Cinematografische technieken om spanning op te bouwen in sportfilms

In dit artikel bekijken we een aantal iconische scènes, uit een paar van de beste sportfilms. Plus de bijbehorende technieken die zijn gebruikt om deze momenten op zo'n manier in beeld te brengen, dat je niet anders kunt dan emotioneel betrokken te raken.

Wat zijn cinematografische technieken?
Een verhaal vertellen via visuele beelden, dat is waar de cinematografie om draait. En hierbij komen heel wat technieken kijken. Denk aan de keuze van muziek om spanning op te bouwen of om het gevoel van euforie te versterken. Of de montage van beelden voor het vertolken van desastreuze momenten, om juist de donkere kant van sportscènes te vertolken.

Soundtracks en filmmuziek - Senna (2010)
De film Senna is een documentaire over een van de beste coureurs uit de historie van de Formule 1. Muziek speelt in deze film een belangrijke rol. Zoals de achtergrondmuziek terwijl Ayrton Senna zelf vertelt over zijn passie voor het racen. Gevolgd door opbeurende muziek inclusief de geluiden van de F1 auto’s die voorbij razen, terwijl zijn mooiste overwinningen in beeld worden gebracht. De muziek neemt je tot slot mee naar het onontkomelijke moment van zijn overlijden, wat hierdoor nog sterker binnenkomt bij de kijker. Het einde van zijn leven, zijn carrière en daarmee een deel van de sport.

Two shot - The beautiful Game (2024)
Het tweede voorbeeld gaat over de onzekerheid of het Vinny en zijn teamleden gaat lukken, en dit gevoel druipt van het scherm af. Het dakloze voetbalteam grijpt een tweede kans, waarbij teamwork de sleutel is tot succes tijdens een internationaal voetbaltoernooi. Hoewel het doel is om te winnen, leef je samen met de spelers toe naar dit moment. Een techniek die hier wordt toegepast is de two shot, een cinematografische techniek voor het visualiseren van dialogen. Op deze manier leer je de personages steeds beter kennen, waardoor je uiteindelijk niet anders kan dan het team vanachter je scherm aanjuichen. En degenen die graag voetbal gokken, zullen dit gevoel maar al te goed herkennen. 

Birdseye shot - Free Solo (2018)
Free Solo is zo’n film, waarbij de filmmakers je het gevoel geven van de spanning die er komt kijken bij bergbeklimmen zonder enige vorm van bescherming. De beelden van de immense bergen en de ongekende hoogtes worden op een onheilspellende manier in beeld gebracht, terwijl je ziet hoe Alex Honnold het uiterste van zichzelf vergt. Mede dankzij beelden vanuit vogelperspectief, die je laten voelen hoe klein de mens is ten opzichte van de overweldigende landschappen.

Visuele stijl - Million Dollar Baby (2004)
Sin City is een film met een zeer herkenbare visuele stijl, omdat in deze zwart-witte film vooral de kleur rood wordt gebruikt. Uiteraard is dit een zeer herkenbaar voorbeeld, maar de meeste filmmakers kiezen voor een subtielere aanpak. Een regisseur (en acteur) die hier ook bekend om staat is Clint Eastwood. En dit is precies wat hij heeft gedaan met de film over de vrouwelijke bokser Maggie Fitzgerald. De donkere sfeer en de manier waarop de scenes in beeld zijn gebracht roepen het underground gevoel op van deze sport. Waarbij ieder gevecht zowel kan resulteren in een overwinning als een catastrofe.