["Interstellar"]

Ergens in de 21^e eeuw gaat het niet goed met de Aarde. Men heeft terug moeten vallen op de primaire levensbehoeften waarin het niet omkomen van honger de voornaamste bezigheid is. De wetenschap is nagenoeg tot stilstand gekomen. Men moet het hebben van boeren, wiens akkers vol staan met gewassen. Maar regelmatig gaan oogsten verloren door bacteriën en schimmels. Voormalig testpiloot Cooper (Matthew McConaughey) is tegenwoordig ook boer en woont met zijn schoonvader (John Lithgow) en kinderen op een boerderij. Zijn dochter Murph (Mackenzie Foy) krijgt regelmatig codes door van een geest en een van die codes blijkt de locatie van een geheim station van NASA te zijn, dat onder leiding staat van Dr. Brand (Michael Caine). Cooper wordt gevraagd om op zoek te gaan naar nieuwe planeten, in een ander sterrenstelsel, waar leven mogelijk is. Zodat de mensheid verder kan leven, want de Aarde is op sterven na dood.

Albert Einstein legt in zijn relativiteitstheorie uit dat “waarnemers die zich in rust in een gelijkmatig zwaartekrachtsveld bevinden gelijkwaardig zijn met andere waarnemers die een constante versnelling ondervinden.” En “zwaartekracht wordt niet langer als een kracht gezien zoals dat bij de wetten van Newton het geval was, maar als een meetkundige eigenschap van de ruimte zelf”. Dat klinkt heel ingewikkeld allemaal en dat is het voor een eenvoudige sterveling ook. Maar niet voor Christopher Nolan, die deze theorie als basisprincipe voor zijn nieuwe film Interstellar heeft gebruikt. Nolan heeft met zijn broer Jonathan het scenario geschreven, waarbij ze een eigen theorie over tijdreizen en zwaartekracht prediken. De basis is zeker geloofwaardig, al kost het de gemiddelde kijker een hoop hoofdbrekens om alles in detail te snappen. Beter is om daar niet aan te beginnen en de film gewoon over je heen te laten komen. Het basisprincipe is namelijk wel helder en dat heeft voldoende inhoud om onderhoudend te zijn. Interstellar duurt maar liefst 170 minuten en dat is wel wat lang. Op tweederde raakt de film het spoor enigszins bijster en weet Nolan niet meer wat nu belangrijker is; het bestaande leven op Aarde of het vervolgen van de ruimtereis van Cooper. Uiteindelijk laat hij beide zien, maar dat haalt danig de vaart uit het verhaal. Wie de film ziet moet automatisch aan Gravity denken, de film over een ruimtestation in nood. Interstellar speelt zich ook voor een groot deel af in de ruimte, maar daar houdt de vergelijking eigenlijk wel op. Nolan gaat – letterlijk – een stap verder, naar een andere tijdsdimensie. Maar dat is niet het enige thema van de film. Cooper laat twee kinderen achter en deze verliezen langzaamaan het vertrouwen in de terugkeer van hun vader. Ze voelen zich verraden. Aan de ene kant is er dus het ruimtereizen naar nieuwe dimensies, aan de andere kant is er het leven op Aarde, dat steeds zwaarder wordt.
De naam van Hoyte van Hoytema mag hier niet onvermeld blijven. De Nederlander is inmiddels een gerenommeerd cameraman geworden en staat op de nominatie om de nieuwe James Bond-film te draaien. Hij heeft Interstellar voorzien van een ouderwetse look & feel. De film is niet digitaal, maar op 35- en 70mm-film opgenomen. Dat zorgt voor een wat korrelig en contrastrijk uiterlijk van het beeld. Dat maakt Interstellar in zoverre uniek dat men niet heeft gekozen voor een gelikt uiterlijk. Het moge duidelijk zijn dat de film vol zit met special effects, maar deze krijgen nergens de overhand en staan in dienst van het verhaal. Christopher Nolan heeft altijd een voorkeur voor traditionele special effects en zo weinig mogelijk CGI. De ruimteschepen komen dan ook niet uit een computer, maar zijn op schaal nagebouwd. De robots in deze ruimteschepen zijn ook fysiek gecreëerd en worden handmatig bediend.
Interstellar zal niet de geschiedenis ingaan als de beste film van Nolan. Het boeiende eerste deel van de film krijgt geen duidelijke afronding naar het einde toe. Dat neemt niet weg dat het een enerverende rit is, die je als kijker moet ondergaan en je moet vooral niet proberen alle theorieën tot in de details te begrijpen.