Nirvana - Live at Reading (SE)

Op 30 augustus 1992 gaf Nirvana een optreden op het Reading festival in Engeland. Vooraf gonsde het van de geruchten. Zo zou dit nog wel eens de laatste show van de band kunnen zijn. Ook werd er gesproken dat de performance niet door zou gaan omdat zanger Cobain in het ziekenhuis zou liggen, al dan niet in een coma. Niets bleek echter minder waar. Nirvana betrad het podium en gaf misschien wel hun beste show ooit weg. Ze lieten hierbij de volgende nummers de revue passeren:

1. Breed
2. Drain You
3. Aneurysm
4. School
5. Sliver
6. In Bloom
7. Come as You Are
8. Lithium
9. About a Girl
10. Tourette’s
11. Polly
12. Lounge Act
13. Smells Like Teen Spirit
14. On a Plain
15. Negative Creep
16. Been a Son
17. All Apologies
18. Blew
19. Dumb
20. Stay Away
21. Spank Thru
22. Love Buzz
23. The Money Will Roll Right in
24. D-7
25. Territorial Pissings

De band Nirvana was een trio uit Seattle en speelde een muzieksoort die bekend stond als grunge. Samen met Pearl Jam, Alice in Chains en Soundgarden behoorden ze tot de top of the bill zo midden jaren negentig. Met name de jongeren uit die tijd voelden zich aangetrokken tot deze muziek. Nirvana en zijn frontman Kurt Cobain hadden hier een voorname functie in. Je zou zelfs kunnen zeggen dat Cobain in de jaren negentig dezelfde status bij de jongeren had als Jim Morrison van The Doors eind jaren zestig/begin jaren zeventig. De heren vertonen meer overeenkomsten. Zo waren ze allebei niet vies van de drugs, verafschuwden ze min of meer hun massale succes en stierven beide heren op 27-jarige leeftijd. Nirvana werd reeds in 1987 opgericht door Kurt Cobain en bassist Krist Novoselic. In 1989 verscheen hun debuutalbum Bleach. De bal kwam pas echt aan het rollen toen in 1991 het album Nevermind verscheen. Inmiddels had Dave Grohl (later bekend van onder andere Foo Fighters) de plek achter het drumstel ingenomen. In deze bezetting vierde de band zijn succes en ook in deze samenstelling zouden ze eindigen. Het eerder genoemde album Nevermind bracht de hit Smells Like Teen Spirit voort. Wereldwijd stond het nummer bovenaan de hitlijsten. Van het album zouden nog drie singles verschijnen en alle drie deden ze het niet gek in de hitlijsten of op de radio. De bijbehorende videoclips die regelmatig werden gedraaid op MTV zorgden voor een grote schare fans. In Utero is de titel van het vervolg op dit succesalbum. Tussendoor verscheen nog Incesticide, maar dit was meer een verzameling van B-kantjes en andere obscuriteiten. Tijdens de bijbehorende tour ging het mis. Cobain raakte steeds meer aan de drugs en vervreemde zich van de band. In Rome mislukte een poging tot zelfmoord. De band reisde huiswaarts en Cobain werd opgenomen. Op de ochtend van 8 april 1994 werd hij dood gevonden door een elektricien. Zelfmoord luidde het rapport. Tot op de dag van vandaag zijn er nog steeds mensen die dit niet geloven. Er zijn een aantal zaken die duiden op moord. Zo zou het gehalte heroïne in Cobains lichaam te hoog zijn om zelfmoord te plegen. Ook lijkt het dat de laatste regels van zijn zelfmoordbrief door een ander zijn geschreven. Zelfmoord of niet, feit blijft dat de wereld beroofd was van een markant persoon die prachtige teksten schreef en daar liederen van maakte die een hele generatie jongeren aansprak.
Qua liveband was Nirvana vanaf begin berucht. Vooral het slopen van hun instrumenten aan het eind van een optreden was legendarisch. Het hier besproken Live at Reading toont de band op zijn hoogtepunt. Van definitieve roem is nog geen sprake, ondanks het succes van Nevermind en zijn singles. Wel heerste er al controverse rondom de band. Zo gingen voor het concert een aantal geruchten de ronde. De band zou ermee stoppen en klaar zijn met alle roem (iets wat veelvuldig bleef opsteken). Ook zou Cobain geen zin meer hebben in shows weggeven door alle roddels vanuit de pers over hem en zijn gezin. De hardnekkigste was dat Kurt in een coma zou liggen. Om hier de spot mee te drijven, komt de zanger op in een rolstoel, voortgeduwd door muziekjournalist Everett True. Dit is het startsein van een waar rock ’n roll feest. Bijna geheel Nevermind komt voorbij, aangevuld met “hitjes” van Bleach, Incesticide en zelfs een aantal nummers van het nog te verschijnen In Utero worden uitgeprobeerd. Tegen het einde aan weet de band nog te verrassen met een uitvoering van D-7, een song die ze niet veel speelden. Tussendoor plagen ze het publiek met intro’s van bekende rocknummers als More than a Feeling van Boston en Smoke on the Water van Deep Purple. Na anderhalf uur prachtige muziek en bijna een kwartier aan sloopwerk is de show dan echt ten einde. Een magistraal concert van een legendarische band!

Universal Music heeft dit concert uitgebracht in een fraai ogende digipack. Er zijn twee versies op de markt. De ene bevat wel een CD, de andere niet. Wij bespreken de editie met de toegevoegde CD.

Beeldkwaliteit

De beeldverhouding van het concert op de DVD is 1.33:1. Destijds is de show op video vastgelegd. Door de jaren heen verschenen er veel bootlegs van dit concert op DVD. Deze kunnen nu allemaal de prullenbak in, want voor de uitgave op DVD is het beeld lichtjes opgepoetst. Toch valt hier en daar te merken wat de oorspronkelijke bron was. Dit uit zich met name in de scherpte van het vertoonde die zo nu en dan tegenvalt. Wel is de print vrij van beschadigingen. Ook komen de kleuren mooi natuurlijk over. Nirvana was een band die nooit veel attributen op het podium had staan of een spectaculaire lichtshow had. Zij lieten met name de muziek voor zich spreken. Verwacht op dit gebied dus veel soberheid. Qua artefacten komen we interlacing tegen. Dit kan een raar dubbel beeld opleveren, maar wordt pas echt zichtbaar als de DVD bekeken wordt via een beamer of een computermonitor. Tevens is er lichte beeldruis aanwezig. Kleuren ogen altijd natuurlijk en mooi helder. Zelfs bij donkere momenten is het vertoonde goed zichtbaar. Het concert is verdeeld in 27 hoofdstukken. De eerste is voor de intro en de laatste voor de aftiteling. De overige chapterstops zijn elk voor een song. Een ondertitelspoor is niet aanwezig.

Geluidskwaliteit

Het concert valt te beluisteren met de keuze uit maar liefst drie audiotracks. Dit zijn een DTS 5.1 track (754 kbit/s), een Dolby Digital 5.1 track (448 kbit/s) en een Dolby Digital 2.0 track (192 kbit/s). Deze laatste is een beetje overbodig ten opzichte van de twee prettig klinkende 5.1 tracks. De stereotrack klinkt zelfs een beetje hol in vergelijking met de andere twee. De beide 5.1 tracks zijn prima klinkende sporen geworden, waarbij de muziek van de band uitstekend tot zijn recht komt. De centerspeaker geeft de zang en de aankondigingen van Novoselic en Cobain weer. De frontspeakers zorgen voor het muzikale geweld. Via de achterste kanalen hoor je voornamelijk het publiek enthousiast schreeuwen. Dit zorgt voor een gevoel alsof je daadwerkelijk bezoeker van het concert bent. Het LFE-kanaal wordt vaak aangesproken met een gedoseerd laag dat dik in orde is. De DTS track krijg lichtelijk de voorkeur boven de Dolby Digital track. Deze klinkt iets minder chaotisch en brengt de muziek zuiverder de woonkamer in.

Extra's

Het geanimeerde menuscherm staat in de verhouding 1.33:1 op de disk. Op de achtergrond horen we de live versie van Tourette’s in Dolby Digital 2.0 (192 kbit/s). Als extraatje is bij deze uitgave de CD toegevoegd van het concert. Hierop ontbreekt echter Love Buzz. Ook is er een boekje terug te vinden met daarin de credits en veel foto’s.

De Amerikaanse grungeband Nirvana wist in zijn korte bestaan een grote plek in te nemen in de (rock)muziekgeschiedenis. Vooral het losbandige leven van frontman Cobain haalde het nieuws. Door alle sex, drugs en rock ’n roll verhalen, zou je bijna vergeten dat Nirvana vooral goede muziek maakte die een hele generatie jongeren aansprak. Ook hun concerten waren legendarisch, getuige de hier besproken DVD die een registratie bevat van hun show tijdens het Reading festival. De show is al jaren te vinden in het bootlegcircuit, maar is nu dus officieel verschenen. Het beeld is opgepoetst, maar kent een paar kleine tekortkomingen. Ook het geluid is onder handen genomen en hier is dan ook de beste slag geslagen. Hier kunnen we pas echt genieten van de live kwaliteiten van de groep. Helaas zijn er weinig extra’s te bespeuren, maar voor in de auto en andere plaatsen is er wel een CD bijgesloten bij deze uitgave. Een absolute must voor iedereen die de band een warm hart toedraagt.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Universal Music.

Lees meer

• Vorige: Millennium: Mannen die Vrouwen Haten (Blu-ray)
• Volgende: Up (4-Disc Superset) (Blu-ray)