Clockwork Orange, A (Stanley Kubrick Collection) [DVD]

**Arnold van Oostrum** · 07-10-2001, 12:52

Clockwork Orange, A (Stanley Kubrick Collection) [DVD]

Het overgangsproces van amoreel boefje tot gehersenspoelde deftige burger en terug vormt de boog in deze film.

Lees dit artikel

**Nathan Strik** · 07-10-2001, 16:05

Geweldig. Nog steeds één van mijn favoriete films.... jammer dat twee chapters problemen geven op een aantal DVD-spelers...

**Rob P.** · 08-10-2001, 14:14

Een must have!
Een klassieker!
Een stukje filmgeschiedenis!

Als je hem nog nooit hebt gezien SCHAAM JE!

Maar ik moet er wel bij zeggen "You either love it or ya hate it"

**phuitema** · 03-11-2001, 11:17

Blij dat spielberg toen nog niet zijn project overnam ... anders haden we misschien een andere poltergeist gehad.

**Lex v/d Moolen** · 10-07-2002, 23:10

Oorspronkelijk gepost door Nathan Strik

Geweldig. Nog steeds één van mijn favoriete films.... jammer dat twee chapters problemen geven op een aantal DVD-spelers...

Hier had ik ook last van helemaal in het begin. Desondanks een dikke 2 uur ademloos zitten kijken naar dit meesterwerk. Combinatie van shockerende beelden en prachtige muziek. En goede kwaliteit, haarscherp beeld.

**JayLunar** · 10-07-2002, 23:31

Al vanaf de eerste keer dat ik 'm zag (bijna anderhalf jaar geleden) mijn favoriete film aller tijden. En ik betwijfel of dat ooit nog zal veranderen...

**Lex v/d Moolen** · 10-07-2002, 23:38

Oorspronkelijk gepost door JayLunar

Al vanaf de eerste keer dat ik 'm zag (bijna anderhalf jaar geleden) mijn favoriete film aller tijden. En ik betwijfel of dat ooit nog zal veranderen...

Je weet maar nooit, Jay. Er worden nog steeds films gemaakt, maar Kubrick is niet meer helaas.

Maar ik had hem ook nog nooit gezien en zit nu nog bij te komen, en hij staat zeker in mijn top 10. Het is eigenlijk niet te vergelijken met andere films.

**Danielle Gerards** · 11-07-2002, 19:50

Oorspronkelijk gepost door Nathan Strik

Geweldig. Nog steeds één van mijn favoriete films.... jammer dat twee chapters problemen geven op een aantal DVD-spelers...

Huh, dat heb ik niet gehad

**Danielle Gerards** · 11-07-2002, 19:51

Over welke chapters van Clockworke Orange heeft een dvdspeler problemen mee?

**Nathan Strik** · 11-07-2002, 23:01

Oorspronkelijk gepost door Danielle Gerards

Over welke chapters van Clockworke Orange heeft een dvdspeler problemen mee?

Ongeveer halverwege die verkrachtingsscène annex vechtpartij tussen die twee bendes aan het begin van de film begint de pret. De volgende scène speelt ook niet goed af op sommige spelers. Later in de film geen problemen.

**Philippe** · 14-07-2002, 15:00

Staat deze film nu nog op de zwarte lijst in de UK? Volgens mij mocht hij opnieuw vertoond worden na de dood van Kubrick.

**Lex v/d Moolen** · 14-07-2002, 15:59

Oorspronkelijk gepost door Philippe

Staat deze film nu nog op de zwarte lijst in de UK? Volgens mij mocht hij opnieuw vertoond worden na de dood van Kubrick.

Hij is gewoon te koop bij play.com. Ik zie dat er ook een boxset te koop is

http://www.play.com/play247.asp?page...R2&title=96718

**Mark_vdH** · 14-07-2002, 17:29

Oorspronkelijk gepost door Philippe

Staat deze film nu nog op de zwarte lijst in de UK? Volgens mij mocht hij opnieuw vertoond worden na de dood van Kubrick.

Omdat de film veel kritiek kreeg nadat er jongeren waren die de film in het echt na gingen doen, heeft Warner, op aandringen van Kubrick, de film zelf uit roulatie gedraaid. Hij schijnt gezegd te hebben dat de film niet meer tijdens zijn leven in de U.K. te zien zou zijn (in A'dam heeft de film ook jaren gedraaid, vooral voor Engelse toeristen).

In de originele UK-Kubrick box, die voor zijn dood was aangekondigd maar om kwaliteitsredenen werd uitgesteld, zat de film dan ook niet....

**Louis Bouduin** · 14-07-2002, 20:52

A Clockwork Orange…

1971. Al een tijdje horen we over een nieuwe film van Kubrick. Geen vervolg op 2001, maar iets totaal nieuws, extreems en nachtmerrie-achtigs. Dit vernemen we niet via radio, TV of de krant (om nog maar van het internet te zwijgen) maar uit interviews met popsterren. En zij zijn het allemaal over een ding eens: nooit heeft een film zo’n overrompelende en verpletterende indruk gemaakt.
Voor een keer hadden ze niet gelogen.
Zo’n 30 jaar later zie ik de film terug op DVD. Je zou verwachten dat hij verouderd zou zijn, de maatschappij verandert en wij veel meer gewoon… En al is dit laatste waar, de film heeft niets aan kracht ingeboet. Integendeel, hij is er nog sterker op geworden, omdat er een aantal dingen zijn waarvan toen de kiemen werden gelegd, maar waarvan we nu pas echt zien tot wat ze leiden. De maatschappij in A Clockwork is er een die teert op sensatie, zoals we die nu pas echt aan de lijve ondervinden. De sexuele revolutie was een bevrijding, maar Kubrick liet ons zien waar seksualiteit zonder gevoel (The old in-out, in-out) ons naartoe bracht. Het alles kan en alles mag uit die tijd geeft me het onbehaaglijke gevoel dat we het pad effenden voor vandalisme en hooliganisme.
Dit is de eerste boodschap van zijn film: hoe kunnen we ervoor zorgen dat gewone, fatsoenlijke burgers niet het slachtoffer worden van de onbeperkte vrijheid van ieder individu. Of beter gezegd niet wij hoeven daar voor te zorgen, maar de staat waarin we leven.
En dat is het tweede deel (en ook de tweede boodschap) van de film waarin Alex eindelijk is gevangen genomen en zich opgeeft als vrijwilliger voor een experiment om crimineel gedrag af te leren. Met als waarschuwing het gevaar dat er uitgaat van autoriteiten die elementen in onze samenleving gaan deprogrammeren in het belang van allen en hoe zij onvermijdelijk zullen en moeten falen.

Deel 1 met Alex en zijn “droogs” (russisch voor vrienden) is zonder meer fantastische cinema, uitdagend, grappig en controversieel, maar het vervolg wordt helaas verstikt door de sociaal politieke boodschappen. De film verliest zijn grandeur en wordt te gewoontjes in vergelijking met het surrealistische eerste deel.

Goed om te weten is natuurlijk dat Alex’ geliefde 9-de van Beethoven nu zowat het officiele volkslied van de Europese Gemeenschap is.
Wat zouden die ons hiermee willen vertellen, dat zij allen droogs zijn… of crooks?

Ernest Hamstra · 14-07-2002, 21:01

Oorspronkelijk gepost door Louis Bouduin

A Clockwork Orange…

Louis, jij schrijft zo mooi over een film, dat automatisch je nieuwsgierigheid wordt gewekt, als je 'm nog nooit gezien hebt. Wederom bedankt voor dit mooie stukje proza!

**Philippe** · 14-07-2002, 21:02

Louis, wat een schitterend stukje heb je hier uit je mouw geschud. Ik leer hier echt wel bij hoor. Wat een kennis en inzicht.

**Lex v/d Moolen** · 15-07-2002, 00:10

Oorspronkelijk gepost door Philippe

Louis, wat een schitterend stukje heb je hier uit je mouw geschud. Ik leer hier echt wel bij hoor. Wat een kennis en inzicht.

Daar kan ik me allen maar bij aansluiten.

**Helen** · 17-07-2002, 00:41

Hmmm, ik heb hem ook gezien. Was er niet totaal weg van moet ik eerlijk in zijn. Op zich was het een goede film, maar het enige waar ik dus niet tegen kan is die verkrachtings/sex scenes, maar die horen er nou eenmaal bij en het is ook kunst. Ik vond het pas echt mooi nadat hij naar dat centrum werd gestuurd, vanaf dat moment. Leuk om een keer of 2 gezien te hebben maar daarna ook nie meer.

**Mark_vdH** · 17-07-2002, 14:21

Indrukwekkend betoog, Louis, maar over de volgende uitspraak ben ik het niet zonder meer met je eens:

Dit is de eerste boodschap van zijn film: hoe kunnen we ervoor zorgen dat gewone, fatsoenlijke burgers niet het slachtoffer worden van de onbeperkte vrijheid van ieder individu. Of beter gezegd niet wij hoeven daar voor te zorgen, maar de staat waarin we leven.

Kun je missschien aangeven hoe je tot die conclusie bent gekomen?

Voor mij is de hele film een onvoorwaardelijke ode aan de vrijheid van de wil (en keuze).

**Louis Bouduin** · 17-07-2002, 15:22

Oorspronkelijk gepost door Mark_vdH

Kun je missschien aangeven hoe je tot die conclusie bent gekomen?
Voor mij is de hele film een onvoorwaardelijke ode aan de vrijheid van de wil (en keuze).

Op de eerste plaats speelt de film in de toekomst (welliswaar onbepaald, maar toch ergens in de toekomst.) Dit was om te beginnen nodig om ons een maatschappij te tonen waar het morele verval en sensationele hand in hand gingen. Dus erger als het toentijds was. Veel erger.
Zoals ik al in mijn vorig betoog schreef werden er toen welliswaar de kiemen gelegd voor wat we nu zouden omschrijven als het gevolg van een te permissieve samenleving. Maar wisten we veel waar dit ooit echt zou toe leiden?
Ik denk dat we het nog altijd niet weten, maar dat Kubrick (zoals Burgess in zijn boek) ons een spiegel wilde voorhouden tot wat het zou kunnen leiden.
En dit hebben ze naar mijn idee ook uitstekend gedaan.
Maar laten we dus veronderstellen dat de film, zoals jij het noemt een onvoorwaardelijke ode aan de vrijheid van de wil, of van de keuze is, en je ziet het gevolg daarvan: het doodknuppelen van die zwerver, liefdeloze sex, verkrachting, moord, verraad, dan is dit toch een genadeloos scherpe veroordeling i.p.v. een ode...
Beethoven schreef zijn negende en noemde dit een ode aan de vreugde. Ja, de vreugde klinkt er in door (als je tenminste van die muziek houdt). Alle mensen worden broeders en alle broeders beginnen prompt ook samen te zingen. Dit lijkt me een ode aan.
Ik "lees" in de film dan ook dat Alex en zijn droogs zich opperbest amuseren (en wij met hen) in hun vrijheid/blijheid, maar dat deze in weze nihilistisch en gevaarlijk is omdat het vroeg of laat (zoals de film ons toont) ten koste van anderen gaat. Alsof Kubrick ons even aan onze lange haren trok en wees op een paar mogelijke gevaren, alleen zagen we het toen niet, maar nu des te beter...

**Louis Bouduin** · 17-07-2002, 15:30

Ik zou wel nog even willen onderstrepen dat dit mijn ervaring is na het (her)zien van A Clockwork Orange.
Als jij op basis van je eigen kijkervaring tot een diametraal tegenovergestelde mening komt, dan wil dit nog altijd niet zeggen dat ik het gelijk aan mijn kant zou hebben, of dit zou willen hebben.
Ik vind het juist een goede zaak dat andere mensen andere inzichten hebben of deze verwerven. Het lijkt me niet alleen de rijkdom van films van mensen als Stanley Kubrick aan te tonen, maar van alle goede films.

Bovendien hebben professionele critici het altijd al veel te veel voor het zeggen gehad.

**Mark_vdH** · 21-07-2002, 11:58

Ik was een paar dagen offline, vandaar de late reactie...

Ik vind het juist een goede zaak dat andere mensen andere inzichten hebben of deze verwerven. Het lijkt me niet alleen de rijkdom van films van mensen als Stanley Kubrick aan te tonen, maar van alle goede films

Hier kan ik me natuurlijk alleen maar bij aansluiten. Zelfs als de regisseur zelf een totaal andere mening zou hebben, dan zou dat niets aan je eigen inzicht afdoen.

Ik denk dat we het nog altijd niet weten, maar dat Kubrick (zoals Burgess in zijn boek) ons een spiegel wilde voorhouden tot wat het zou kunnen leiden.
En dit hebben ze naar mijn idee ook uitstekend gedaan.
Maar laten we dus veronderstellen dat de film, zoals jij het noemt een onvoorwaardelijke ode aan de vrijheid van de wil, of van de keuze is, en je ziet het gevolg daarvan: het doodknuppelen van die zwerver, liefdeloze sex, verkrachting, moord, verraad, dan is dit toch een genadeloos scherpe veroordeling i.p.v. een ode...

Elementen als geweld en verkrachting zitten natuurlijk in overvloede in de film, maar het gaat ook over de manier waarop ze gepresenteerd worden: de narratie ligt bij Alex, en de slachtoffers zijn karakterloos of irritant, in ieder geval niet sympathiek.
Hoewel geweld en criminaliteit 'ongewenste' elementen van een vrije maatschappij zijn, suggereert de film volgens mij nergens dat de vrijheid ingeperkt moet worden.

Voor mij is de opmerking van de 'gevangenispastoor' het centrale thema in de film:

Goodness comes from within, 655321. Goodness is something chosen. When a man cannot chose he ceases to be a man

Ook de titel verwijst trouwens rechtstreeks naar dit dilemma.
Zelfs als zou het programma van de staat lukken, dan nog is het moreel verschrikkelijk verkeerd. Hoewel het (zoals gezegd) niets aan de mening van iemand anders afdoet, heeft Kubrick het mijns insziens het zelf perfect geformuleerd:

....The violence in the story has to be given sufficient dramatic weight so that the moral dilemma it poses can be seen in the right context. It is absolutely essential that Alex is seen to be guilty of a terrible violence against society, so that when he is eventually transformed by the State into a harmless zombie you can reach a meaningful conclusion about the relative rights and wrongs. If we did not see Alex first as a brutal and merciless thug it would be too easy to agree that the State is involved in a worse evil in depriving him of his freedom to choose between good and evil. It must be clear that it is wrong to turn even unforgivably vicious criminals into vegetables....

**Louis Bouduin** · 21-07-2002, 13:23

[QUOTE]Originally posted by Mark_vdH
Elementen als geweld en verkrachting zitten natuurlijk in overvloede in de film, maar het gaat ook over de manier waarop ze gepresenteerd worden: de narratie ligt bij Alex, en de slachtoffers zijn karakterloos of irritant, in ieder geval niet sympathiek. Hoewel geweld en criminaliteit 'ongewenste' elementen van een vrije maatschappij zijn, suggereert de film volgens mij nergens dat de vrijheid ingeperkt moet worden.

Wellicht ben ik hier niet duidelijk genoeg geweest. Ik zeg dat de regisseur (en schrijver) ons een spiegel voorhouden, niet de conclusie trekken dat de vrijheid moet ingeperkt worden: dit was een conclusie van mezelf (en een die ik pas getrokken heb nadat ik de film 30 jaar later heb teruggezien.) Maar door wat je te zien krijgt, toch een redelijk logische conclusie, dacht ik. Want welke maatschappij die zich vrij noemt kan dit nu tolereren?
Het lijkt me dus omgekeerd: als dit de gevolgen zijn van wat die vrije maatschappij nu precies inhoudt, dan is onze vrijheid niets waard, want ze geeft ongure elementen dan het recht om wat jij karakterloze mensen noemt (de zwerver) of irritante mensen (de schrijver en zijn gezin) van het hoogste goed dat we bezitten (het leven) te beroven.
Zelfs al ligt de narratie bij Alex, de film op zich (het standpunt van de regisseur) lijkt me niet zo ver te gaan dat het wat "anderen" overkomt goedpraat, of dat dit iets met vrijheid te maken heeft.
Integendeel zelfs, als je leest wat Kubrick in je eigen post erover zegt, dan spreekt hij over het feit dat Alex en zijn bende brutaal en misdadig tuig is dat zich schuldig heeft gemaakt aan gemene en verschrikkelijke misdaden tegen de maatschappij.
De conclusie die die maatschappij daaruit trekt en de stappen die ze onderneemt, zijn inderdaad moreel volstrekt verwerpelijk, ook al zou het hen lukken.
Dat ben ik met je eens. Maar je kan wel verwachten dat die staat vroeg of laat gedwongen wordt om op te treden tegen het tuig, en tegen de vrijheid, is het niet uit zichzelf, dan onder de invloed van tegenkrachten in de maatschappij.
Bekijk maar eens wat een rechtse bocht Europa nu neemt (om over de USA nog maar te zwijgen). In elk land komen mensen met halfbakken oplossingen die hun razend populair maken en voor juist, billijk en rechtvaardig doorgaan: ook al zijn ze moreel gezien verwerpelijk

**Mark_vdH** · 21-07-2002, 20:05

Het was niet mijn bedoeling om te suggereren dat Alex zoveel sympathie meegeeft dat zijn daden zelf sympathiek worden, die blijven natuurlijk verschrikkelijk. Ik wilde alleen stellen dat het duidelijk is dat de narratie bij Alex ligt, de slachtoffers (en ordehandhavers) niet als aardige mensen worden neergezet, en dat dat alles met een zekere bedoeling is gekozen.

De film zegt in mijn ogen dat de samenleving niet maakbaar is. Om een vreselijke daad te plegen, heeft een persoon alleen de absolute wil nodig om het te doen (en eventueel wat intelligentie om ermee weg te komen). Repressieve oplossingen werken niet, en/of zijn moreel verwerpelijk.
Het boek suggereerde nog, in het laatste controversiële hoofdstuk, dat de oplossing vanuit de persoon zelf kan komen, maar als ras-pessimist heeft Kubrick dat 21ste hoofdstuk maar weggelaten.....

Wacht even......lees ik ergens anders dat je een probleem hebt met Det Sjunde Inseglet, omdat het een vage film is???
Voor 1,56 verzendkosten mag je mijn Criterion (mijn eerste credit card-aankoop samen met Casablanca trouwens), met -saai- Peter Cowie audiocommentaar, wel even lenen....

**Louis Bouduin** · 21-07-2002, 22:58

Oorspronkelijk gepost door Mark_vdH

Wacht even......lees ik ergens anders dat je een probleem hebt met Det Sjunde Inseglet, omdat het een vage film is???
Voor 1,56 verzendkosten mag je mijn Criterion (mijn eerste credit card-aankoop samen met Casablanca trouwens), met -saai- Peter Cowie audiocommentaar, wel even lenen....

Thanks, maar ik heb zowel de criterion Laserdisc als de Criterion DVD (beide met dezelfde commentaar van Peter Cowie).
Bergman zelf geeft trouwens zijn eigen en veel intressantere visie op de film in zijn voortreffelijk boek: Beelden, een leven in films. De film op zich vind ik niet zo vaag, maar mijn visie erover wel.

In twee, nogal uitvoerige kritieken, kwam ik tot totaal verschillende conclusies. Wat wil zeggen dat ik er niet echt vat op heb.
Wat A Clockwork nog betreft, ik vond je uitleg over de film als een ode aan de vrijheid beter dan te stellen dat de film gaat over een samenleving die al dan niet maakbaar is, waarbij dan het bewijs zou moeten komen van een paar ernstige uitwassen. Dat zou in mijn ogen hetzelfde zijn als uit Full Metal Jacket de conclusie trekken dat een samenleving (mits de juiste middelen, al dan niet moreel verwerpelijk) wel maakbaar is.
Trouwens wat wel vaag voor me blijft, is de vraag of Kubrick wel zo'n pessimist was.
Maar dit lijkt me stof voor een heel andere discussie.

Discussie: Clockwork Orange, A (Stanley Kubrick Collection) [DVD]

Discussieopties

Clockwork Orange, A (Stanley Kubrick Collection) [DVD]

Klassieker

spielberg

Instellingen bij het plaatsen van berichten