Troon, De

Willem Frederik van Oranje, de oudste zoon van de gevluchte stadhouder Willem V, leeft ten tijde van Napoleon in ballingschap in Duitsland en Engeland. Als Napoleon steeds minder grondgebied overhoudt, kan in november 1813 Willem Frederik van Oranje terugkeren naar Nederland alwaar hij de eerste twee jaar als 'soevereine vorst' gaat regeren. Vanaf 1815 wordt Willem I (Yorick van Wageningen) de eerste koning van Nederland. Zijn zoon Guillot (Dragan Bakema), de latere koning Willem II, heeft niet zo'n goede verhouding met zijn vader. Hij verwijt hem machtsmisbruik en slap gedrag. Guillot trouwt met Anna Paulowna (Nanette Drazic), de zus van de Russische Tsaar. Ze krijgen vier kinderen, waaronder de latere koning Willem III. Guillot krijgt de opdracht om de opstandelingen van België onder de duim te houden, maar eigenlijk is hij het wel met hen eens. De Belgische opstand wordt uiteindelijk bevochten door Guillots broer Frederik, maar uiteindelijk wordt België in 1830 toch zelfstandig. In 1840 doet koning Willem I afstand van de troon en volgt Guillot hem op als koning Willem II (Jeroen Willems). Onder zijn leiding wordt de nieuwe grondwet ingevoerd, die de macht van de koning ernstig inperkt. De zoon van Willem II, Willem III (Guy Clemens), is het daarmee in het geheel niet eens en wenst niets met het koningschap te maken te hebben. Tijdens het koningschap van Willem II leeft Willem III er lustig op los, met veel minnaressen en drank. Als Willem II komt te overlijden, moet Willem III alsnog de troon overnemen. Hij heeft twee zonen met zijn vrouw Sophie (Loes Haverkort), maar de relatie met zijn zoons is zo slecht dat geen van hen recht krijgt op de troon. Pas veel later, als koning Willem III (Marcel Musters) op latere leeftijd hertrouwt met de veel jongere Emma, krijgt hij nog een dochter, Wilhemina, de latere koningin van Nederland.

De Nederlandse cinema kent wel een aantal films en televisieseries over de Nederlandse geschiedenis en over de leiders van dit land. Zo was er in de jaren '80 de serie Willem van Oranje met Jeroen Krabbé in de hoofdrol. Een paar jaar geleden was er de serie Wilhelmina en nog niet zo lang geleden was op de televisie de serie Juliana te zien. Maar er bestond nog geen film of televisieserie over de eerste drie koningen van Nederland: Willem I, II en III. Die leegte is nu opgevuld met De Troon, geregisseerd door Erik de Bruyn naar een scenario van Ger Beukenkamp. Deze zesdelige televisieserie is gebaseerd op het boek Voor de Troon Wordt Men Niet Ongestraft Geboren van historici Dorine Hermans en Daniela Hooghiemstra. Zij hadden toegang tot het Koninklijk Archief en hebben daar aantekeningen en beschrijvingen van ministers, hofartsen, diplomaten en van de koningen en hun familieleden zelf gevonden en opgeschreven. Informatie uit de eerste hand dus. Niet alles wat we zien is historisch correct, maar dat doet er ook niet zo heel erg toe, het is tenslotte een gedramatiseerde vertelling. Maar mensen gaan er toch een beetje vanuit dat het allemaal waar is wat er verteld wordt en krijgen nu misschien een beetje een verkeerde indruk van onze eigen geschiedenis. Voor wie het echt interesseert is er heel veel informatie over ons koningshuis te vinden op internet en in de bibliotheken en zo kan iedereen voor zichzelf uitzoeken wat waar is en wat niet.
Scenarioschrijver Ger Beukenkamp vergelijkt De Troon met BBC-series als The Tudors en Elizabeth. Daarmee overdrijft hij toch een beetje. De serie heeft voldoende kwaliteit, maar haalt het niet bij de voornoemde series. En dat is ook voor een deel aan Beukenkamp zelf te wijten. De dialogen zijn niet altijd even overtuigend en soms zelfs ronduit knullig, waar de acteurs dan ook zichtbaar moeite mee hebben. Over het algemeen wordt er redelijk goed geacteerd, maar vooral Dragan Bakema als de jonge koning Willem II acteert uitstekend. Ook Nanette Drazic, als de vrouw van Willem II, komt heel geloofwaardig over met haar kennis van het Russisch en haar Nederlandse accent. Helaas zijn er ook een aantal rollen die veel minder goed uit de verf komen, wat dus ook voor een deel te wijten valt aan het script. Wat wel heel overtuigend is zijn de decors. De serie is voor een groot gedeelte opgenomen in Hongarije, waar nog prachtige landhuizen en paleizen staan, die nog in zeer goede staat zijn en uitstekend dienen als decor voor een serie over het Nederlandse koningshuis in de 19e eeuw. Ook het camerawerk is erg mooi. Het ziet er dynamisch en levendig uit, zonder te overheersen. Met zo'n prachtige entourage en decor is het natuurlijk ook dankbaar werk voor een cameraman.
De serie zelf bevat wel een paar flinke missers. Zo is er de wel heel erg suffe en truttige voice-over van een jonge Wilhemina. Die lijkt in niets op de krachtige vrouw die Wilhelmina was. Dan zijn er nog de wisselingen van acteurs als een karakter ouder wordt. Soms gaat het naadloos (van Guy Clemens naar Marcel Musters als koning Willem III), maar soms is het werkelijk zeer ongeloofwaardig, met als dieptepunt de omschakeling van Dragan Bakema naar Jeroen Willems als koning Willem II. De tijdsspanne is slechts enkele maanden, maar Willem II en zijn vrouw Anna zien er jaren ouder uit, terwijl de rest van de cast nagenoeg gelijk blijft. Iets meer subtiliteit was hier op z'n plaats geweest. En iets wat de plank werkelijk volledig mis slaat is het lied 'Love the One You're With' van Stephen Stills, gespeeld voor prins Willem III. Zo'n modern nummer haalt je geheel uit de sfeer van de film. Wie dat toch bedacht heeft? Afgezien van deze missers is De Troon een aardige televisieserie, die een redelijke kijk geeft in de opkomst van het koningshuis in Nederland. Niet alles is even sterk, maar het heeft voldoende kwaliteit om de aandacht vast te houden tot het einde.

Deze DVD-uitgave bestaat uit twee schijfjes, die in een mooie digipack verpakking zitten.

Beeldkwaliteit

Deze televisieserie is opgenomen op video en staat in een 1.78:1 anamorf beeldformaat op de schijfjes. De serie heeft mooi camerawerk en het ziet er heel kleurrijk uit, wat goed overkomt op DVD. De scherpte en detaillering van het beeld is voldoende, wat niet gezegd kan worden van het contrast en zwartniveau. Die zijn beide veel te laag. Het zwart is niet meer dan grijs. Voor een uitzending op televisie is dat niet heel ongebruikelijk, maar op DVD mag dat er beter uitzien. In donkere scènes is bijzonder veel beeldruis aanwezig, bij de lichtere scènes is er helemaal geen sprake van beeldruis en ziet het er mooi helder uit. Over de gehele linie verdient het beeld wel een voldoende. Jammer genoeg kennen de afleveringen geen hoofdstukindeling, elke aflevering is dus eigenlijk één hoofdstuk. Het overgrote deel wordt er Nederlands gesproken. Een paar keer is Engels of Russisch de taal en daar is Nederlandse ondertiteling aanwezig. Een heel enkele keer wordt een stukje Nederlandse dialoog ondertiteld, als het met een groot accent wordt uitgesproken.

Geluidskwaliteit

De geluidstrack op de DVD is een Dolby Digital 5.1-track (448 kb/s), maar het is niet een normale 5.1 track. De achterkanalen bevatten namelijk een zeer dof klinkende optelling van de voorste kanalen. Het voegt dus nauwelijks iets toe behalve een lichte, onnatuurlijke ruimtelijkheid. Zonder deze achterste kanalen zou het geluid in ieder geval niet minder zijn geworden. De serie gaat vooral om gesproken woord en dus moeten de dialogen goed verstaanbaar zijn. Dat is voor het overgrote deel dik in orde. Veel van het setgeluid van de Belgische geluidsman Dirk Bombey is gebruikt in de eindmix. Een gedeelte is nagesynchroniseerd en dat is dan ook wel te horen. Het klinkt dan veel minder naturel dan de originele dialogen van het setgeluid. Het is wel jammer dat de dialogen, naast het centerkanaal, ook in de beide frontkanalen zijn geplaatst. In de frontkanalen horen we ook mooie atmosfeergeluiden en geluidseffecten, zodat er een mooi stereo geluidsbeeld ontstaat. De muziek is over het algemeen mooi en sfeervol, al zijn er een paar momenten waarbij de muziek niet bij het beeld past, het klinkt dan veel te modern met elektrische gitaren en drums.

Extra's

De menu's van de schijven bestaan uit statische schermen in 1.78:1 beeldformaat, met een fragment uit de filmmuziek als achtergrondgeluid. De extra's bevinden zich op de tweede disc, na de laatste aflevering.

Deleted Scenes (8 min)
Eigenlijk zijn het meer verlengde versies van bestaande scènes, waaronder de scène met het lied 'Love the One You're With' van Stephen Stills, maar dan in z'n geheel.

Making Of (25 min)
Een Making of van de serie, die voornamelijk bestaat uit interviews met de cast en de makers en die daarnaast heel veel fragmenten uit de serie bevat. De gesprekken gaan voornamelijk over de inhoud van de serie en de karakters die men speelt. Heel veel achtergrondinformatie krijg je niet, behalve op het eind over de filmmuziek.

De Troon vertelt in zes delen van 50 minuten het verhaal van de eerste drie koningen van Nederland: Willem I, Willem II en Willem III. Het wordt duidelijk dat hun onderlinge verhoudingen niet zo best waren. Het is een aardige televisieserie, waarbij het camerawerk en de decors werkelijk prachtig zijn, maar waarin niet altijd even goed geacteerd wordt. Dat de verhalen historisch gezien niet allemaal even correct zijn doet niet echt ter zake, het blijft tenslotte een gedramatiseerde vertelling. De DVD heeft een voldoende beeld- en geluidskwaliteit en heeft een paar extra's, die echter niet zo heel boeiend zijn. De verpakking is een goed verzorgde digipack met slipcase. De Troon geeft een aardige kijk in de keuken van het Nederlands koningshuis en zal daarmee voldoende geïnteresseerd publiek weten te bereiken.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door A-Film Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Multiple Sarcasms (DVD)
• Volgende: Prinses en de Kikker, De (Blu-ray)