Woordenlijst

Woorden en begrippenlijst

PVOD

Dit staat voor Paid Video On Demand en dit betreft films en/of series die digitaal beschikbaar zijn op een all-in streaming-kanaal, zoals Netflix, Videoland, Disney+ (uitgezonderd sommige VIP-titels) en HBO Max.

PEST

Dit staat voor Paid Electronic Sell Through en dit betreft films en/of series die digitaal beschikbaar zijn op kanalen waar je titels per stuk kan kopen, zoals Apple iTunes, Amazon Prime (titels buiten het Prime-abonnement), Google Play en Pathé Thuis.

1080i

1080i is een High Definition videosignaal en hebben videobeelden een resolutie van 1920x1080 pixels. De i is van interlaced. De horizontale beeldlijnen worden in twee fasen weergegeven. Eerst de even en dan de oneven beeldlijnen. Voordeel is dat dit minder bandbreedte vereist.

 

1080p

1080p is een High Definition videosignaal en hebben videobeelden een resolutie van 1920x1080 pixels.  De p is van progressive, Alle beeldlijnen worden in één keer weergegeven. Echter vergt dit veel bandbreedte, maar dit levert wel de hoogste kwaliteit.

 

1080p 24hz

Een Blu-ray film geeft een videosignaal in 1080p/24Hz. De 24Hz betekent dat het beeld bestaat uit 24 frames per seconde.

 

4K UHD

Bij 4K (ook wel Ultra High-Definition genoemd) hebben videobeelden een resolutie van 3840 bij 2160 pixels, oftewel vier maal de resolutie van Full HD.


720p

720p is een High Definition videosignaal en hebben videobeelden een resolutie van 1280 x720 pixels.

 

Artefact

Een kunstmatig bijverschijnsel in een beeldtransfer. Dit kan het gevolg zijn van het filmisch proces en/of de gebruikte apparatuur of programmatuur. Bekende voorbeelden zijn Edge Enhancement, Macroblocking of Posterisatie. Zie het achtergrondartikel over Artefacts.

 

Aspect Ratio

De aspect ratio (beeldverhouding) is de verhouding tussen de hoogte- en de breedteresolutie van het scherm.  

 

Auro 3D

Auro 3D is een vrij nieuwe ‘speler’ op de markt. Het gaat, net zoals Dolby Atmos, uit van nog meer kanalen, echter praat men over lagen. De onderlaag, bovenlaag en de toplaag. Auro 3D is een ontwikkeling van Wilfried van Baelen, de Belgische mede-eigenaar en ontwikkelaar van Auro Technologies, onderdeel van Galaxy Studios. Het eerste systeem was ontwikkeld in samenwerking met Barco, maar inmiddels heeft het zijn weg gevonden naar meerdere fabrikanten van audioapparatuur. Een goed argument tegen Dolby Atmos is dat vrijwel iedereen hun surroundspeakers toch al hoog heeft hangen. Auro 3D zou daardoor makkelijker te integreren zijn door er simpelweg een onderlaag aan toe te voegen en eventueel een plafondspeaker voor, zoals ze het zelf noemen, “The voice of God”. Auro 3D biedt tot maximaal dertien speakers en twee subwoofers, maar voor de thuismarkt vooralsnog maximaal elf speakers. Net als Dolby Atmos biedt ook Auro 3D een upmixer om zo elke bron te kunnen weergeven in de volledige Auro 3D-speakerconfiguratie. Men noemt dit Auro-matic upmixing.

 

Beelddiagonaal

De beelddiagonaal is de afstand tussen niet aangrenzende hoeken van het beeldscherm. Hiermee wordt de grootte van het televisiescherm aangegeven.

 

Blu-ray Disc

Blu-ray Disc is een medium waar informatie op een optische schijf wordt opgeslagen. Het is de opvolger van de dvd en ontwikkelt voor o.a. films in High Definition.  

 

Breedbeeldtelevisie

Conventionele (CRT) tv’s hadden een beeld verhouding van 4:3. Een breedbeeldtelevisie heeft een beeldverhouding van 16:9. De meeste breedbeeldschermen zijn ook voorzien van een 100 Hz-scherm. Het beeld wordt sneller ververst en dat is rustiger voor je ogen.

 

CAM

CAM staat voor ‘Conditional Access Module’ en is een insteekkaart en houder, waarin een smartcard van een aanbieder van digitale betaaltelevisie geplaatst kan worden. De smartcard bevat sleutels die betaalde kanalen kan decoderen. De CAM met hierin de smartcard kan in een Common Interface slot van een DVB-ontvanger geplaatst worden.

 

CI+

CI+ is een beveiligingstoevoeging aan de Common Interface standaard.

 

Color Gamut (Rec. 709 - Rec. 2020)

Elke standaard heeft een kleurcurve (color gamut) dat bepaald hoeveel kleuren een scherm kan weergeven. De huidige HDTV-schermen hebben een kleurdiepte van 8 bit. Dat houdt in dat ze ongeveer 16 miljoen kleuren kunnen weergeven. Dat lijkt heel veel, maar onze ogen kunnen veel meer verschillende kleuren waarnemen. Rec. 709 biedt alle kleuren, maar minder gradaties. Des te meer gradaties, des te vloeiender de kleurovergangen kunnen worden weergegeven. Rec. 709 kan bijvoorbeeld niet exact brandweerwagenrood weergeven. UHD TV introduceert een nieuwe standaard (Rec. 2020) die een veel groter spectrum bestrijkt en veel meer kleurvariaties kan weergeven. (zie Dolby Vision en HDR 10)

 

Common Interface

Een Common Interface (afgekort: CI) is een slot in een decoder of televisie waarin je een CAM module met hierin een smartcard kunt plaatsen.

 

Cinemscope-sound

Cinemascope-sound bevat vier magnetisch opgenomen audiokanalen op 35mm- en 70mm-film. Speakerconfiguratie: links, rechts, center en surround. Onderdeel van Cinemascope ontwikkeld door Twentieth Century Fox, dat daarmee tevens Panavision Cinemascope introduceerde (Breedbeeld in 2.35/2.40:1).  

 

Component video

De eerste analoge aansluiting die High Definition kon doorgeven. De component video-ingang bied de mogelijk tot 1080i en 720p. En in sommige unieke gevallen 1080p. Echter de HDCP-beveiliging kan niet via component video worden doorgegeven. Veelal wordt de resolutie verlaagt.

 

Contrastratio

De contrastratio is de verhouding tussen de donkerste (zwart) en de lichtste (wit) kleur. Hoge hoger de contrastratio, hoe meer details er kunnen worden weergegeven, (met name in het zwart)

 

Contrastverhouding

Elk beeldscherm heeft een bepaalde contrastverhouding. Hoe hoger deze verhouding, hoe beter, maar heel veel zegt het ook niet. Er worden namelijk verschillende meetmethodes gehanteerd. LCD-schermen heeft een probleem dat zwart nooit helemaal zwart is. Dit in verband met de achtergrondverlichting die altijd aan staat. Plasma is hierbij in het voordeel.

 

CRT

CRT staat voor “Cathode Ray Tube” (in Nederlands: kathodestraalbuis) en wordt ook wel beeldbuis genoemd. De voornaamste toepassing van een CRT is het gebruik er van in een televisie. De binnenzijde van de beeldbuis bevat fosfordeeltjes die oplichten als ze door een elektronenbundel worden aangestraald.

 

Dolby Stereo

Dolby Stereo bevat zes magnetisch opgenomen audiokanalen op 35mm- en 70mm-film, ontwikkeld door Dolby Laboratories. Speakerconfiguratie: links, rechts, center en surround. De links-extra en rechts-extra kanalen van Todd-AO werden door Dolby alleen gebruikt voor de allerlaagste tonen. De voorloper van het subwooferkanaal (LFE). 

 

Dolby Surround

Dolby Surround filtert twee kanalen met een gelimiteerde frequentie uit een analoog stereosignaal door middel van een matrixfilter en faseverschuiving. Speakerconfiguratie: links, center, rechts, surround. (Consumentenversie van Dolby Stereo) 

 

Dolby Pro Logic (II) (IIx) (IIz)

Dolby Surround Prologic is een verdere ontwikkeling van Dolby Surround. Het analoge Dolby Surround Prologic wist een extra surroundkanaal uit het signaal te filteren en bood stereo surround. Dolby Prologic II biedt een verdere verbetering en, net als Dolby Digital, vijf discrete kanalen en een subwooferkanaal en kan van elk stereosignaal multikanaals-audio te maken. Dolby Prologic IIx biedt zeven kanalen en een subwoofer kanaal en kan in combinatie met vrijwel elke bron worden gebruikt om zo van stereo, maar ook 5.1-systemen als Dolby Digital, een 7.1-systeem te maken. Dolby Prologic IIz biedt zelfs negen kanalen en een subwoofer en stuurt daarmee twee extra hoge voorkanalen aan.

 

Dolby Surround Upmixer

Dolby Surround Upmixer is de nieuwste versie en doet zijn intrede met Dolby Atmos. Het vervangt alle voorgaande varianten en biedt ondersteuning voor nog meer speakers zoals de plafondspeakers. Elk signaal kan in elke speakerconfiguratie worden weergegeven. Het systeem past zich letterlijk aan.

 

Dolby Digital

Dolby Digital is een digitaal audiosignaal wat via een bitstream wordt getransporteerd. Dit kan zowel via HDMI, coaxiale aansluiting, S/PDIF-aansluiting via een AC-3-RF demodulator - zoals werd gebruikt op Laserdiscs - of een optische aansluiting. Een apparaat met een Dolby Digital-decoder kan dan maximaal vijf kanalen met volledig bereik en een subwooferkanaal weergeven (384 kbps tot 448 kbps op DVD's). Echter kan een Dolby Digital-track uit een veelvoud van Dolby multikanaals-varianten bestaan waaronder ook mono. De eerste Dolby Digital-track in de bioscoop was bij de film Batman Returns en voor de consument was de Laserdisc van Clear and Present Danger de eerste titel met Dolby Digital en is later de audiostandaard van de DVD geworden.

 

Dolby Digital (EX)

Dolby Digital EX is een digitaal audiosignaal wat via een bitstream wordt getransporteerd. Dit kan zowel via HDMI, coaxiale aansluiting of optische aansluiting. Een apparaat met een Dolby Digital EX-decoder kan dan maximaal vijf kanalen met volledig bereik, één matrixkanaal met beperkt bereik en een subwooferkanaal weergeven. Hiermee verplaatsen de surroundspeakers naar de zijkant en biedt ruimte voor een 'nieuw' achterkanaal. Dolby Digital EX is ontstaan uit een samenwerking tussen Dolby Laboratories en Lucasfilm en werd geïntroduceerd bij de Star Wars-film The Phantom Menace. 

 

Dolby Digital Plus

Dolby Digital Plus, is een verbeterde versie van Dolby Digital dat vooral werd gebruikt bij de eerste HD DVD's en Blu-ray Discs, echter komt het nu niet veel meer voor. Het biedt hogere bitrates (tot 6.144 Mbit/s) en ondersteuning voor meer audiokanalen (tot 7.1). Daarnaast biedt het verbeterde coderingstechnieken en is volledig compatibel met bestaande Dolby Digital-decoders.

 

Dolby True HD

Dolby TrueHD is een digitaal audiosignaal wat via een bitstream en alleen via HDMI kan worden getransporteerd. Dolby True HD is een verliesvrije compressietechniek (Lossless) voor HD-audio en deed zijn intrede op HD DVD en Blu-ray Disc en ondersteunt 24 bit, 96 KHz audio kanalen en tot 18 Mbit/s over 14 kanalen (Blu-ray Disc limiteert het aantal kanalen standaard tot acht). Het ondersteunt ook uitgebreide metadata zoals dialog normalization en dynamic range control. Dolby TrueHD wordt, samen met DTS HD, ook wel HD-audio genoemd.

 

Dolby Atmos

Dolby Atmos is een nieuwe teckniek voor multikanaals HD audio gebruikt in de bioscoop en op blu-ray discs. Dit systeem gaat uit van nog meer speakers die op of in het plafond dienen te worden geplaatst om zo een echt 3D-geluidsveld te creeëren. Als alternatief zijn er ook top-firing speakers ontwikkeld die het geluid via het plafond weerkaatsen naar de luisteraar, maar dit leidt tot een flinke concessie in dynamiek en richting. De speakerconfiguraties worden aangeduid met het aantal conventionele  'surround'speakers, gevolgd door het aantal subwoofers en als laatste het aantal Dolby Atmosspeakers. Bij bijvoorbeeld 7.1.4 staat 7 voor het aantal surroundspeakers, 1 voor het aantal subwoofers en 4 voor het aantal plafond-Atmoskanalen.

 

Dolby Vision

Dolby Vision is een standaard die verder gaat dan HDR 10 en kan tot 10.000 Nit weergeven en ongeveer net zoveel kleuren als Rec. 2020, maar met het verschil dat het ook de dynamiek van de kleuren definieert. Voordat onze televisieschermen hogere Nit-waarden ondersteunen zijn we wel wat jaren verder. Dat besefte Dolby ook. Daarom hebben ze met Dolby Vision een systeem ontwikkelt dat steeds het maximale weet te halen uit bestaande hardware. Kan een scherm over een paar jaar 5000 Nit weergeven, dan is het bronmateriaal daar al op voorbereid. Dolby Vision is wel een end-to-end-product. Er moet van begin tot eind met Dolby Vision gewerkt worden en elk component moet Dolby Vision ondersteunen. 

 

DTS (Digital Theatre Systems)

DTS (Digital Theatre System) is een digitaal audiosignaal wat via een bitstream wordt getransporteerd. Dit kan zowel via HDMI, coaxiale aansluiting of optische aansluiting. DTS is net zoals haar directe concurrent Dolby Digital een digitale geluidscompressietechniek, die gebruikt wordt op DVD, Laserdiscs en enkele audio-CD's. Echter gebruikt DTS minder compressie wat betekent dat DTS letterlijk minder 'geluid' weghaalt van de bron ten opzichte van Dolby Digital (1.4 Mbps voor CD's en maximaal 1.5 Mbps op een DVD en Laserdiscs). Dit leidt er toe dat DTS in de praktijk vaak beter klinkt en er meer controle in het geluid is. DTS werd in 1993 geïntroduceerd door Steven Spielberg's Jurassic Park. Spielberg maakte er geen geheim van voorstander te zijn van DTS en maakte zich hard om DTS de audiostandaard voor DVD's te maken. Sinds begin 2011 wordt DTS niet meer in de bioscoop gebruikt. Dit werd vervangen door het Datasat Digital Sound-systeem van de Beaufort International Group die het cinema-deel van het bedrijf heeft overgenomen.

 

DTS ES  Matrix (DTS Extended Surround)

DTS ES is een toevoeging op DTS, waarbij het DTS ES signaal een achter-center kanaal wat door middel van matrix codering aan de achterkanalen is toegevoegd. Het achter kanaal is opgenomen in de twee surround kanalen.

 

DTS ES Discrete (DTS Extended Surround 6.1)

DTS ES-matrix (ook wel DTS ES 5.1 genoemd) is een toevoeging op DTS, waarbij door middel van matrixfilter een mono surroundachterkanaal wordt verkregen. Het achterkanaal is verwerkt in de twee surroundkanalen en de techniek lijkt daarmee sterk op Dolby Digital EX. DTS ES-discrete (ook wel DTS ES 6.1 genoemd)) is een verdere uitbreiding van DTS ES, waarbij zes discrete kanalen worden gebruikt. DTS ES-discrete is daardoor van betere kwaliteit dan DTS ES-matrix, omdat het hier om een echt apart opgenomen kanaal met volledig bereik gaat en niet om een kanaal die aan twee bestaande surroundkanalen is toegevoegd..

 

DTS-HD High Resolution (DTS-HD HR)

DTS HD High Resolution is een digitaal audiosignaal wat via een bitstream en alleen via HDMI kan worden getransporteerd. DTS-HD High Resolution is een verliesvrije (lossless) compressietechniek en wordt gebruikt voor HD-audio op de Blu-ray Disc en kan 7.1 kanalen weergeven in 96 kHz 24-bit met constante bitrates tot 6.0 Mbit/s en 3.0 Mbit/s. DTS-HD wordt, samen met Dolby TrueHD, ook wel HD-audio genoemd.

 

DTS-HD Master Audio (DTS-HD MA)

DTS-HD Master Audio is een digitaal audiosignaal wat via een bitstream en alleen via HDMI kan worden getransporteerd. DTS-HD Master Audio is een verliesvrije (lossless) compressie techniek en wordt gebruikt voor HD-audio op de Blu-ray Disc en kan 5.1 kanalen met 24-bit, 192 kHz gesampled geluid weergeven of 6.1- tot 7.1-kanalen met 24-bit, 96 kHz gesampled geluid met constante bitrates tot 24.5 Mbit/s. Door de hoge bitrate wordt DTS-HD MA tot op de dag van vandaag als beste audiosysteem voor Blu-ray Disc gezien. DTS-HD wordt, samen met Dolby TrueHD, ook wel HD-audio genoemd.

 

DTS Neo (6/:X)

DTS ontwikkelde DTS Neo:6 om van elke tweekanaals stereobron een zes-kanaals surroundweergave te kunnen maken en lijkt daarmee sterk op Dolby Prologic II en THX Surround EX.

DTS Neo:X is een formaat of standaard dat te vergelijken is met Dolby ProLogic IIz en Audyssey DSX. Met dit formaat is het mogelijk een 11.1-kanaals homecinema-systeem met elf speakers - waardonder twee hoge frontspeakers - en een subwoofer aan te sturen.  


DTS:X 

DTS:X (of DTS MDA - Multi-Dimensional Audio) biedt, net als Auro 3D en Dolby Atmos, 3D-geluid. Het grote verschil tussen het huidige Dolby Atmos en Auro-3D is dat het een totaal andere speakerconfiguratie vereist. Het past zich aan, tot wel tweeëndertig verschillende speakerconfiguraties. Hiervoor gebruikt DTS, zoals ze het zelf noemen een Advanced Speaker Remapping Engine. Een andere interessante feature is de mogelijkheid om het geluid van alleen de stemmen, onafhankelijk van de rest van de mix, te kunnen aanpassen (Dialog Control). DTS:X is volledig compatibel met voorgaande DTS-HD-decoders. DTS:X ondersteund zowel DVD, Blu-ray Disc en Ultra HD Blu-ray Disc, maar kan ook worden toegepast in streaming media. 

 

DNLA

Nieuwe televisies, home theater systemen en computers zijn steeds vaker voorzien van de afkorting DLNA (Digital Living Network Alliance). Consumenten kunnen tussen verschillende DLNA gecertificeerde apparaten content uitwisselen door middel van een draadloos of bedraad netwerk.

 

DVB-C

DVB-C staat voor “Digital Video Broadcasting Cable” en is de open standaard voor uitzending van digitale video via de kabel. In Nederland zijn een aantal kabelbedrijven, de grootste zijn Ziggo en UPC.

 

DVB-S

DVB-S staat voor “Digital Video Broadcasting Satellite” en is de open standaard voor uitzending van digitale video via satelliet. In Nederland is Canal Digitaal de enige aanbieder van satelliet TV, maar er zijn ook gratis (Free-to-Air) zenders beschikbaar.

 

DVB-T

DVB-T staat voor “Digital Video Broadcasting Terrestrial” en is de open standaard voor uitzending van digitale video door de ether met behulp van zendmasten. In Nederland worden de publieke zenders gratis uitgezonden. KPN (Digitenne) biedt tegen betaling een uitbreiding van dit pakket aan.

 

DVD

DVD staat voor “Digital Versatile Disc” en is een optische schijf waarop digitale gegevens kunnen worden opgeslagen. De DVD wordt gebruikt als medium van speelfilms in SD kwaliteit en ook voor het opslaan van computersoftware en gegevens.

 

DVI

DVI staat voor “Digital Visual Interface” en is een standaard voor digitale gegevensoverdracht – met name voor video-signalen. DVI wordt vooral gebruikt tussen computer en monitor.

 

EICTA

EICTA staat voor “European Information, Communications and Consumer Electronics Technology Industry Associations” en vertegenwoordigd de belangen van bedrijven in de elektronica- en telecommunicatiesector. In maart 2009 is de naam veranderd in “DIGITALEUROPE”.

 

EPG

EPG staat voor “elektronische programmagids” en is software waarmee men op televisie extra informatie over de programmering kan krijgen.

 

Fantasound 

Fantasound bevat drie losse optische audiosporen en een synchronisatiespoor. Voor het eerst gebruikt bij de film Fantasia van Walt Disney. De geluidssporen stonden letterlijk los van de film.  Speakerconfiguratie: links, center, rechts.

 

Full HD

Full-hd is een door fabrikanten bedachte term die aangeeft dat een televisie een schermresolutie heeft van 1920 bij 1080 pixels.

 

Gesolariseerd

Als het effen gelaat wordt opgebouwd uit laagjes van kleuren die gaan bewegen als het hoofd wordt omgedraaid. Dat geeft een onnatuurlijk effect en wordt steeds hinderlijker.

 

Ghosting

Ghosting treedt op als de reactietijd van een beeldscherm laag is (zie reactietijd) en laat bij snelle bewegingen strepen zien.

 

HD DVD

HD DVD staat voor “High-Definition-DVD” en is een opslagmedium voor speelfilms in High Definition video. Het was een directe concurrent van de Blu-ray Disc, maar is begin 2008 van de markt gehaald. 

 

HDMI 

HDMI staat voor High Defenition Multimedia Interface. Dit is een digitale kabelaansluiting die het mogelijk maakt volledige High Defenition beelden over te brengen, en door dezelfde kabel ook meerkanaals geluid. Deze aansluiting geeft veel betere kwaliteit beeld en geluid dan bijvoorbeeld scart, en is dan ook de beste keuze voor het overbrengen van HD beeld en geluid. 

 

HDMI-CEC

HDMI-CEC is een protocol waarmee apparaten via HDMI kunnen communiceren. De meest gebruikte benaming is HDMI-bediening, maar elk merk heeft zijn eigen versie, maar over het algemeen werken de meeste functies ook bij verschillende merken. Een druk op de powerknop van de afstandsbediening van de televisie schakelt tevens de receiver in. Kies je een andere HDMI-ingang dan wordt het aangesloten apparaat automatisch ingeschakeld. Daarnaast kun je die ook bedienen met de afstandsbediening van de televisie. Het apparaat moet wel HDMI-bediening ondersteunen en de functie moet ingeschakeld zijn. 


HDR (10)

(High Dynamic Range) is een nieuwe standaard (MPTE ST2084 EOT) die een groter dynamisch bereik in helderheid biedt. Elke televisie volgt dezelfde standaard die bepaalt hoe licht of hoe donker het beeld kan worden weergegeven. Maar die standaard is al heel oud en nog gebaseerd op CRT-beeldbuizen. Helderheid en dynamiek wordt weergeven in Nit (CD/M^2) en bij Rec. 709 (HDTV-standaard) loopt dat van 0 tot 100 Nit. Dus 100 gradaties van helderheid, maar in werkelijkheid kunnen we miljoenen gradaties waarnemen. De televisies waarnaar we nu kijken benutten dus maar een fractie van ons perceptievermogen. Om HDR te kunnen weergeven heb je wel een medium nodig dat HDR ondersteund zoals de nieuwe Ultra HD Blu-ray Disc. Een conventionele Blu-ray Disc biedt geen ondersteuning voor HDR 10. (zie ook Dolby Vision)

 

HD-ready

Het hd-ready logo is een EICTA logo en geeft aan dat een televisie hd-beelden correct kan weergeven. Om aan de eisen van het logo te voldoen, moet het beeldscherm minimaal 720 beeldlijnen hebben en moet de televisie 720p en 1080i hd-signalen ondersteunen. Ook moet de televisie minimaal een HDMI of een DVI hd-ingang hebben.

 

HD-ready 1080p

Het hd-ready 1080p is een EICTA logo. Een televisie moet een beeldscherm hebben met een resolutie van 1920 bij 1080 pixels om aan de eisen voor dit logo te voldoen. Verder moet de televisie ook 1080p hd-signalen ondersteunen en voldoen aan de eisen voor het hd-ready logo.

 

HDCP

HDCP staat voor “High-bandwidth Digital Content Protection” en is een kopieerbeveiliging die ervoor zorgt dat een signaal alleen wordt doorgegeven aan goedgekeurde apparaten. De HDMI-aansluitingen op een HD-ready beschikken over HDCP.

 

Helderheid

De kwaliteit van een beeldscherm is mede afhankelijk van de helderheid, die wordt uitgedrukt in cd/m2 (cd staat voor candela). In principe geldt: hoe hoger hoe beter. Maar meestal zijn verschillen nauwelijks waar te nemen en er is geen enkele tv – hoe hoog de helderheid ook is - die goed tegen zonlicht kan.

 

High Definition

High Definition (HD) is een televisietechniek waarbij het beeld tot 5 maal zoveel beeldpunten bevat als het Standard Definition-signaal.

 

Interlaced

De horizontale beeldlijnen worden in twee fasen weergegeven, eerst de oneven en daarna de even beeldlijnen. Dit zorgt ervoor dat er minder bandbreedte nodig is, maar kan leiden tot een onrustig beeld bij snelle bewegingen. Zie ook Progressive. 

 

Kijkhoek

De kijkhoek is de hoek onder welke je naar de televisie kunt kijken zonder beeldkwaliteit te verliezen..

 

LCD

Lcd staat voor “Liquid Crystal Display” en één van de technologieën die gebruikt wordt voor platte televisies. De beeldpunten in een lcd-televisie bestaan uit vloeibare kristallen die aangestuurd worden. Een lcd-scherm heeft achtergrondverlichting nodig om het beeld te vertonen.

 

LED

LED staat voor “Light Emitting Diode” en wordt gebruikt als achtergrondverlichting in lcd-schermen. Een groot aantal led’s worden in groepen aangestuurd. Omdat delen van de achtergrondverlichting hierdoor uitgeschakeld kunnen worden, kunnen diepe zwartwaardes op het scherm worden bereikt.

 

Lichtsensor

Een lichtsensor meet de sterkte van het omgevingslicht en past hierop de sterkte van de achtergrondverlichting van een LCD-televisie aan.

 

MPEG

MPEG staat voor “Moving Pictures Experts Group” en is een werkgroep die een veel gebruikt system voor de compressie van beeld- en geluidsbestanden heeft ontwikkeld.

 

NTSC

NTSC staat voor “National Television Standards Committee” en is de in 1954 geïntroduceerde Amerikaanse standaard voor analoge kleurentelevisie-uitzendingen. Het wordt gebruikt in Noord-Amerika en in een deel van Zuid-Amerika en Japan.

 

OLED

OLED staat voor “Organic Light Emitting Diode” en wordt gezien als de volgende stap in beeldschermtechnologie. Een OLED-scherm bestaat uit organische materialen die licht geven als er stroom door heen gaat. Iedere pixel bestaan uit 3 subpixels (rood, groen en blauw) die elk licht geven. De meest voorkomende variant bestaat uit witte oled's met kleurfilters. Dit om het probleem met blauwe oled te vermijden. Bij OLED is geen achtergrondverlichting nodig en daardoor is het scherm zeer dun.

 

PAL

PAL staat voor “Phase Alternating Line” en is de Duitse standaard voor analoge kleurentelevisie-uitzendingen, die ook in Nederland gebruikt wordt.

 

PAL-speedup

PAL-speedup is het converteren van NTSC 24fps materiaal naar de 25fps 50Hrz PAL-standaard. Hiervoor wordt een versnelling van 4% toegepast. Het nadeel hiervan is dat de film letterlijk enkele minuten korter wordt, maar een groter probleem is de pitch van het geluid. De versnelling verandert de toonhoogte van het geluid, waardoor stemmen en het algehele geluid net iets anders klinken als het origineel. Een Blu-ray Disc is het eerste verwisselbare medium wat de originele 24fps kan weergeven, zodat een film zijn originele toonhoogte en lengte behouden.

 

PiP

PiP staat voor “picture in picture” en is een beeldtechniek waarbij meerdere televisiekanalen tegelijk op één televisiescherm vertoond worden. Hiervoor zijn twee onafhankelijke tuners nodig.

 

Pixel

Een pixel is een enkele punt op een beeldscherm. Het is een afkorting van: picture element.

 

Plasma

Plasma is een van de technologieën die gebruikt worden voor platte televisies. Een plasmascherm bestaat uit lichtgevende pixels die elk individueel aangestuurd kunnen worden. Een plasmascherm heeft geen achtergrondverlichting nodig. Plasmaschermen worden inmiddels niet meer gemaakt. 

 

Progressive

Alle beeldlijnen worden in één keer weergegeven.

 

Resolutie

Wordt bepaald door het aantal horizontale en verticale pixels. De standaard voor HD-Ready is 1366 x 768. Full HD-tv’s hebben een resolutie van 1920 x 1080 en Ultra HD-tv's hebben een resolutie van 3840 x 2160.

1920 x 1080 = 2,073,600 pixels (2K)
3840 x 2160 = 8,294,400 pixels (4K)

UHD TV heeft precies vier keer zoveel pixels als een Full HD TV. 

 

RGB

Het RGB-kleursysteem is een manier om kleuren uit te drukken in de drie primaire kleuren in beeldschermtechniek: rood, groen en blauw.

 

SCART

SCART is een standaard voor het verbinden van audiovisuele apparaten. Het kan composiet videosignalen in RGB-formaat door geven.

 

Schermresolutie

De schermresolutie geeft het aantal pixels op het scherm aan.

 

SDDS

Sony Dynamic Digital Sound is een digitaal surroundformaat dat in 1993 is ontwikkeld door Semetex Corporation in opdracht van Sony. SDDS bood, in tegenstelling tot DTS en Dolby Digital, acht kanalen in plaats van de zes die deze concurrenten boden. Hiervoor werd gebruik gemaakt van de links-extra- en rechts-extra kanalen van het Todd-AO-systeem. Het systeem biedt vijf voorkanalen, twee surroundkanalen en een ultralaag-kanaal. Daarnaast zijn er nog vier reservekanalen. Last Action Hero was de eerste film in SDDS. Sindsdien zijn meer dan 1400 films in het SDDS-geluidsformaat opgenomen. Daarvan gebruikten slechts honderd films alle acht kanalen. Alhoewel SDDS beschouwd wordt als het minst succesvolle digitale audioformaat, wordt het tot op de dag van vandaag (naast Dolby en DTS) bij vrijwel elke film nog meegeleverd. Omdat het SDDS-geluidsspoor makkelijk beschadigd kan raken, doordat het spoor aan de uiterste zijkant van de film is opgeslagen, beschikken veel bioscopen over een systeem dat er voor zorgt dat er automatisch wordt overgeschakeld op het analoge geluidsspoor. SDDS is alleen in de bioscoop beschikbaar. 

 

SD-TV

Standard Definition tv. Benaming voor PAL, SECAM, NTSC beeldsystemen.

 

Sensurround

Sensurroud is een ontwikkeling van luidsprekerontwikkelaar Cerwin-Vega in samenwerking met Universal Studios dat bekend staat als het eerste systeem met een lage tonen-kanaal en werd maar gebruikt bij een paar films waaronder: Earthquake (1974), Midway (1976), Rollercoaster (1977), Saga of the Star World (1978) en de pilotaflevering van Battlestar Galactica.

 

Set-top box

Een set-top box (afgekort: STB) verbindt een televisie met een satellietschotel of kabeldecoder en decodeert het signaal.

 

THX

THX is de handelsnaam voor een High Fidelity-geluidssysteemstandaard voor bioscopen, homecinema-systemen, computerluidsprekers, spelconsoles en autogeluidssystemen. THX werd in 1982 ontwikkeld door Tomlinson Holman van Lucasfilm (George Lucas zijn bedrijf). Dit om te garanderen dat het geluid van de derde Star Wars-film, Return of the Jedi, optimaal zou kunnen worden weergegeven. Sindsdien is het systeem uitgegroeid tot een van de voornaamste geluidsstandaarden in de filmindustrie. Volgens Tomlinson Holman is de naam THX gekozen, omdat het refereert aan zijn eigen naam, maar ook aan de film THX 1138 van George Lucas. THX surround biedt ook verbeteringen aan de bestaande audioformaten in de vorm van: THX Surround, THX Surround EX, THX Surround Ultra (2) en THX Select (2). THX werkt dus als aanvulling in combinatie met de meeste hierboven besproken audio-codecs. Echter de laatste jaren is THX van mindere waarde, omdat de kwaliteit van de bestaande beeld- en geluidstechnieken enorm zijn toegenomen en er daardoor nog maar weinig te verbeteren valt. THX is daarmee steeds meer een term uit het verleden en zie je het steeds minder terug in nieuwe apparatuur en bij de films op de diverse mediums.

 

Todd-AO

Todd-AO bevat zes magnetisch opgenomen audiokanalen op 70mm-film. Speakerconfiguratie: links, links-extra, rechts, rechts-extra, center en surround. Uitbreiding van Cinemascope-sound.

 

Tuner

Een tuner is een component die een signaal met een bepaalde frequentie kan selecteren.

 

UHD

Zie 4k UHD

 

Ultra HD Blu-ray Disc

UHD BD is de opvolger van de Blu-ray Disc. Het is net als de Blu-ray Disc een schijf en biedt minimaal 4K-resolutie. Ook biedt het een groter kleurenspectrum (Rec. 2020) en wordt HDR (10) ondersteund. Ook zal het Dolby Vision ondersteunen. Om een UHD BD af te kunnen spelen heb je een UHD BD speler nodig en een UHD-scherm dat HDCP 2.2 ondersteund en bij voorkeur HDR (10) en Dolby Vision. UHD BD Disc kun je niet op een conventionele Blu-ray Disc speler afspelen.


Ultra HD Premium

Om de consument duidelijkheid te bieden omtrent 4K-resolutie heeft men een certificatie bedacht genaamd Ultra HD Premium. Deze bepaalt dat een videobeeld een 4K-resolutie van 3840 x 2160 heeft (of 8K-resolutie van 7680 × 4320), minimaal 10 bits kleurdiepte of hoger, het Rec. 2020 kleurenpalet en framerates hanteert en HDR volgens de SMPTE ST2084 EOT-standaard. Draagt een product het logo dan moet het minimaal aan deze voorwaarden voldoen. Dit geldt zowel voor UHD-schermen als de Ultra HD Blu-ray Discs. Het biedt echter geen garantie over het gebruikte bronmateriaal.


Ultra Stereo

Ultra Stereo is een multikanaals-geluidssyteem ontwikkeld in 1984 door Jack Cashin van Ultra Stereo Labs (USL). Het werkt volgens hetzelfde principe als Dolby Stereo. Het biedt vier kanalen aan informatie waarbij uit twee kanalen via matrixfiltering en faseverschuiving twee extra kanalen wordt onttrokken. Speakerconfiguratie: Links, center, rechts en surround. Het systeem is gebruikt voor een kleine 1100 films.


VHS

VHS staat voor “Video Home System” en is een analoge opname- en afspeelstandaard voor videorecorders.

 

Westrex System

Westrex System is een opnamesysteem ontwikkeld door Western Electrics Manufacturing Company. In samenwerking met Bell Laboratories, de grondlegger van veel geluidsystemen waaronder Stereo, maar ook diverse filmgeluidtechnieken. Bell Labs stamt af van Volta Laboratory and Bureau opgericht door Alexander Graham Bell. Western Eletctronics is uiteindelijk in 1995 door moederbedrijf AT&T opgeheven.