Artist, The

Hollywood, 1927. De knappe en sympathieke George Valentin (Jean Dujardin) is één van de meest succesvolle acteurs in het tijdperk van de stille film. Wanneer de geluidsfilm echter zijn opwachting maakt, houdt Valentin gepassioneerd vast aan de stille film en weigert hij in de 'talkies' te spelen. De tijd van de stomme film lijkt steeds meer voorbij en de carrière van Valentin raakt in het slop. Ondertussen ontmoet hij per toeval de jonge en naïeve Peppy Miller (Bérénice Bejo), wiens onhandigheid tijdens de première van Valentins film voor veel media-aandacht zorgt. Het zorgt er uiteindelijk voor dat ze zich van een jonge en onbekende vrouw ontvouwt tot een wereldberoemde actrice. Tegelijkertijd geraakt Valentin steeds meer in vergetelheid. Miller – die haar carrière mede aan Valentine te danken heeft – is echter bereid Valentin uit het slop te helpen.

The Artist berust op een interessant, doch niet vernieuwend concept. Diverse projecten gingen de film reeds voor, waarbij niet enkel de mis-en-scène trouw is aan een bepaalde periode, maar ook de gehele presentatie. Bekende voorbeelden zijn het Grindhouse-project van Rodriguez en Tarantino (in Nederland helaas afzonderlijk uitgebracht als Death Proof en Planet Terror) en The Man Who Wasn’t There van Joel en Ethan Coen. De filmmakers brengen een hommage aan respectievelijk de horrorproductie van de jaren zeventig/tachtig en de film noir van de jaren veertig. Michel Hazanavicius brengt met The Artist op zijn beurt een hommage aan de stille film uit het Hollywood studiosysteem van de jaren twintig, en niet geheel zonder succes: de film bleek een waar prijsbeest. Niet alleen werd de film zeer goed ontvangen op het Filmfestival van Cannes, ook sleepte de film maar liefst zes César Awards, zeven BAFTA Awards en vijf Academy Awards in de wacht. The Artist is daarmee niet alleen de eerste niet-Engelstalige productie die de Oscar voor Beste Film binnensleept, ook is er sinds 1929 geen prijs meer toegekend aan een stille film. De meeste (Amerikaanse) lofbetuigingen zijn echter op de verkeerde argumenten gebaseerd. Het is niet zozeer omdat de film een evocatie van de stille film is dat het project zo geslaagd is, maar door de inventieve manier waarop deze tot stand is gekomen. Hazanavicius weet op geslaagde wijze narratieve en stilistische elementen met elkaar te verweven door oude formules met moderne parameters te mixen. De film bestaat louter uit zwart-witbeelden (terwijl deze in kleur is opgenomen), is op film geschoten in 4:3 verhouding en wordt gekenmerkt door diverse oude filmtechnieken waaronder het iris shot en het gebruik van intertitels. Tegelijkertijd is de film aangepast aan het heden: het ritme en tempo van de film sluiten beter aan bij moderne maatstaven en daarnaast maakt Hazanavicius regelmatig gebruik van dynamische en vloeiende camerabewegingen. Waar vroeger enkel de acteurs expressief waren (beperkt door de statische en immobiele camera), is de camera nu zelf expressief. Voor de cinefielen die vertrouwd zijn met de stille film zal dit aanvankelijk misschien wat vreemd aanvoelen, maar de filmmakers hebben er bewust voor gekozen om de film zo wat meer toegankelijk te maken voor het grote publiek. Het is een kleine beteugeling die makkelijk te overkomen is.

Het hoogtepunt uit de film is de scène waarin Valentin een nachtmerrie heeft en wordt geconfronteerd met zijn angst. Op een manier die doet denken aan het werk van de Franse cineast Jacques Tati wordt er een spel gespeeld met de kijker, dat ervoor zorgt dat hij of zij zich met een grote glimlach laat verrassen. Ook in de epiloog grijpt Hazanavicius hier op terug (waar hij inmiddels een zogenaamde basis lijkt gelegd te hebben voor Fred Astaire en Ginger Rogers), zij het in mindere mate. De plot van de film is weliswaar erg beperkt, maar zeer toepasselijk. Het verhaal kan gezien worden als een metafoor voor de angst voor technologische progressie, waarbij het personage van Valentin sterk gebaseerd is op die van acteurs als Douglas Fairbanks en John Gilbert. Beiden gingen een soortgelijke ondergang tegemoet na de opkomst van de geluidsfilm, en wisten hun acteercarrière niet van een nieuwe impuls te voorzien. Jean Dujardin zet een zeer overtuigende prestatie neer als de ietwat arrogante maar charmante Valentin en werd hier terecht voor beloond met diverse filmprijzen. De overige castleden completeren het geheel, inclusief de eigenwijze Jack Russell die als Valentins trouwe schoothondje voor een komische noot zorgt. Het geheel zorgt ervoor dat menig cinefiel met nostalgische gevoelens zal achterblijven, terwijl voor de kijker die minder affiniteit heeft met de stille film hopelijk – mede door de moderne parameters – een brug wordt geslagen naar een onvergetelijk tijdperk. Het is echter niet zozeer deze evocatie van de stille film die The Artist zo bijzonder maakt, maar eerder de inventieve manier waarop dat bewerkstelligd wordt.

The Artist is verkrijgbaar op zowel DVD als Blu-ray Disc. Hieronder volgt de bespreking van de Blu-ray Disc-uitgave.

Beeldkwaliteit

The Artist staat in een beeldformaat van 1.33:1 op deze Blu-ray Disc-uitgave, wat overeenkomt met het originele beeldformaat. De film staat op een 50 GB dubbellaags disc, die voor bijna 36 GB is beschreven. Het beeld heeft een resolutie van 1080/24p, dus 1080 beeldlijnen progressief met 1920*1080 beeldpunten en een beeldsnelheid van 24 beelden per seconde. Voor de encodering van het beeld is gebruik gemaakt van de MPEG-4 AVC videocodering.

Zoals in het commentaar reeds is beschreven is de film geheel in stijl van de stille film opgenomen. Het beeld is daarom 4:3 en niet 16:9. Het karakter van het beeld weet erg mooi de sfeer van de jaren twintig weer te geven. Qua uiterlijk zou het origineel materiaal uit die periode kunnen zijn. Er is op 35mm-kleurenfilm gedraaid, met een vrij grove korrel. In de uiteindelijke versie is alle kleur verdwenen en is de film in zwart-wit uitgebracht in de bioscoop. De grote korrel zorgt ervoor dat het beeld niet altijd even scherp is, maar dat is een zeer bewuste keuze geweest. Ook heeft het beeld soms 'last' van lichte overstralingen in de hoge lichten, maar ook dat is zeer bewust gedaan. Wat niet helemaal overeenkomt met de bioscoopversie zijn de helderheid en het contrast. De helderheid is wat aan de hoge kant en het contrast is aan de lage kant. Daardoor ziet het beeld er vaak wat flets uit en ontbreekt het donkere zwart. Nu neigen alle donkere gedeeltes naar grijs. Voor het overige is dit een zeer filmische, natuurgetrouwe transfer naar Blu-ray Disc.

Geluidskwaliteit

De geluidstrack van The Artist is een lossless DTS-HD Master Audio 5.1-track (24bit/48kHz). Officieel is de taal in het Engels, maar er wordt zeer weinig gesproken in deze film. Er is zelfs bijna geen geluid. Slechts op twee momenten is geluid aanwezig, de rest van de film krijg je de muziekscore van componist Ludovic Bource te horen. Deze weet prachtig de sfeer van de jaren 20 te pakken en past uitstekend bij de stijl van de film. Bource won dan ook de Oscar voor Beste Muziek. De muziek is vanuit alle kanalen te horen, waardoor een ruimtelijke werking ontstaat. Qua authenticiteit zou je verwachten dat een monotrack beter bij de film zou passen, maar door de soort muziek en de manier waarop deze gemixt is, stoort het 5.1 geluid geen moment. De paar momenten dat de muziek wordt vervangen door 'echt' geluid is dit erg mooi gedaan. Vooral de eerste keer in de film ga je als kijker geheel mee in de beleving van Valentin en wordt er gebruik gemaakt van kanalen, op het laatste moment ook de surroundkanalen en het LFE-kanaal. Het is moeilijk een cijfer te geven aan het geluidstrack die bijna hoofdzakelijk uit muziek bestaat, maar gezien de stijl en de mix van de muziek is een hoog cijfer op z'n plek.

Extra's

Bij het opstarten van de disc wordt eerst de mogelijkheid gegeven om te kiezen tussen een Nederlandstalig of een Franstalig menu. Vervolgens wordt de film automatisch gestart. Alle extra’s zijn Nederlands ondertiteld.

Bloopers (2 min.)
Korte compilatie die bestaat uit diverse misverstanden tussen de castleden en dierlijke ongehoorzaamheid. Het is vooral leuk om te zien hoe Dujardin ook nadat het misgaat in zijn rol blijft. Qua presentatie sluit het filmpje naadloos aan bij de visuele stijl van de hoofdfilm.

Behind the scene (4 min.)
Leuke sfeerimpressie waarbij de cast en crew tijdens de draaidagen aan het woord komen, terwijl deze beelden worden afgewisseld met beelden uit de film.

Interview met Bérénice Bejo (14 min.)
Interessant interview met de actrice die in de film de rol van Peppy Miller op zich neemt. Voorafgaand wordt steeds via een toepasselijke intertitel het onderwerp getoond, waarna Bejo ingaat op de voorgelegde onderwerpen. Ze praat voornamelijk over haar ervaringen op de set, voorbereiding op de film en het samenwerken met de cast en crew.

Interview met Michel Hazanavicius (30 min.)
Boeiend interview met de regisseur van de film, dat net als het interview met Bejo gekenmerkt wordt door intertitels die het onderwerp aangeven. Hazanavicius praat onder andere over de totstandkoming van de film, waaruit blijkt hoeveel onderzoek en voorbereidingen er getroffen zijn voordat de film daadwerkelijk in productie ging. Daarnaast gaat hij inhoudelijk in op diverse technische elementen, spreekt hij over de samenwerking met de cast en crew en geeft hij enkele leuke anekdotes.

Trailers
De trailers van een aantal door Twin Pics uitgebrachte films, te weten The Artist, Pina, Io sono l’amore en Drive. Allen zijn Nederlands ondertiteld en enkel te selecteren vanuit het hoofdmenu.

The Artist vertelt het verhaal van George Valentin; één van de meest succesvolle acteurs in het tijdperk van de stille film. Wanneer de geluidsfilm echter in opkomst is, raakt zijn carrière in het slop. Michel Hazanavicius levert met zijn meest recente film een zeer geslaagd project af. Niet alleen roept het nostalgische gevoelens op naar een onvergetelijk tijdperk, ook de manier waarop het ambitieuze project is bewerkstelligd is zeer bewonderenswaardig. Deze Blu-ray Disc-uitgave kent een prima beeld- en geluidskwaliteit, al valt een geluidstrack die bijna puur uit muziek bestaat moeilijk te waarderen. De weinige extra's zijn gelukkig zeer de moeite waard, met de twee interviews in het bijzonder.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Twin Pics.

Lees meer

• Vorige: Borgia (Blu-ray)
• Volgende: Contagion (DVD)