["Twin Peaks - The First Season (SE)"]

Wanneer Pete Martell op een dag het levenloze, in plastic gewikkelde lichaam van de jonge Laura Palmer (Sheryl Lee) vindt, is iedereen in het dorpje Twin Peaks geschokt. Laura was de onschuld zelve, dus wie zou het in zijn hoofd halen om haar te vermoorden? Om dit uit te zoeken wordt de hulp van de FBI ingeroepen. De talentvolle agent Dale Cooper (een uitstekende rol van Kyle McLachlan) wordt op de zaak gezet, waarbij hij hulp krijgt van plaatselijke sheriff Harry Truman (Michael Ontkean). Al gauw raken ze echter verstrikt in een web van geheimen, list, bedrog en verboden relaties. In Twin Peaks is namelijk niemand wie hij/zij lijkt te zijn…

Toen Twin Peaks op zondagavond 8 april 1990 voor het eerst op TV verscheen, was direct duidelijk dat het niet zomaar een doorsnee serie was. In de anderhalf uur durende proefaflevering (pilot) maakte het publiek voor het eerst kennis met FBI-agent Dale Cooper, die als buitenstaander in het dorpje Twin Peaks belandt. Cooper is een eigentijdse versie van Sherlock Holmes, vol speurdersintuïtie en analyserend vermogen, maar tegelijkertijd een tikkeltje excentriek. Samen met de moderne tegenhanger van Dr. Watson, Sheriff Truman, gaat Cooper achter de moordenaar op Laura Palmer aan. Daarbij lopen ze onvermijdelijk de vele bizarre bewoners van Twin Peaks tegen het lijf, die stuk voor stuk iets te verbergen blijken te hebben. Deze opzet leidt tot verschillende met elkaar verweven verhaallijnen, die met een uitermate geslaagde combinatie van zwarte humor, drama en mysterie gebracht worden. Vanwege de veelvoud aan personages en verhaallijnen zul je je hoofd er goed bij moeten houden om optimaal van Twin Peaks te kunnen genieten. De complexiteit komt niet als een verrassing als je weet dat geprezen filmregisseur David Lynch, samen met TV-regisseur Mark Frost, de drijvende kracht achter Twin Peaks is. Het eerste seizoen van de serie bevat naast de pilot zeven afleveringen van ongeveer 45 minuten. Het liefst wilde Lynch alle zeven afleveringen zelf regisseren, maar omdat hij gelijktijdig bezig was met Wild at Heart was dat onmogelijk. Als gevolg was de regie slechts bij een enkele aflevering in de handen van Lynch, voor de overige episodes koos hij andere capabele regisseurs. Ieder van hen kreeg de volledige vrijheid om het script geheel naar eigen wensen te verfilmen. Toch vormt de serie wel degelijk één geheel, met een unieke stijl en sfeer. Na het korte eerste seizoen, dat eindigt met enkele joekels van cliffhangers, volgde nog een tweede. Een groot deel van dit tweede seizoen mist helaas de kracht en kwaliteit die de eerste zeven afleveringen kenmerken. Maar laten we niet op de zaken vooruitlopen, want uitgaande van het eerste seizoen komt Twin Peaks wel degelijk in aanmerking voor het predikaat “Beste TV-serie Ooit”. De zeven afleveringen zijn onlangs samen met de pilot op DVD verschenen in een mooie Special Edition boxset, zodat ieder nu (hernieuwd) kennis kan maken met dit tijdloos stukje TV-geschiedenis!

Beeldkwaliteit

Een blik achterop de cover van de Twin Peaks-boxset leert ons dat het beeld volledig geremasterd is. Dat belooft wat! Maar aangezien ieder die deze box in huis haalt logischerwijs begint met het bekijken van de pilot, zal de teleurstelling in eerste instantie groot zijn. De kwaliteit van de proefaflevering laat namelijk flink wat te wensen over. Het beeld, dat logischerwijs de voor een TV-serie gebruikelijke 1.33:1-verhouding heeft, wordt namelijk geplaagd door een matige scherpte, fletse kleuren, volop vuiltjes, veel edge enhancement en een slecht zwartniveau. Van een eventuele oppoetsbeurt is niets te merken.

Maak je echter geen zorgen, want de pilot is duidelijk een uitzondering. Van de overige zeven afleveringen zou je eerder zeggen dat ze twaalf dagen in plaats van twaalf jaar geleden geschoten zijn, zo helder, solide en vol is het beeld (zie onderstaande twee screenshots voor een vergelijking, met links de pilot en rechts de geremasterde aflevering). Bovendien heeft de transfer een mooi natuurlijke scherpte, mede door de afwezigheid van storende edge enhancement. Ook de kleurweergave is uitstekend, waardoor de warme uitstraling (met kleuren die o.a. met behulp van filtering opzettelijk naar de rode kant van het spectrum verschoven zijn) goed tot zijn recht komt. Valt er dan niets te klagen? Jawel, het schaduwdetail is soms ietwat aan de lage kant, de transfer bevat enkele kleine, onopvallende compressiefoutjes en heel af en toe duikt er een klein krasje of vlekje op. Gelukkig doen deze minimale probleempjes weinig af aan de hoge kwaliteit van de transfer en de zorg die men hieraan besteed heeft.

Geluidskwaliteit

Ondanks dat het beeld op het eerste gezicht teleurstellend lijkt, blijkt alles uiteindelijk toch dik in orde te zijn. Hetzelfde geldt zo’n beetje voor het geluid. Het 2.0-geluid van de pilot (bitrate 192kbit/s) klinkt scherp, gecomprimeerd en zit vol ruis, maar de volwaardige 5.1-remix (448kbit/s) van de zeven overige afleveringen is uitstekend. Dialoogfilms laten meestal slechts weinig horen van de voordelen van een 5.1-track, maar Twin Peaks bewijst dat een dialooggeörienteerde serie wel degelijk effectief gebruik kan maken van de beschikbare luidsprekers. Alle speakers worden dan ook benut, aan de voorkant voor prima verstaanbare dialogen en stereoeffecten, en aan de achterkant voor de vrijwel continu aanwezige omgevingsgeluiden (het stikt in Twin Peaks blijkbaar van de vogels en krekels). Ook de onvergetelijke muziek van Angelo Badalamenti, dramatisch, mysterieus en vaak met een jazzy ondertoontje, komt met een prima helderheid uit de luidsprekers. De subwoofer speelt zoals verwacht geen overweldigende rol, maar laat toch regelmatig op subtiele wijze van zich horen. Eigenlijk dus niets dan lof over de uitstekende remix, al is er één slordigheidje: in de tweede aflevering is tot aan track 3 geen geluid uit de rechter achterspeaker te horen.

Extra's

De vier schijfjes van de boxset van Twin Peaks hebben op het gebied van extra’s flink wat te bieden. Helaas is geen van de extra’s Nederlands ondertiteld.

Als eerste kun je bij de proefaflevering zogenaamde ‘background notes’ lezen, die interessante achtergrondinformatie verschaffen. Meer extra’s tref je bij de pilot niet aan, maar gelukkig is dat bij de zeven andere afleveringen wel anders. Elk gaat namelijk vergezeld van een gelijksoortige collectie extra’s. Hiervan zijn de ‘script notes’ (verschillen tussen script en eindresultaat) en de introductie van de curieuze Log Lady aardige om een keer te lezen/bekijken, maar de werkelijke toegevoegde waarde komt van de commentaartracks.

Bij elke aflevering kan men namelijk desgewenst het commentaar van een of meerdere medewerkers inschakelen. De schijfjes bevatten elk tevens een Easter Egg die betrekking heeft op de betreffende spreker (zie ook de DVD.nl Easter Egg-pagina). Een korte beschrijving van de zeven commentaartracks, die overigens niet Nederlands ondertiteld zijn:

- De gesproken toelichting bij de eerste aflevering wordt gegeven door regisseur Duwayne Dunham, die eerder bij de pilot verantwoordelijk was voor de montage. De man geeft een prima commentaar, met veel informatie over het opnameproces en de visuele stijl, alsmede een aantal anekdotes. Zo komen we te weten dat Dunham de regie van deze aflevering, zijn regiedebuut, kreeg onder de voorwaarde dat hij Wild at Heart zou monteren.

- De tweede aflevering werd geregisseerd door Lynch, maar zoals we van hem gewend zijn voelde hij zich niet geroepen om een toelichting te geven op zijn werk. Daarom moeten we genoegen nemen met het commentaar van Frank Byers, de Director of Photography, die voornamelijk in technische details treedt over o.a. het filmproces, de belichting en de gebruikte lenzen. Het resultaat is een gortdroge en nogal saaie track.

- Tina Rathborne tekende voor de regie van de derde aflevering, en mag ook de commentaartrack vullen. De regisseuse vertelt over haar manier van werken, over de voor- en nadelen om een van de eerste afleveringen te regisseren en de grote tijdsdruk en financiële druk die daarbij speelde. Ook geeft ze aan waarom volgens haar het tweede seizoen niet kan tippen aan het eerste. Een aardig commentaar, al bevat het redelijk wat stiltes.

- Bij aflevering 4 horen we de (individueel opgenomen) toelichtingen van regisseur Tim Hunter en schrijver Robert Engels. Er wordt onder meer gesproken over de soap-achtige opzet van Twin Peaks en de grote kracht achter de serie. Het camerawerk, de sets, de muziek en de invloed van andere films en TV-series komen eveneens aan bod.

- Evenals de derde aflevering werd ook de vijfde geregisseerd door een vrouw, in dit geval Lesli Linka Glatter. Zij was ook verantwoordelijk voor de regie van delen van het tweede seizoen. Het commentaar van Glatter heeft eigenlijk weinig nieuws te bieden; het bestaat voornamelijk uit een tamelijk overbodige uitleg van personages, thema’s en verhaal. Overigens komt de regisseuse tussen neus en lippen door met een spoiler, dus wees gewaarschuwd.

- Op de commentaartrack van aflevering 6 horen we Caleb Deschanel en Harley Peyton, die verantwoordelijk waren voor respectievelijk de regie en het script. Beide heren hebben genoeg te vertellen, maar behandelen grotendeels onderwerpen die ook al in de vorige audiocommentaren aan bod zijn gekomen. Ook hun toelichting bevat trouwens een spoiler.

- Het commentaar bij de laatste episode van het eerste seizoen, die geregisseerd werd door Mark Frost, komt voor rekening van production designer Richard Hoover. Logischerwijs behandelt Hoover voornamelijk het ontwerp en de opbouw van de sets. Vanwege de droge vertelstijl en de beperktheid van het onderwerp is dit commentaar niet bijzonder boeiend.

Met de zeven commentaartracks ben je wel even zoet, maar daar blijft het niet bij. Want de boxset bevat tevens een vierde schijfje, dat in zijn geheel gewijd is aan extra’s.

De eerste toevoeging die we daarop tegenkomen is een interview met Mark Frost (1.78:1 niet anamorf, DD 2.0), medebedenker, regisseur en schrijver van Twin Peaks. Het interview werd in 2001 per telefoon afgenomen door de twee oprichters van Wrapped in Plastic, het officiële Twin Peaks-magazine. Uiteraard wordt in het gesprek ingegaan op het ontstaan van Twin Peaks, maar ook de vrijheid die men van de TV-bazen kreeg bij het maken van de serie komt aan bod. Verder heeft men het ook nog even over de Europese versie van de pilot, die een ander einde heeft en hier als afgeronde film werd uitgebracht. De pilot in de box is gelukkig de originele Amerikaanse versie.

‘Learning to Speak in the Red Room’ heeft betrekking op de droomscène in Twin Peaks, waarin onder meer de achteruitpratende Man from Another Place, een rol van Michael Anderson, voorkomt. Aan de hand van voorbeeldzinnen uit de serie leert Anderson ons in drie eenvoudige stappen hoe we zelf achteruit kunnen praten. Wellicht dat het nog ooit van pas komt...

Bij al deze extra’s schittert David Lynch door afwezigheid, maar ter compensatie krijgen we een ‘Introduction to David Lynch’, oftewel een korte documentaire over zijn stijl, opvattingen, werkwijze en kracht. Verscheidene collega’s en bekenden van de regisseur komen aan het woord, waarbij uiteraard ook een aantal anekdotes de revue passeert. Deze extra bevat een subtiele spoiler.

De volgende toevoeging heeft als titel ’17 Pieces of Pie: Shooting at the Mar T (AKA RR) Diner’. In een kleine tien minuten komt de eigenaresse van de Mar T Diner, de cafetaria die als locatie in de pilot werd gebruikt, aan het woord. Het succes van de serie bracht haar een gouden tijd, want ineens wilde iedereen wel eens van die fabuleuze taarten proeven.

De enorme cast van Twin Peaks bestond deels uit doorgewinterde acteurs (zoals Michael Ontkean en Piper Laurie), en deels uit jeugdige nieuwkomers (zoals Lara Flynn Boyle en Madchen Amick). In ‘Postcards from the Cast’ vertellen zeventien leden van deze gevarieerde cast welke ervaringen ze opgedaan hebben bij Twin Peaks. In recentelijk opgenomen korte interviews (1.78:1 anamorf, DD 2.0, gezamenlijke duur 59 minuten) halen de meeste van hen herinneringen op aan de casting en de opnames en vertellen ze wat de gevolgen van de enorme populariteit van de serie waren. Maar ook andere zaken komen aan bod. Zo vindt Kimmy Robertson, die de onnozele Lucy Moran speelde, het bijvoorbeeld veel interessanter om een gat in haar tuin te laten zien dat door een mol of andersoortig beest gegraven is...

Tenslotte bevat de verpakking een informatieboekje met daarin een interview met Sheryl Lee, een overzicht van de belangrijke personages, een samenvatting van de pilot (waarschijnlijk een restant van de R1-boxset, waarin de pilot ontbreekt) en een tracklisting. Alle informatie in dit boekje is overigens in het Nederlands

Toen de door Mark Frost en David Lynch gecreëerde serie Twin Peaks voor het eerst op TV verscheen, sloeg deze enorm aan. De kracht van de serie is niet moeilijk te verklaren, want Twin Peaks heeft alle ingrediënten voor succes: prima acteerwerk, prachtige sets, goed uitgewerkte personages, een unieke sfeer en niet te vergeten een boeiend, maar complex verhaal vol drama, mysterie en humor. Als je eenmaal begonnen bent met het bekijken van de serie, dan zul je deze vermoedelijk in een ruk uit willen zitten. De SE-boxset van het eerste seizoen geeft je daarvoor een prima beginpunt. Laat je echter niet afschrikken door de beeld- en geluidskwaliteit van de proefaflevering, want deze zijn totaal niet representatief voor de audiovisuele kwaliteit van de rest van de boxset. De zeven overige afleveringen zijn namelijk met uitstekend beeld en geluid op DVD gezet, en bovendien bevat de box talloze interessante extra’s waarmee je letterlijk vele uren zoet bent. Dit alles maakt deze Twin Peaks Boxset tot een Topper die bij alle liefhebbers een plaatsje in de kast verdient!