Kes

Billy Casper (David Bradley) is een 15-jarige jongen die met zijn moeder en broer Judd in Barnsley, Yorkshire woont. Zijn moeder heeft weinig aandacht voor hem en voor zijn broer moet hij allemaal vervelende klusjes opknappen. Op school wordt hij voornamelijk gepest en vriendjes heeft hij niet. Bij voetbal wordt hij altijd als laatste gekozen. Zijn enige passie is een jonge valk, die hij in een nest in een toren vindt. Hij geeft de vogel te eten en leert hem vliegen. Zijn volle aandacht gaat uit naar de vogel en school vindt hij niet zo belangrijk. Het lijkt erop dat hij met de vogel toch nog iets van geluk in zijn leven vindt. Helaas is dat maar schijn.

Kes is de tweede speelfilm van de Britse regisseur Ken Loach (die als Kenneth Loach op de titelrol staat). Loach staat bekend om zijn films met sociaal en realistisch drama. De kenmerken hiervan komen we ook al tegen in Kes. De film is gebaseerd op het boek A Kestrel for a Knave van de schrijver Barry Hines, die samen met Loach en Tony Garnett zijn eigen boek bewerkte tot een filmscenario. Het verhaal gaat over de jongen Billy Casper, die geen vrienden heeft en thuis weinig aandacht krijgt. Op school wordt hij gepest en het enige waar zijn aandacht naar uitgaat is een jonge valk. Ken Loach weet op een hele directe manier een uitstekend tijdsbeeld van eind jaren '60 neer te zetten. Jongens die niet luisteren krijgen een draai om de oren. De gymleraar duldt geen tegenspraak, ook niet als hij zichzelf voor schut zet en schooljongens roken stiekem een sigaret. Het is een tijdsbeeld van de jaren '60, maar veel thema's zijn nu ook nog steeds actueel. "Jongeren luisteren alleen maar naar muziek en zijn met hun spullen bezig", zegt de directeur van de school. Wat dat betreft is er de afgelopen veertig jaar nauwelijks iets veranderd.
De film kent een heel mooie hoofdrol van David Bradley, die de jonge Billy Casper speelt. Het is de eerste filmrol van Bradley, die hem direct een BAFTA award opleverde. Zijn eerlijke en ontwapenende rol is toch wel de blikvanger van de film. De manier waarop hij met de jonge valk omgaat oogt heel naturel, alsof hij het al jaren doet. Ook veel andere rollen worden goed ingevuld. Een aantal jongens binnen de school zijn duidelijk amateurs, maar spelen hun rollen met verve. Billy's broer Judd wordt gespeeld door Colin Welland. Judd is uitermate irritant en vervelend en wordt zo goed gespeeld dat je als kijker niets anders kunt dan boos worden op deze jongen. Hoe durft hij zo met zijn broer om te gaan? Zijn moeder, gespeeld door Lynne Perrie, heeft ook nauwelijks aandacht voor Billy en gaat liever op stap. Billy moet zichzelf als het ware opvoeden en dat is een moeilijke taak voor een jongen van 15. Het is bewonderenswaardig hoe goed hij zichzelf staande houdt in zijn omgeving, terwijl hij op school nauwelijks iets presteert. De film geeft geen oordeel over hoe je een kind moet opvoeden, maar het laat wel zien wat er kan gebeuren als je als ouder(s) je kind aan zijn of haar eigen lot overlaat. Ken Loach weet dat als geen ander op een realistische manier te vertellen, zelfs al in zijn vroege films.

Beeldkwaliteit

De film staat in het originele beeldformaat van 1.66:1 anamorf op de DVD. Om maar meteen met de deur in huis te vallen: de beeldkwaliteit is niet goed. Dat heeft alles met de leeftijd van de film te maken. De transfer is afkomstig van een bestaande filmprint, inclusief spettertjes, krassen en cigarette burns bij de aktewisselingen. Contrast, scherpte, kleuren; eigenlijk alles is uiterst mager van kwaliteit. In het begin is dat vervelend, maar na een tijdje went het wel. Het past een beetje bij het tijdsbeeld van de film. Maar goed is het daarmee nog niet. Gelukkig zijn er geen storende artefarcten als edge-enhancement aanwezig en ook het aantal compressiefouten is minimaal. Men heeft voor een zo laag mogelijke compressie gekozen, wat het beeld ten goede komt. Er is duidelijk geen poging gedaan om het beeld te restaureren. Op zich begrijpelijk, maar wel jammer, want de film verdient het.

Geluidskwaliteit

Ook wat geluid betreft is de kwaliteit niet goed. Gelukkig heeft men niet lopen knoeien om er meerkanaals geluidstracks van te maken, maar heeft men het originele monogeluid behouden via een Dolby Digital 1.0 (192 kb/s) track. Het geluid is afkomstig van het optische geluidsspoor van een filmprint. Dat levert een fragiel klinkende geluidstrack op, met veel gesis in de klank. Af en toe hoor je nog wat ruis en spettertjes, maar dat is vrij minimaal, zeker gezien de leeftijd van de film. Laag is nauwelijks aanwezig in het geluid. De dialogen zijn met een sterk Yorkshire accent en daardoor zeer lastig te volgen. Dat geldt zelfs voor Britse kijkers die niet uit Yorkshire afkomstig zijn. De optionele ondertiteling zal voor bijna iedereen noodzakelijk zijn.

Extra's

De DVD heeft een menu in 1.78:1 anamorf beeldformaat, waarbij we fragmenten uit de film te zien krijgen. Als achtergrondgeluid horen we een fragment van de filmmuziek. Er zijn alleen een aantal promotietrailers beschikbaar als extra.

De 15-jarige Billy Casper heeft geen vriendjes en zijn moeder en broer hebben nauwelijks aandacht voor hem. De enige passie die Billy heeft is een jonge valk, die hij verzorgt en leert vliegen. Kes is een vroege film van Ken Loach, die al duidelijk Loach' kenmerkende stijl in zich heeft. Het is een prima sociaal en realistisch drama, die ondanks de leeftijd nog steeds actuele thema's kent. Qua beeld en geluid moeten we het doen met transfers van teleurstellende kwaliteit. Dat heeft alles met de leeftijd van de film te maken en niet met de manier waarop het is overgezet naar DVD. Toch is dit zeker een interessante release, alleen al vanwege de film zelf.

Lees meer

• Vorige: Fifth Element, The (Blu-ray)
• Volgende: Mad Men - Seizoen 3 (Blu-ray)