PDA

Bekijk de volledige versie : Être et avoir



Richard B.
20-06-2005, 00:05
Raar dat er over deze alom geprezen documentaire (http://uk.imdb.com/title/tt0318202/combined) nog niet eerder een thread geopend is. :?

Voor diegenen die deze productie nog niet kennen heb ik de recensie van cinema.nl maar gepikt:


Afscheid van de zorgeloosheid

Ze zitten netjes naast elkaar, de jongens die meester Georges Lopez bij zich heeft gemaand. Een halve meter scheidt hen, maar ze gunnen elkaar geen blik waardig.

Ze hebben ruzie. Er is gevochten op het schoolplein. De meester vertelt hen op niet mis te verstane toon dat zoiets niet nogmaals mag gebeuren. De jongens mogen elkaar nu de waarheid vertellen. Daarna geen gedonder meer. 'Jullie zitten met kleine kinderen in de klas. Daaraan moeten jullie het goede voorbeeld geven.'

Streng, ouderwets, rechtvaardig - zo is de stijl van de 55-jarige schoolmeester te omschrijven. De kinderen mogen pas zitten als hij daartoe toestemming geeft, en wie niet doorwerkt, moet in de pauze de opdracht afmaken. In de klas van Lopez wordt nog geluisterd naar de meester.

Georges Lopez bestiert in zijn eentje een school van dertien leerlingen, die in leeftijd variëren van vier tot twaalf jaar. Het is het soort school waarvan er op het Franse platteland talloze zijn te vinden. De leerlingen zijn afkomstig uit boerenfamilies. Na de les helpen ze vader in de stal.

De Franse documentairemaker Nicolas Philibert draaide tien weken in het lokaal van Lopez, de zoon van een Spaanse immigrant. Hij begon midden in de winter en eindigde op de laatste schooldag. Op die dag neemt meester Lopez voorgoed afscheid van de kinderen. Hij gaat met vervroegd pensioen.

Uit ruim zestig uur materiaal monteerde Philibert een sobere documentaire, voor het grootste gedeelte observerend, zonder enig commentaar, in een langzaam tempo passerend. Binnen twee uur brengt Philibert zijn toeschouwers terug naar de kindertijd, naar de periode waarin de wereld niet groter was dan het schoolplein en volzinnen nog niet konden worden geformuleerd.

Niet bepaald sexy, zo'n onderwerp. Weinig commercieel ook, als tenminste wordt afgegaan op de keuzes van Nederlandse beleidsmakers. Wie gaat er nu kijken naar een oude meester en dertien kinderen?

Toch is Etre et avoir, behalve een hartveroverende film, inmiddels een kassucces. In Frankrijk hebben 2 miljoen bioscoopbezoekers Etre et avoir gezien, in Duitsland moest het aantal filmkopieën van 19 naar 108 worden uitgebreid om aan de vraag van het publiek (inmiddels 300 duizend bezoekers) te voldoen. Ook artistieke waardering is er alom. Eind vorig jaar won Philibert de European Film Award voor beste documentaire. Voor de montage werd hij in eigen land bekroond met een César.

Opmerkelijk voor een film die louter de handelingen in een plattelandsklas registreert. Een klas die ver is verwijderd van de problemen waarmee de maatschappij momenteel worstelt. Zwarte scholen en volle lokalen bestaan in de Auvergne niet. Meester Lopez heeft onder zijn kinderen één meisje van Chinese afkomst.

Zit daarin misschien, stiekem, het geheim? Doet Etre et avoir verlangen naar de tijd dat de meester nog de meester was, en de kinderen gewoon Piet en Wim heetten? Is Philiberts documentaire een pleidooi voor kleine klassen, waar onderwijzers behalve rekenen en schrijven ook normen en waarden doceren?

De open benadering van Philibert maakt het mogelijk dat iedereen iets anders kan zien in het schooljaar van meester Lopez en zijn leerlingen. Maar de film afdoen als nostalgisch pamflet, doet te kort aan de kwaliteiten van Philiberts werk.

Etre et avoir is in de eerste plaats een pure film, die om technische redenen bewondering afdwingt; de geluidsman mist geen enkele opmerking, de kadrering is zorgvuldig, het ritme is weloverwogen. Aan Philibert zijn een modieuze losse pols-regie en schokkerige videocamera's niet besteed.

Het resultaat van de ambachtelijkheid is een schitterend portret van de voorbijglijdende tijd. Buiten verandert de winter in de lente. Binnen nemen kinderen afscheid van het zorgeloze bestaan om toe te treden tot de wereld van regels, sociale codes, grammatica en rekensommen.

'Ja', zegt Jojo (4) tegen meester Lopez. 'Wat?', vraagt de meester. 'Ja', antwoordt Jojo opnieuw. En dan heeft hij het door. 'Ja, meneer.'

Ik zag hem vanavond weer op de BBC en in tegenstelling tot de eerste keer dat ik de film zag was ik nu echt ontroerd door wat ik zag. Het is een film die je heel erg doet herinneren aan je eigen schooltijd (mij wel in ieder geval). Alle dingen die je als kind van die leeftijd meemaakte, de ruzietjes, de vriendschappen en de onzekerheden die je op die leeftijd ervaard, alles kom je in deze film weer tegen. Echt een meesterlijke film dit. (y)

Tim k
20-06-2005, 07:35
Als ik terugdenk aan mijn eigen schooltijd, metname de middelbare, dan kan ik soms in zo'n lekkere melancholische bui terechtkomen. Dat wordt inderdaad wel eens opgewekt door tv-programma's over scholieren, examenkandidaten etc. Bij de kleuter / basisschool heb ik niet echt een gevoel, maar misschien dat deze docu daar verandering in brengt. Ik hou de tv-gids in de gaten.

Mark Knoop
20-06-2005, 09:22
We hebben deze documentaire gekeken bij Frans en hij was een tijdje geleden ook op Nederland 3. Ik vind het een mooie film. En die Jojo is erg schattig. :D

Diana
20-06-2005, 09:27
Na dit gelezen te hebben is mijn nieuwsgierigheid naar deze film gewekt. Toch eens een keer kijken deze film.