Ninth Configuration, The

Kolonel Vincent Kane (Stacy Keach) heeft het bevel gekregen over een psychiatrisch ziekenhuis dat gevestigd is in een kasteel in het Noorden van de Verenigde Staten. In deze inrichting zitten allerlei soldaten, waarvan een heleboel een gekte spelen om zo niet naar Vietnam te hoeven (rond deze tijd speelt de film zich). Aan Kane de taak uit te vissen wie er speelt of wie er echt geestesziek is. Hij krijgt hierbij de hulp van kolonel Richard Fell (Ed Flanders), de medische officier. Kane ontwikkelt tijdens zijn verblijf een bijzondere band met Billy Cutshaw (Scott Wilson) de enige niet militair in het gebouw. Cutshaw was een astronaut die doordraaide tijdens het aftellen voor de lancering van de raket waar hij in zat. Kane lijkt door te dringen tot Cutshaw. Naast al de beslommeringen in het hospitaal heeft Kane ook eigen problemen. Zo heeft hij last van dromen die hij toerekent aan anderen. Draait Kane zelf door of zit hier meer achter?

William Peter Blatty, bekend als auteur van The Exorcist, debuteerde in 1980 als regisseur met deze The Ninth Configuration en het moet gezegd worden dat dit een aardig debuut is. De film kreeg destijds drie nominaties voor de Golden Globes, waarvan hij er één mee naar huis mocht nemen, namelijk die voor beste script. Het verhaal zit dan ook zeer goed in elkaar met meerdere lagen en twists. De film laat zich het beste omschrijven als een kruising tussen The Exorcist en One Flew over the Cuckoo’s Nest. In feite is dit zelfs een spin-off van The Exorcist. Kapitein Bille Cutshaw is te zien in deze film en ontmoet hij Regan op het feest waar zij hem toefluistert: “You’re gonna die up there”. Het toeval wil dat Scott Wilson, die Cutshaw speelt in beide films, hierna speelde in The Right Stuff, een film over de eerste Amerikaanse astronauten. De andere overeenkomst tussen deze prent en The Exorcist is dat Jason Miller in beide vertellingen een rol heeft.
Met name de laatste jaren lijkt The Ninth Configuration herontdekt en wordt hij omschreven als een cultklassieker. Het geheel is ook zeer goed te noemen met het eerdergenoemde goede script in combinatie met een degelijk acterende cast met een daar weer bovenuit stekende Stacy Keach en Scott Wilson. Het grote minpunt voor de film is echter het tempo wat soms veel te laag ligt en het enigszins afgeraffelde einde. Als hier meer aandacht aan besteed was, kon deze film zich met recht een topfilm genoemd worden.

Beeldkwaliteit

Onbegrijpelijk, maar het beeld wordt weergegeven in zijn oorspronkelijke verhouding 2.35:1, maar dan niet anamorf. Het geheel ziet er redelijk scherp uit, ondanks de aanwezigheid van filmgrain en krasjes en vuiltjes. Ook zijn er cigarette burns aanwezig (zie screenshot 2). De kleuren en detaillering blijven echter duidelijk en helder. Bij de iets donkere gedeeltes wordt het beeld echter onduidelijk. Doordat het beeld niet anamorf is, valt de optionele Nederlandse ondertiteling geheel weg bij een breedbeeldtelevisie. Deze is dus te laag geplaatst. Verder kent het verhaal 16 chapterstops wat aan de magere kant is voor een film van deze speelduur.

Geluidskwaliteit

Deze release heeft een Engelstalige Dolby Digital 2.0-track meegekregen met een bitrate van 192 kbit/s. Deze audiotrack volstaat redelijk. Het geluid bestaat voornamelijk uit dialogen en die zijn altijd goed te volgen, beschadigingen zijn niet te horen. Toch komt het geheel zo nu en dan nogal schel en blikkerig over, met name omgevingsgeluiden. De muzikale soundtrack klinkt echter goed. Gezien het feit dat deze film alweer uit 1980 stamt, scoort hij net een voldoende.

Extra's

Het statische menuscherm staat in 1.33:1 op de schijf met als achtergrondmuziek de begintheme van de film in Dolby Digital 2.0 (192 kbit/s). Echte extra’s heeft deze release helaas niet meegekregen, wat jammer is aangezien de regio 1 versie een audiocommentaar heeft meegekregen. Van de op de cover beloofde trailer ontbreekt elk spoor, wel heeft deze DVD de volgende “extra” meegekregen:

More Green Cow
Een drietal promotionele trailers van andere uitgaven van Paradiso op hun Green Cow label.

The Ninth Configuration is het veelbelovende regiedebuut van schrijver William Peter Blatty. Eigenlijk is het jammer dat deze man maar twee films op zijn conto heeft staan, deze en de derde teleurstellende Exorcist. Deze film weet qua verhaal redelijk te verrassen en kent de nodige twists om het spannend te maken. Ook het acteerwerk van de cast is degelijk. Jammer dat deze film een mindere release kent in ons kikkerlandje. Qua beeld en geluid scoort de film een krappe voldoende en ook enige extra’s ontbreken. Helaas, deze film had zeker meer verdiend op dat gebied.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Paradiso Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Beowulf & Grendel (S.E.) (DVD)
• Volgende: Searchers, The (SE) (DVD)