacht besteed aan het geluidsbeeld met veel geluidseffecten en atmosfeergeluiden. De balans is soms wat verstoord, waardoor de dialogen verzuipen in de omgevingsgeluiden. De verstaanbaarheid komt dan in het geding. Doordat er helaas geen ondertiteling beschikbaar is, zijn de gesprekken lastig te volgen. Er is vaak een flinke hoeveelheid ruis hoorbaar en af en toe komt er een stevige brom (aardlus) opzetten, die er echter bij de opnames al ingeslopen is. Bij de toenmalige televisies valt die brom niet zo op, maar bij de tegenwoordige apparatuur wordt dit euvel genadeloos blootgelegd. De serie zit vol muziek van Tony Eyk, waarbij enkele stukken echter nogal aan reeds bestaand werk doen denken (Concierto de Aranjuez/Ennio Morricone).

Extra's

De disc\'s hebben allemaal een geanimeerd menuscherm in 1.33:1 beeldformaat en de themamuziek van de serie als achtergrondmuziek. De serie zit in een handige boxset met kartonnen sleeve. Extra\'s zijn niet aanwezig.

Jan Wandelaar is een goede stuurman op de zeesleepvaart. Hij komt in conflict met rederij Kwel, omdat Wandelaar betere arbeidsvoorwaarden wil voor de bemanningen. Kwel probeert daarop Wandelaar buitenspel te zetten.
Hollands Glorie is een televisieserie van de AVRO uit 1977. Toentertijd zaten de mensen aan de televisie gekluisterd en dat is best te begrijpen. Het is een vlotte serie vol drama, romantiek en spanning. Daar is dus niets mis mee. De beeld- en geluidskwaliteit zijn echter niet zo best. Het is ook jammer dat er geen ondertiteling beschikbaar is. Sommige dialogen zijn namelijk lastig te volgen. Ook zijn er geen extra\'s te vinden op deze box. Wie zich daar niet aan stoort zal (wederom) kunnen genieten van een van de beste Nederlandse series uit de jaren \'70.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Universal Pictures Benelux.

Lees meer

• Vorige: Flandres (DVD)
• Volgende: Pink Panther, The (2006) (Blu-ray)