Burning

De camera zoomt in. Hae-mi (Jeon Jong-seo) recht aankijkend, zit je zelf tegenover haar: Hae-mi pelt denkbeeldige mandarijntjes. Terwijl zij de zoete vruchten smakelijk opeet, spreekt ze de woorden die bepalend zijn voor de rest van de film: 'je moet vergeten dat de mandarijntjes er níet zijn. Dat is alles.'
Hae-mi is promotiemeisje in Seoel. Vrolijk dansend in een kleurig kort rokje lokt ze klanten supermarkten in. Eigenlijk wil ze iets anders: zingeving. Levenslustig hongert ze naar betekenis. Hae-mi weet één ding: zolang de zoete vruchten van het leven er niet zijn, doe je alsof.
Op een dag wanneer ze aan het werk is, ontmoet Hae-mi voor de ingang van de supermarkt de timide Jong-su (Yoo Ah-in). Als koerier komt hij spullen brengen. Ze kennen elkaar van vroeger. Net als Hae-mi wil ook Jong-su eigenlijk iets anders: romans schrijven. Afgestudeerd als literair schrijver zit hij vast in een uitzichtloos uitzendbaantje. Terwijl Hae-mi doet alsof, twijfelt Jong-su: vrijheid en geluk, zijn die voor hem wel weggelegd? 

Diezelfde avond spreken ze met elkaar af. Hae-mi staat op het punt om naar Afrika te reizen en vraagt of Jong-su op haar kat wil passen. Jong-su valt als een blok voor haar en stemt toe. De teleurstelling is groot als Hae-mi terugkomt van haar reis en de mysterieuze Ben (Steven Yeun) bij haar is. Hij is een rijke Koreaanse leeftijdsgenoot die ze tijdens haar reis heeft ontmoet. Je begrijpt dat de twee een relatie hebben, maar onduidelijk blijft wat Ben eigenlijk uitvoert: vage telefoongesprekken voerend, komt hij schijnbaar makkelijk aan geld. Hij showt zijn luxe up-town-appartement, zijn Porsche en zijn rijke vrienden, hij heeft alles - behalve inhoud.
Misdaad is in deze thriller ver te zoeken, maar spanning zeker niet. Burning is geen gewone thriller. In plaats van clichématig camerawerk dat veelal suggestief is en 'dicht op de huid' met de gangbaar aanzwellende muziek, zit de spanning bij de virtuoze Burning verscholen onder de oppervlakte. Niet in de vorm van entertainment, maar vertrekkend vanuit de sublieme metafoor van 'mandarijntjes eten' slaagt regisseur Lee Chang-dong (Secret Sunshine,Poetry) erin om een gevoel van dreiging gaandeweg naar binnen te laten sluipen. Daarnaast toont de film de kloof die de huidige generatie jonge Koreanen splijt, glashelder: aan de ene kant de jongeren uit de lagere klasse, worstelend met baantjes van niets zonder verder te komen. Aan de overzijde hun rijke leeftijdsgenoten, die schijnbaar niks hoeven te doen voor hun inkomen. Het werkt confronterend en zorgt voor ongemak.
Chang-dong dankt deze virtuositeit mede aan Haruki Murakami, de schrijver van het korte verhaal Schuurtjes in brand steken (uitgebracht in de bundel De olifant verdwijnt) waarop de regisseur Burning baseerde. Murakami, voor velen een Nobelprijskandidaat, biedt met zijn werk meer dan entertainment. Voor hem moeten zijn verhalen een gevoel oproepen bij die dingen die te gecompliceerd zijn om in woorden uit te leggen.
Chang-dong weet die geniale Murakami-manier in zijn film te vangen. Terwijl hij realistische beelden toont van de stad Seoel en van het platteland in de grensstreek tussen Noord- en Zuid-Korea, laat hij de kijker heen-en-weer schommelen tussen werkelijkheid en onwerkelijkheid: wat is waar, wat niet, en wie doet alsof? Ondertussen toont een televisie op de achtergrond Donald Trump, de Amerikaanse president van fake news. Vaste grond om op te staan, ontbreekt. Volledig op jezelf teruggeworpen lijkt de samenleving een spel: is dat wat je ziet niet echt, of toch wel? Je weet niet meer wat waar is en niet - alsof de realiteit van de dingen om je heen is weggezogen.

Wat is waar, wat niet, en wie doet alsof? Deze geslaagde Murakami-verfilming Burning is virtuoos. Terwijl je heen-en-weer schommelt tussen werkelijkheid en onwerkelijkheid brandt de vaste grond onder je voeten langzaam weg. Eén ding weet het hoofdpersonage Hae-mi zeker: zolang de zoete vruchten van het leven er niet zijn, doe je alsof. Burning is te streamen via picl.nl.

Lees meer

• Vorige: Second Act (Bioscoop)
• Volgende: Bird Box (Streaming)