["Apocalypse Now Redux"]

De oorlogsklassieker Apocalypse Now werd in 1979 voor het eerst in de bioscopen getoond. Sindsdien wordt deze film van Francis Ford Coppola beschouwd als een monument in de filmgeschiedenis. Toch was Coppola zelf niet tevreden met de film zoals die uiteindelijk werd opgeleverd. Gezien de hoeveelheid ongebruikt geschoten materiaal besloot de regisseur zijn eigen versie en visie op de waanzinnige Vietnamoorlog in een nieuw gesneden uitvoering te maken. In het jaar 2001 kwam Acopolypse Now Redux oftewel de “Director’s Cut” in de bioscoop. De oorspronkelijke film werd uitgebreid met een kleine vijftigtal minuten aan nieuwe scenes en beelden die van Apocalypse Now de film maakten zoals de maker van o.a. The Godfather (1972) destijds al voor ogen had. De Redux versie is nu op DVD uitgekomen waardoor we in staat zijn om de waanzin van een zinloze oorlog nog beter en nog intenser in de huiskamer te beleven dan ooit tevoren. De film laat de gruwelijke getuigenis zien van Kapitein Benjamin Willard (Martin Sheen) die op missie wordt gestuurd om de geniale, maar volledig doorgedraaide Kolonel Walter E. Kurtz (Marlon Brando) te elimineren. De nachtmerrie begint als Willard met een plastic boot op zoek naar de gedeserteerde Kurtz gaat die zich diep in de jungle van Cambodja schuil houdt. Tijdens de boottocht maakt Wilard de verschrikkelijkste gebeurtenissen mee en wordt de absolute waanzin van de Vietnamoorlog hem duidelijk. Uiteindelijk weet hij Kurtz, voor wie hij gedurende zijn zoektocht meer begrip weet op te brengen, te vinden en zijn opdracht met succes uit te voeren. Echter, wat Willard rest is niets anders dan een afkeer van een gruwelijke oorlog....

Deze vernieuwde verlengde versie van Apocalypse Now bevat zoals gezegd zo’n vijftig minuten extra materiaal waardoor de totale speelduur op 197 minuten uitkomt. Dat lijkt een lange zit maar niets is minder waar. De film “vliegt” voorbij en soms zit je met afgrijzen de levensechte beelden te aanschouwen. De wijze waarop Vittorio Storaro (camera, Oscar®) de beelden heeft vastgelegd zijn inderdaad fenomenaal. Met name de helikopteraanval op het Vietnamese dorp en de verwoesting daarvan doen je de haren te berge rijzen. Coppola heeft met de extra beelden ervoor gezorgd dat de politieke achtergrond in de film meer benadrukt wordt. Iets wat in 1979 gewoonweg niet mogelijk was gezien de relatief korte tijd die was versteken na de Amerikaanse aftocht uit Vietnam. De extra beelden geven de film meer samenhang en geven de kijker daarbij een beter inzicht in het eind van de film. Coppola had de grootste moeite om de regie niet uit zijn handen te laten glippen. De regisseur raakte totaal geobsedeerd en werd letterlijk gek in zijn poging het donkerste, zoniet het pikzwarte, gedeelte van de menselijke ziel bloot leggen. Tijdens het filmen trachtte hij verscheidene malen zelfmoord te plegen maar uiteindelijk slaagde hij er in om de basiselementen van Joseph Conrad’s boek “The Heart of Darkness” op celluloïd vast te leggen. De opnames van al het filmmateriaal duurde veel langer dan gepland (16 maanden) doordat op de Filipijnse filmlocatie complete filmsets werden verwoest door tropische stormen. Problemen van allerlei aard deden zich voor en Martin Sheen bezweek tijdens de opnames aan een hartaanval na eerst een zenuwinzinking te hebben gehad. De film toont hoe smerig, macaber en krankzinnig een oorlog kan zijn.

Beeldkwaliteit

De transfer van Apocalypse Now Redux is net zoals de originele film gemaakt van het “blown up” 70 mm negatief. De extra beelden en scènes zijn naadloos ingelast en zijn niet minder van kwaliteit dan de oorspronkelijke beelden. Er zijn twee versies van Apocalypse Now op DVD uitgebracht. Dit zijn de oorspronkelijke versie en de Redux versie. De transfers zijn natuurlijk niet hetzelfde. Ook kwalitatief is een duidelijk verschil waar te nemen. Hoewel de film is geschoten in de aspect ratio 2.35:1 is het beeld naar de verhouding 2.0:1 gesneden. Francs Ford Coppola heeft op advies van Vittorio Storaro aangegeven dat de film met deze verhouding bekeken dient te worden. Het beeld is dan ook in dit formaat op DVD (anamorf) vastgelegd. Het resultaat is dat aan de onder- en bovenkant van het beeld een dunne zwarte balk (matte) is te zien. De balken zijn logischerwijze een stuk dunner dan bij een verhouding van 2.35:1. Het effect van de 2.0:1 uitsnede is dat het beeld aan de zijkanten iets opgekropt is. De beeldscherpte is net zoals het contrast prima. De kleurenweergave bij de Redux versie is sterk verbeterd. De kleuren zijn meer verzadigd waardoor een veel natuurlijker beeld is ontstaan. Het zwartniveau is in het algemeen diep en solide zonder dat dit ten koste gaat van het schaduwdetail. Filmgrain is t.o.v. de normale versie sterk verminderd maar blijft nog wel aanwezig in de transfer. Was in de “oude” versie edge-enhancement een groot probleem dan is in de Redux versie deze vorm van optische beeldverscherping verminderd en daardoor verbeterd. Doordat de filmprint vrijwel vrij is van vuil en krasjes zijn deze dan ook nergens in de transfer te bespeuren. Digitale compressiefouten zijn in het geheel niet aanwezig. Op de DVD bevindt zich slechts één ondertiteling en die is gelukkig Nederlands. Deze optionele ondertiteling is goed laag in het beeld gepositioneerd en laat zich prima lezen. De laagwisseling van deze tweelaags DVD is prima gemaskeerd. De film is opgedeeld in 36 chapter stops. Via een asterisk (*) is in de scène selectie en op de binnenkant van de coversheet gedrukte scènelijst aangegeven welke scènes zijn toegevoegd t.o.v. de oorspronkelijke versie.

Geluidskwaliteit

Naast de Oscar® voor Best Cinematography werd tevens de Oscar® voor Best Sound in de wacht gesleept. En dat is niet voor niets. Het geluid komt vanuit alle hoeken en soms heb je de indruk dat je jezelf in de jungle van Vietnam waant. De angstaanjagende muziek die tijdens de helikopteraanval wordt gebruikt - The Ride Of The Valkyries van Wagner – mist zijn uitwerking niet. En ook de muziek van eind jaren zestig van The Doors en CCR mag er zijn. Het oorspronkelijke 7 channel stereo is geconverteerd naar een Engelse Dolby Digital 5.1 track met een bitrate van 448 Kb/sec. Het geheel klinkt uitstekend en in een aantal scènes is zelfs sprake van demonstratiekwaliteit. De spreiding van het geluid is in het algemeen erg goed vastgelegd waardoor de mix veel richting heeft gekregen. Het surround kanaal wordt frequent en agressief in split-surround aangestuurd. De (meeste) afzonderlijk opgenomen dialoog is prima in het centrum gemixt en is goed verstaanbaar ondanks het intense geluid van helikopters en vuurwapens. Het LFE kanaal wordt tijdens de gevechtsscènes nadrukkelijk en agressief aangestuurd waardoor het geluid de onheilspellende beelden perfect ondersteunt. De met behulp van een synthesizer vervaardigde helikoptergeluiden klinken indrukwekkend. Ondanks de leeftijd van het materiaal hebben we hier te maken met een prima mix die mnimaal negen punten waard is.

Extra's

De DVD heeft weinig te bieden wanneer het extra’s betreft. Slechts de trailer is als extra vastgelegd.

Apocalypse Now was reeds een meesterwerk en deze verlengde uitvoering doet daar niets, maar dan ook helemaal niets van af. Wie zich meer wil verdiepen in de achtergrond van de totstandkoming van deze film komt er berooid vanaf. Onduidelijk is waarom de uitgever deze film niet heeft voorzien van de nodige extra’s. Er is tenslotte een uitvoerige documentaire gemaakt (1991) die de titel Hearts Of Darkness: A Filmmaker’s Apocalypse draagt. Wellicht zullen de rechten op dit materiaal een (financieel) probleem vormen. Als je Apocalypse Now nog niet in je bezit hebt dan kan je nu de Redux versie aan je collectie toevoegen. Een must-have voor elke filmliefhebber.