["Spirited Away / Sen to Chihiro no kamikakushi"]

Chihiro verdwaalt samen met haar ouders tijdens een autorit en komt bij een vreemde tunnel terecht. Eenmaal door de tunnel heen komen ze bij een wonderlijk vreemd dorpje aan. Het dorpje is volledig uitgestorven; er is nog geen kakkerlak te bekennen. Toch staan er allerlei lekkernijen uitgestald en ziet het dorpje er alles behalve verwaarloosd uit. De ouders van Chihiro vallen meteen aan op het heerlijke eten en Chihiro verkent ondertussen het dorpje. Het blijkt al snel dat de boel er niet pluis is, als het plotseling donker wordt blijkt de omgeving vergeven van de geesten en andere rare creaturen. Chihiro´s ouders zijn plotseling veranderd in varkens en Chihiro zelf is haar leven niet meer zeker. Gelukkig wordt ze geholpen door een jongen genaamd Haku. Chihiro moet nu zien te voorkomen dat haar ouders eindigen als varkenshaasjes en de weg terug zien te vinden naar haar eigen wereld.

Het succes van Spirited Away (originele titel: Sen to Chihiro no kamikakushi) zal weinig filmliefhebbers ontgaan zijn vermoeden we. Dat een Japanse anime succesvol is bij een groot publiek is al vrij uniek, maar dat een film als deze ook nog eens een Oscar wint voor beste animatiefilm maak je niet vaak mee. Spirited Away werd een groot succes over de hele wereld, vooral dankzij wat stevige Disney-marketing power in de VS (Disney bracht de film daar uit). De Japanse regisseur Hayao Miyazaki wilde na zijn succes met Princess Mononoke uit 1997 eigenlijk de brui eraan geven, maar een bezoek aan een goede vriend van hem bracht verandering in zijn pensioenplannen. Toen Miyazaki het sombere tienjarige dochtertje van zijn vriend zag, kreeg hij inspiratie voor Spirited Away. En inmiddels is Miyazaki alweer druk bezig met de voorbereidingen van zijn nieuwste anime: Howl´s Moving Castle.

Een balletje kan raar rollen dus en maar goed ook dat Miyazaki niet met vervroegd pensioen is gegaan. De film is namelijk van een kwalitatief zeer hoogstaand niveau. Het detail in de handgetekende beelden is verbluffend en de animatie is vloeiend en zit vol met subtiele dingetjes. De productie van de film was in handen van Studio Ghibli (Princess Mononoke, Whisper of the Heart ) en de film is in alle opzichten een technisch wondertje. De handgetekende elementen zijn op harmonieuze wijze samengebracht met CGI-elementen. Ook het inkleuren en monteren van de film gebeurde geheel digitaal. Gelukkig wordt ook het verhalende karakter niet uit het oog verloren en de film zit vol met allerlei Oosterse thema´s. Zoals bijvoorbeeld de reinigende badhuizen, gekoppeld aan de Shinto-religie en het in je macht krijgen van een persoon doormiddel van hun naam. Daarnaast is het ook gewoon een betoverend mooie film om naar te kijken. De film heeft wel wat weg van een moderne Alice in Wonderland met een kleine knipoog naar The NeverEnding Story. Een aanrader voor liefhebbers van kwalitatief goede animatiefilms die naar een originele en uiterst knap gemaakte film op zoek zijn.

NB: Hoewel het hier een animatiefilm betreft is dit zeker geen voer voor al te kleine kinderen. Wat dat betreft is de leeftijdsaanduiding van 6 jaar op de verpakking nog wat aan de soepele kant wat ons betreft. Er zitten wat bloederige scènes in de film die verontrustend kunnen zijn voor al te jonge kinderen.

Beeldkwaliteit

De film is in haar originele beeldverhouding van 1.85:1 anamorf op de DVD vastgelegd. De transfer is windowboxed, wat betekent dat het beeld iets is verkleind (te zien aan de zwarte banden rondom) om de overscan van een TV-scherm te compenseren. Zo is het minder waarschijnlijk dat er details wegvallen wanneer de film bekeken wordt op een gewone TV. De transfer is direct afkomstig uit de productiecomputers van Studio Ghibli en zodoende zijn er dus geen filmartefacts of telecine problemen aanwezig. Hier en daar zien we een verdwaald compressiefoutje, maar dit valt allemaal reuze mee. De enige grote aanmerking op de transfer is dat het PAL beeld niet progressive is opgeslagen, maar interlaced is, waardoor er soms een dubbel beeld ontstaat (zie screenshot 1). Ook leidt dit tot schokkerige bewegingen. Dit is vooral storend tijdens de lange trage camerabewegingen die deze film kenmerken. De Nederlandstalige ondertiteling is netjes onder in beeld geplaatst en prima te lezen. De vertaling is (voor zover we met onze gebrekkige Japanse kennis konden beoordelen) erg goed. De chapterverdeling in 21 hoofdstukken is prima voor een film van deze lengte.

Er is een hoop te doen geweest op het web over de rode gloed van de Japanse transfer, zo erg zelfs dat een aantal consumenten een rechtszaak aanspanden en schadevergoeding eisten. In een aantal regio´s, waaronder Regio 1 is daarom een versie op DVD uitgebracht met minder rood in het beeld. Voor de duidelijkheid: deze Nederlandse DVD release bevat dus de versie mét de lichtrode gloed. Het is echter volstrekt onduidelijk wat nu de juiste (originele) versie van de film is. Bij het bekijken van screenshots van de Regio 1 DVD viel het inderdaad op dat de kleuren wat meer bij de ‘realiteit’ liggen, maar ook deed die transfer wat kil en onpersoonlijk aan. In onze opinie geeft de rode gloed (die overigens erg meevalt en lang niet zo erg is als veel websites durven te beweren) juist een extra sprookjesachtige sfeer aan de film mee. Hoe dan ook, oordeel zelf door te kijken naar het tweede screenshot, waar je een vergelijking ziet tussen onze versie en de Amerikaanse.

Geluidskwaliteit

De originele Japanse soundtrack van de film is er maar liefst in twee smaken. Een Dolby Digital 5.1 (384 kbit/s) en een DTS 5.1 (754 kbit/s) versie. Daarnaast is er ook nog een Nederlandse dub op de schijf aanwezig in Dolby Digital 5.1 (384 kbit/s). Over de Nederlandse dub kunnen we kort zijn: verschrikkelijk! De geluidsmix is hetzelfde als de Japanse versie, alleen de stemmen passen duidelijk niet in het verhaal. De overdreven articulatie van de acteurs en het irritante Vlaamse stemmetje van Chihiro maken de Nederlandse track tot een ware audio-kwelling. Aangezien Spirited Away sowieso toch meer geschikt is voor kinderen vanaf een jaar of 10 is het ons een raadsel waarom er überhaupt een Nederlandse dub is vervaardigd. Maar qua mixage doet de Nederlandse track in ieder geval niet onder voor de Japanse variant.

Verder hebben we ons met name geconcentreerd op de Japanse Dolby en DTS tracks die allebei zeer goed klinken. De surrounds worden goed benut voor de nodige omgevingsgeluiden en de muziek. Er zijn allerlei subtiele geluiden in de surrounds te horen die de filmwereld geloofwaardig en levendig maken. Ook het gebruik van de subwoofer wordt niet geschuwd en het LFE-kanaal ondersteunt de film prima door op de juiste momenten wat extra cachet aan de lage tonen te geven. De prachtige filmmuziek van Jô Hisaishi en de gevoelige eindsong \"Itsumo nando demo\" door Yumi Kimura komen prima tot hun recht en dragen bij aan de sprookjesachtige sfeer. Bezitters van een DTS-systeem wordt trouwens aangeraden voor die mix te gaan, aangezien die qua detail en bereik een streepje voor heeft op de Dolby track. Al met al twee prachtige tracks die je oren net zo zullen strelen als de beelden dat doen met je ogen.

Extra's

Jammer genoeg zijn er, op wat Trailers en TV-spots na, geen extra´s op de DVD voorhanden. De TV-spots zijn Franstalige promotiespotjes en de Amerikaanse trailer van de film is ook niet bijster speciaal. Daarnaast zijn er nog wat promotietrailers van andere films op de DVD gezet. Allemaal vrij karig dus helaas.

Spirited Away is zowel qua animatie, als verhaal een meesterwerk te noemen. De film heeft een welverdiende Oscar voor beste animatiefilm in de wacht gesleept en is zelfs voor niet-liefhebbers van Japanse anime een regelrechte aanrader. De beeldkwaliteit is erg goed en duidelijk afkomstig van een digitale bron. Het enige minpunt is de interlacing, waardoor het dubbele beeld en de schokjes in de film opduiken. Of de ietwat rossige gloed een minpunt is moet ieder voor zich maar uitmaken, er gaan hierdoor in ieder geval geen details verloren. De originele Japanse track klinkt, vooral in de DTS variant, zeer goed en is een subtiele en knap gemixte soundtrack. De enige domper op een verder in alle opzichten uitmuntende DVD is het gebrek aan extra features. Iedere zichzelf respecterende animatiefan moet deze titel in zijn/haar collectie hebben.