John Rabe

Het is 1937. John Rabe (Ulrich Tukur) is directeur van de Siemens energiecentrale in de Chinese stad Nanking. Zijn contract loopt bijna af en het is tijd om samen met zijn vrouw Dora (Dagmar Manzel) terug naar Duitsland te gaan. Op het laatste moment voor zijn vertrek valt het Japanse leger de stad Nanking en de energiecentrale aan en bezet de stad. De bezetter is meedogenloos en niemand is z'n leven veilig. Krijgsgevangenen worden zonder pardon doodgeschoten. De Duitse diplomaat Georg Rosen (Daniel Bruhl) oppert een idee om een speciale beveiligde zone in het leven te roepen, waar de bevolking van de stad kan wonen. John Rabe wordt leider van de commissie die alles moet regelen. Rabe probeert er alles aan te doen om de bevolking van 250.000 mensen te beschermen tegen het Japanse autoritaire gedrag.

De laatste jaren staat Duitsland veel meer open voor films over hun eigen, recente geschiedenis en dan met name de Tweede Wereldoorlog. Met films als Der Untergang en Die Fälscher belicht de Duitse cinema het recente verleden, die men daarvoor niet ter sprake bracht. John Rabe hoort ook in dit rijtje thuis. Een film over een Duitse nazi die voor Siemens in China werkt. De naam John Rabe zal voor velen onbekend zijn. Na de oorlog werd Rabe vanwege zijn nazisympathieën in een verdomhoekje geplaatst. Nu wordt hij ook wel de 'Schindler van het oosten' genoemd, naar Oscar Schindler, die veel joden uit handen van de Duitsers wist te houden. Maar bij Rabe ging het om 250.000 mensen en toch weten wij daar weinig of niets van. Dat komt mede doordat Rabe na de oorlog werd dwarsgezeten door de geallieerden vanwege zijn NSDAP-lidmaatschap en steun aan Hitler, terwijl de Gestapo hem een voet dwars zette, omdat hij de Japanse misdaden in Nanking naar buiten wilde brengen via zijn dagboeken en filmopnames. Zijn dagboeken verdwenen uiteindelijk in de vergetelheid, om pas jaren later weer onder de aandacht te komen. Uiteindelijk werd hij wel gerehabiliteerd, maar toen was zijn carrière reeds ten einde. John Rabe is niet de enige film over de belegering van Nanking, de toenmalige hoofdstad van China, door de Japanners. Ook City of Life and Death van de Chinese regisseur Chuang Lu uit 2009 vertelt dit verhaal, alleen dan vanuit een meer algemeen standpunt. Het is duidelijk dat ook deze gebeurtenissen, die jarenlang onbekend waren en eigenlijk nog steeds ontkend worden, eindelijk bij het grote publiek bekendheid krijgen. John Rabe doet verslag van de meest in het oog springende periode uit het leven van Rabe, de laatste maanden van 1937, als de Japanners de Chinese stad Nanking belegeren. De dagboeken die Rabe had bijgehouden zijn een belangrijk uitgangspunt geweest voor het scenario van de film. Daarom is het een film die behoorlijk trouw is aan de werkelijke gebeurtenissen. Hier en daar is wat geromantiseerd, maar de hoofdlijnen komen sterk overeen met de werkelijkheid. En die was niet mis. De Japanners hebben het leven van de vluchtelingen er niet makkelijk op gemaakt. Rabe probeert zoveel mogelijk Chinese mensen te redden, samen met leden van de leidinggevende commissie. Het tijdsbestek waarin de film zich afspeelt is op zich niet zo heel lang, ongeveer twee maanden aan het eind van het jaar. Maar er gebeurt zo veel, dat het wel jaren lijkt. De verhaallijn is zo sterk, dat het continue de aandacht van de kijker vasthoudt. Er zitten een aantal scènes in de film die de kijker nog lang zal heugen. Met een zeer directe aanpak windt regisseur Florian Gallenberger er geen doekjes om. Met behulp van oud archiefmateriaal en de dagboeken van Rabe weet hij het verhaal tot bijna in detail te reconstrueren. Dat levert aangrijpende scènes op, waarbij ook duidelijk wordt dat de Japanners vreselijk hebben huisgehouden in China. Gallenberger durft het aan om als Duitse regisseur, wiens natie in de oorlog ook de nodige misdaden tegen de bevolking heeft begaan, de gruwelijkheden van de Japanners eerlijk in beeld te brengen, zonder een beschuldigende vinger uit te steken. Hij wil de realiteit laten zien, zonder daar een oordeel van goed of kwaad aan te geven. Gallenberger weet ook de acteurs goed aan te sturen, want alle hoofdrollen worden bijzonder mooi ingevuld, met Ulrich Tukur als hoogtepunt. Tukur is een gerenommeerd Duits acteur die onder meer in Das Leben der Anderen en Das Weisse Band speelde, maar zijn rol als John Rabe is een van zijn beste ooit.
In Duitsland is John Rabe op DVD en Blu-ray Disc uitgegeven door 20th Century Fox, vandaar ook dat je het bekende intro van 20th Century Fox ziet aan het begin van de film. In de Benelux is de film in de bioscoop uitgegeven door Cinemien en Homescreen is daaraan gelieerd. Vandaar dat hier de film door Homescreen is uitgegeven op DVD.

Beeldkwaliteit

De film heeft op de DVD het originele beeldformaat van 2.35:1 behouden. En dat is mooi, want deze film weet op een prachtige manier gebruik te maken van het gehele beschikbare beeld. Het camerawerk is zeer mooi en doeltreffend. De prachtige beelden komen over het algemeen heel goed over op deze transfer. Het beeld is over het algemeen mooi scherp met een goed contrast en schaduwdetail. Een enkele scène is wat donkerder van aard en daar is wat filmgrain aanwezig, wat de detaillering dan wat beïnvloedt. Het zwartniveau is over het algemeen goed. Het kleurenpalet is erg terughoudend, waarbij alleen de Duitse vlag fel van kleur is. Een heel enkele keer is wat lichte edge-enhancement toegepast, maar echt storen doet dat bij deze film niet. Opvallend zijn de vele compressiefoutjes tijdens de aftiteling, de rest van de film zijn die een stuk minder aanwezig. Afgezien van de aftiteling is dit een heel mooie, filmische transfer.

Geluidskwaliteit

Bovenaan deze recensie wordt het geluid als Duitstalig aangegeven. Maar er wordt bijna net zoveel Engels, Chinees en Japans gesproken in de film, dus van een eenduidige taal is hier eigenlijk geen sprake. Er zijn twee tracks beschikbaar, een Dolby Digital 2.0 (192 kb/s) en een Dolby Digital 5.1 (448 kb/s). Als we het DD 5.1 kanaal onder de loep nemen dan krijgen we een geluidstrack te horen die veel indruk maakt. Het is dynamisch, sfeervol en heeft een mooie klankkleur. De dialogen zijn uitstekend te volgen, in welke taal ze ook uitgesproken worden. Daarbij klinken ze ook heel natuurlijk in de omgeving waarin de karakters zich bevinden. De surroundkanalen worden veelvuldig in het geheel betrokken, wat voor een mooi ruimtelijke werking zorgt. Bij een aantal pittige scènes met Japanse vliegtuigen komt ook het LFE-kanaal flink in actie met een stevig en goed gedoseerd laag. Een geluidstrack die weet te overtuigen, zowel in de rustige als in de actiescènes.

Extra's

De DVD heeft statische menuschermen in 1.78:1 anamorf beeldformaat en een fragment uit de filmmuziek als achtergrondgeluid.

Making Of (30 min)
Een vrij uitgebreide Making Of, waarbij voornamelijk regisseur Florian Gallenberg in diverse interviewfragmenten aangeeft wat de (on)mogelijkheden waren van het filmen in China. Over het algemeen gaat het vrij goed, maar ook zijn er wat problemen. Ondanks het feit dat de cast en crew uit diverse landen afkomstig is, blijkt de samenwerking goed te verlopen en is de sfeer op de set overwegend goed.

Trailer (2 min)
De bioscooptrailer van de film in 2.35:1 anamorf beeldformaat.

John Rabe, de directeur van een energiecentrale in Nanking, staat op het punt om terug te keren naar Duitsland als het Japanse leger de stad binnenvalt. Rabe creëert met een aantal mensen een beveiligde zone, waar 250.000 inwoners van de stad onderdak kunnen vinden. De film John Rabe is een indrukwekkende weergave van het verhaal van de nazi John Rabe. Een onbekend verhaal, maar wel erg aangrijpend. De DVD heeft een prima beeld- en geluidskwaliteit en een interessante making of als extra. John Rabe is een film die aandacht verdient en deze DVD is een prima uitgave die de film eer aan doet.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Homescreen.

Lees meer

• Vorige: Stepfather, The (2009) (Blu-ray)
• Volgende: Vice (DVD)