Wer Wenn Nicht Wir

Bernward Vesper (August Diehl), zoon van de verguisde nazi-schrijver Will Vesper, uit openlijk zijn frustratie over de oogkleppen die politici in West-Duitsland vrijwillig opzetten nu het weer beter gaat in het land, zo vlak na de Tweede Wereldoorlog. Dit, terwijl de wereld - en dan specifiek Vietnam - brandt. In het studentenleven, waar Bernward zich dan in bevindt, vinden dergelijke opvattingen gretig aftrek. Zo ook bij Gudrun Ensslin (Lena Lauzemis), wiens passies verder gaan dan politiek. Samen besluiten ze echte veranderingen te willen aanbrengen, niet alleen te kletsen. Naarmate de tijd verstrijkt groeit het gezin Vesper-Ensslin van twee naar drie en blijken er fundamentele scheuren te zitten in de manier waarop omwentelingen zouden moeten worden bewerkstelligd. Bernward ziet heil in het veranderen van perceptie en drukt boeken van vrjiheidsstrijders van over de gehele wereld. Voor Gudrun is dit maar een laf excuus om je handen niet vuil te hoeven maken. Directe daden brengen directe resultaten voort. Onder invloed van de flamboyante Andreas Baader (Alexander Fehling) gaat ze steeds meer op in deze levensvisie en verliest ze steeds verder het contact met iedereen die ze ooit liefhad.

Na de tweede grote oorlog die in de twintigste eeuw over Europa raasde, besloten hoge heren uit Frankrijk, Engeland, Italië en Rusland de agressor Duitsland in tweeën te splitsen. Vanaf 1949 was er de op de Sovjetunie georiënteerde Duitse Democratische Republiek (DDR) en de Bondsrepubliek Duitsland (BRD), die haar ogen naar het westen richtte. Aan beide kanten was het snel onrustig. Het veelvuldig gedocumenteerde Ministerium für Staatssicherheit, ofwel 'Stasi', domineerde het sociale leven in de DDR, terwijl steeds meer jongeren in de BRD zich frustreerden over het tamme beleid van hun regering. De Rote Armee Fraction (RAF), een extreemlinks georiënteerde terreurgroep onder leiding van Andreas Baader, Gudrun Ensslin en Ulrike Meinhof domineerde voor een groot deel van de jaren ’70 het nieuws in/vanuit West-Duitsland. In een golf van jonge Duitse filmmakers om hun recente geschiedenis te begrijpen en/of te verwerken (Der Untergang, Das Leben der Anderen, Good bye, Lenin!), wordt de camera nu ook gericht op de RAF. Diens oorsprong en impact was het onderwerp voor Ulli Edels Der Baader Meinhof Komplex uit 2008. Waar deze film de nadruk legde op gepleegde aanslagen en de jacht op Baader en leden van zijn groepering, kiest het hier besproken Wer Wenn Nicht Wir (vrij vertaald: als wij het niet doen, wie dan wel?) voor een kleinere, menselijkere aanpak. Het eerste wat opvalt is het prima uitgevoerde acteerwerk, dat van zowel de twee hoofdpersonen als veel van de bijfiguren sterke karakters weet te maken. Ook qua uitvoering wordt goed werk geleverd, sterk leunend op de beproefde methode waarin archiefbeelden het tijdsbeeld vormen. De focus blijft echter op de personen, waardoor je als kijker in anderhalf uur met alle schokken en stoten meeleeft. Sommigen zullen de film door het wat sluimerende tempo en vele dialogen een lange zit vinden, maar blijf vooral kijken. Het verhaal dat verteld wordt, lijkt wellicht niet het origineelst, maar door de enscenering, het duidelijke script en de betrokkenheid van de acteurs prachtig om naar te kijken. Naast het persoonlijk leed is er ook zeker aandacht voor de politieke strubbelingen en de verschillende filosofieën hoe deze moeten worden aangepakt. Verder dan praten gaat het niet, maar het laat zien hoe ideeën ontstaan, groeien en voor welke redenen ze tot uiting komen. Er bestaan geen ware idealisten. Dit onderdeel van de film vergt extra aandacht van de kijker, maar nodigt zeker uit voor meer. Op zichzelf is Wer Wenn Nicht Wir een goed geacteerde, mooi uitgevoerde film, die een aangrijpend verhaal voorschotelt. Zou jij dezelfde keuzes maken? Zeker samen met Der Baader Meinhof Komplex geeft de film een indrukwekkend beeld van wat de RAF wilde zijn en heeft weten te bereiken.

Beeldkwaliteit

Wer Wenn Nicht Wir is op deze DVD-uitgave te bekijken in een anamorf 1.78:1 beeldformaat. Bij deze productie is er voor gekozen om voornamelijk natuurlijke lichtbronnen te gebruiken, waardoor de film wat donker overkomt. Dit wordt verder versterkt door de grauwe (bruin)tinten die de sfeer van de film duidelijk bepalen. Dit waren dan ook de kleuren die populair waren in de tijd waarin Wer Wenn Nicht Wir zich afspeelt. Desalniettemin lijkt er verder een bewuste keuze gemaakt te zijn om zo min mogelijk kleuren te tonen. Dit om het verhaal meer kracht bij te zetten. De incidenteel voorkomende kleuren zijn helder en goed verzadigd. Scènes die zich binnen afspelen zijn vaak wat onscherp, zeker de achtergronden. Schaduwen zijn dan ook niet al te gedetailleerd. In de donkere delen van het beeld zijn vaak compressieblokken en/of grain te zien, naast enkele momenten met edge-enhancement. Voornamelijk de compressieblokken kunnen storen. Er is Nederlandstalige ondertiteling aanwezig, die zoals gebruikelijk wit is ingekleurd en gecentreerd onder in beeld wordt gepresenteerd. Afgezien van een spelfout of twee, is er niets te klagen.

Geluidskwaliteit

Op deze DVD-uitgave van Wer Wenn Nicht Wir is een Duitstalige Dolby Digital 5.1-geluidstrack (448 kb/s) aanwezig. Over het algemeen genomen betreft het hier een kwalitatief goede audiotrack. Het gesproken woord is duidelijk via het middenkanaal te horen en wordt helder gepresenteerd. Een enkele acteur prevelt wat en het Engels van August Diehl is niet optimaal, maar in beide gevallen overkomelijke klachten. De surroundkanalen worden vaak aangesproken voor het creëren van ambiance, zowel binnen- als buitenkamers. Geluid wat te horen is bij archiefmateriaal wordt via de voorste kanalen gepresenteerd, vaak begeleid door over alle audiokanalen hoorbare muziek. De muziek zorgt ook op gepaste wijze voor de schakeling maakt tussen de oude en voor de film opgenomen beelden. Al met al dus een prima geluidskwaliteit.

Extra's

Een stationair hoofdmenu geeft je de keuze om de Wer Wenn Nicht Wir integraal of per hoofdstuk (twaalf in totaal) af te spelen. Hiernaast kun je de ondertiteling in- of uitschakelen. Naast enkele promotietrailers zijn er geen extra’s aanwezig.

Wanneer je het leed van de wereld persoonlijk aantrekt, hoeveel leed ben je bereid persoonlijk te leiden? Wer Wenn Nicht Wer is een psychologisch drama omtrent Gudrun Ensslin en haar conflict tussen een idealistische strijd bij de RAF en de ‘burgerlijke’ verplichtingen van een gezin. Naast een prima uitvoering is ook het acteerwerk van een buitengewone hoogte. Het treedt nergens echt buiten het drama-genre, maar iedereen die iets weet van de RAF kan een deel van de achtergrond invullen. Het geluid op deze DVD-uitgave is helder en goed gelaagd. De beelden zijn soms wat onscherp, vrij donker en kennen licht storende artefacten. Helaas zijn er geen extra’s op deze DVD-uitgave te bespeuren. Al met een een mooie toevoeging aan de Duitse geschiedenisboeken.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door A-Film Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Boy Wonder (DVD)
• Volgende: 17 Filles (DVD)