Star Trek VI: The Undiscovered Country (SE)

Na een catastrofaal ongeluk op de planeet Praxis, waar vrijwel alle energie voor het Klingon-rijk geproduceerd wordt, dreigt het wrede, maar eerzuchtige strijdersras binnen 50 jaar volledig uit te sterven. Zonder hulp van buitenaf zullen de Klingons het niet redden. De leiding van Starfleet ziet dit als een goede gelegenheid om de gespannen situatie tussen de rassen op te helderen, en opent de dialoog. Kapitein Kirk (William Shatner) en zijn trouwe bemanning van de Enterprise, waaronder Spock (Leonard Nimoy), Dr. McCoy (DeForest Kelley), Chekov (Walter Koenig), Scotty (James Doohan) en Uhura (Nichelle Nichols), worden uitverkoren als vertegenwoordigers van Starfleet. De door haat gedreven Kirk, wiens zoon door Klingons gedood werd, lijkt echter niet bepaald de beste keus. Bovendien lijkt iemand de vredesbesprekingen te willen saboteren...

Met vele films, TV-series en fans over de gehele wereld is Star Trek een heus begrip binnen de science fiction. Zoals de meesten wel zullen weten begon het ST-fenomeen in 1966 met een low-budget TV-serie. De serie liep slechts drie jaar, maar mede door aanhoudend protest van de fans verscheen tien jaar later, in 1979, de eerste avondvullende bioscoopfilm rond de bemanning van de Enterprise. Maar het bleef niet bij één film, want de (warp-)sprong naar het witte doek werd vrolijk voortgezet. De vijfde Star Trek-film, het door William Shatner geregisseerde The Final Frontier (1989), werd echter niet erg goed ontvangen, en het doek leek definitief gevallen. Toch wilde men de 25e verjaardag van Star Trek niet ongezien voorbij laten gaan. Aanvankelijk dacht men aan een film over een jonge Spock en Kirk en hun avonturen op de Starfleet Academy. Op deze manier bleven de personages behouden, maar kon men nieuwe, frisse, jonge acteurs gebruiken. De studio wilde echter de originele cast, al aardig op leeftijd, nog niet laten gaan. En dus was in 1991 de voltallige ‘oude garde’ voor de zesde en laatste keer tezamen op het bioscoopscherm te bewonderen, en wel in Star Trek VI: The Undiscovered Country. Verantwoordelijk voor de regie was Nicholas Meyer, die eerder met Star Trek II: The Wrath of Kahn een van de betere, zo niet de beste film uit de reeks afleverde. Dit kunstje doet hij met de zesde ST-film nog eens dunnetjes over, want ook The Undiscovered Country is uitermate geslaagd, en doet je de wrange nasmaak van het vijfde deel onmiddellijk vergeten. De zesde Trek biedt namelijk een zeer vermakelijke combinatie van science fiction, actie, avontuur, humor en een flinke scheut politieke thriller. Het politieke tintje wordt direct duidelijk als je naar het verhaal kijkt, dat overduidelijk de Star Trek-versie is van het eind van de Koude Oorlog tussen Rusland (Klingons) en Amerika (Starfleet). In Star Trek VI monden de onderhandelingen tussen beide partijen, die in gang worden gezet door de kosmische tegenhanger van Tsjernobyl, uit in vele spannende conflicten. Toegegeven, de film komt wat traag op gang, maar nadat na een half uurtje de intrige ineens een paar versnellingen hoger wordt geschakeld blijft Star Trek VI tot het eind boeien. En daarmee is het een meer dan waardig afscheid van het oude ensemble.

Lang geleden is Star Trek VI al uitgebracht op DVD als kale uitgave, maar net als de vorige films uit de reeks (waaronder The Motion Picture, The Wrath of Khan en The Search for Spock) heeft ook de zesde Trek onlangs de Special Edition behandeling gekregen. Wat houdt dit in? Nou, ten eerste uiteraard dat op de twee DVD’s van de uitgave flink wat extra’s te vinden zijn. Wat de film betreft heeft men tevens enkele shots toegevoegd of anders gemonteerd (ook de extra scènes die destijds aan de videorelease zijn toegevoegd zijn aanwezig). In essentie is het dus een Director’s Cut van de film, al zijn de aanpassingen minimaal ten opzichte van de videoversie.

Beeldkwaliteit

Star Trek VI stamt uit 1991 en is dus al redelijk op leeftijd. Dat zou je echter niet zeggen bij het zien van de film op DVD, want het beeld (met de verhouding van circa 2.0:1, een door Meyer goedgekeurde aanpassing van de in de bioscoop gebruikte 2.35:1-uitsnede) heeft werkelijk een verbluffend goede kwaliteit. Vooral wat betreft scherpte en detaillering presteert de anamorfe transfer uitmuntend, waarbij tevens het ontbreken van edge enhancement opvalt. Eveneens het vermelden waard is de uitstekende kleurweergave; zelfs de normaliter vaak problematische roodtinten (zoals veelvuldig te zien in de Starfleet-uniformen) leveren geen enkele problemen. Ook prijzen we de afwezigheid van storende grain, ruis en artefacting. Dus niets dan lof voor het beeld, want het enige probleempje – het feit dat er zeer sporadisch een enkel vuiltje opduikt – is in de verste verte niet ernstig genoeg om een punt van de score af te trekken. Wat ons betreft mag deze nagenoeg perfecte transfer dan ook beloond worden met de volle tien punten.

Geluidskwaliteit

Ook op deze Star Trek Special Edition een 5.1-mix, in de vorm van een Dolby Digital 5.1-spoor (448kbit/s). Deze heeft een warme en levendige klank, en maakt bovendien prima gebruik van de beschikbare kanalen. Vooraan wordt een breed stereobeeld neergezet, met dialogen die netjes beperkt blijven tot het midden. Het geheel wordt vrijwel continu aangevuld met muziek, ambiance of effecten uit de achterspeakers. Daarbij wordt zo nu en dan split-surround toegepast. Het gebruik van het LFE-kanaal levert eveneens weinig reden tot klagen: op gepaste momenten (bijvoorbeeld de explosie op Praxis aan het begin van de film) is aardig wat activiteit van de subwoofer te bemerken. Al met al een uitstekend audiospoor!

Extra's

In de mooi geanimeerde menu’s van de twee schijfjes zijn de volgende extra’s te vinden, die tenzij anders vermeld Nederlands ondertiteld zijn:

Audiocommentaar
Op de commentaartrack hoor je schrijver/regisseur Nicholas Meyer en scriptschrijver Denny Martin Flinn. De voornaamste bijdrage wordt geleverd door Meyer, die overkomt als iemand met een goede kijk op wat er speelt in de (film)wereld. Hij gaat in zijn interessante toelichting onder meer diep in op de algemene ideeën en filosofieën achter het maken van een film, en vertaalt dit naar de Star Trek-film. Flinn licht vooral het verhaal en het schrijfproces toe. Een prima commentaar, dat helaas niet Nederlands ondertiteld is (wel Engels).

Tekstcommentaar
Uiteraard mag ook op de SE-uitgave van de zesde ST-film het tekstcommentaar van Michael en Denise Okuda niet ontbreken. Schakel je dit in, dan kun je in een ondertitelingspoor tal van leuke weetjes over de film en aanverwante zaken lezen (in het Engels). Bijvoorbeeld de connecties tussen Star Trek VI en de andere ST-films en -series. Ook wordt aangegeven welke scènes aan de bioscoopversie zijn toegevoegd. Zoals gebruikelijk worden de zaken gebracht met de nodige humor.

The Perils of Peacemaking (27 min)
Een semi-wetenschappelijke extra over het politieke aspect van Star Trek VI. Meyer, Nimoy en verschillende deskundigen bestuderen diverse wereldwijde conflicten en de personen die daarbij een rol speelden, en trekken parallellen met het verhaal van ST VI. Interessant als je geïnteresseerd bent in de politieke achtergronden van de film.

Stories from Star Trek VI
Een zestal featurettes, bestaande uit een combinatie van filmbeelden, achter-de-schermen-materiaal en interviews met cast en crew. De featurettes kunnen afzonderlijk of via de ‘play all’-functie bekeken worden.
- It Started with a Story (10 min): Hier krijg je o.a. wat te horen over het ontstaan van het verhaal en de thema’s.
- Prejudice (5 min): Men bekijkt de rol van vooroordelen in het verhaal, en hoe de cast en crew daar mee omgingen.
- Director Nicholas Meyer (6 min): Betrokkenen vertellen over de werkwijze van Meyer, en de samenwerking met Nimoy en Shatner (die beiden ook al eerder een Star Trek-film geregisseerd hadden).
- Shakespeare & General Chang (6 min): De rol van generaal Chang werd geschreven met het oog op acteur Christopher Plummer. De connectie tussen hem, Chang en Shakespeare komt in deze korte featurette aan bod.
- Bringing it to Life (23 min): De eerdere featurettes behandelden voornamelijk personages en verhaal, maar dit maal komt het daadwerkelijke productieproces aan bod. Onderwerpen zijn o.a. de diner-scène, het ontwerp van het Enterprise-interieur, het suggereren van gewichtloosheid en de muziek.
- Farewell & Goodbye (7 min): The Undiscovered Country is de laatste film met de volledige originele bemanning van de Enterprise. In deze extra wordt even stilgestaan bij dit feit. Ook het afscheid van Star Trek-bedenker Gene Roddenberry, die een aantal weken voor de release van de film overleed, komt ter sprake.

The Star Trek Universe
- Conversations with Nicholas Meyer (10 min): De titel zegt het al; deze extra is een gesprek met regisseur Meyer, o.a. over zijn betrokkenheid bij en bijdrage aan Star Trek.
- Klingons: Conjuring the Legend (21 min): Een uitgebreide documentaire over de Klingons en de veranderingen in uiterlijk en karakter die ze vanaf hun eerste verschijning in de zestiger jaren doormaakten.
- Federation Operatives (5 min): Een overzicht van de bijrolacteurs uit Star Trek VI die ook in andere ST-films en -series te zien zijn.
- Penny’s Toy Box (6 min): Penny Juday, Star Trek-archivaris bij Paramount, toont een aantal rekwisieten uit de film.
- Together Again (5 min): Voor oude vrienden Christopher Plummer en William Shatner was Star Trek VI een soort van reünie. Hier vertellen beide heren waarom.

Farewell
- DeForest Kelley: A Tribute (13 min): Een eerbetoon aan DeForest Kelley (Dr. “Bones” McCoy), die in 1999 op 79-jarige leeftijd aan kanker overleed. Collega’s en vrienden vertellen over zijn carrière (vóór Star Trek was DeForest vooral in westerns te zien), en wat hem zo bijzonder maakte.
- Original Interviews: Interviews uit 1991 met William Shatner (5 min), Leonard Nimoy (6 min), DeForest Kelley (5 min), James Doohan (6 min), Nichelle Nichols (6min), George Takei (5 min), Walter Koenig (5 min) en Iman (5 min). Er worden enkele aardige vragen gesteld, die als tekst op het scherm verschijnen.

Promotional Material
Onder deze noemer vind je een teaser-trailer (1.33:1, DD 2.0), de bioscooptrailer (2.00:1 niet anamorf, DD 2.0) en een speciale ‘sneak peek’ (5 min), die getoond werd op een Star Trek-conventie in 1991. Deze korte blik achter de schermen wordt ingeleid door Nicholas Meyer.

Archives
- Production Gallery (3 min): Niet de gebruikelijke collectie foto’s, maar een korte compilatie van achter-de-schermen-materiaal. Sommige beelden zijn al in de overige extra’s voorbij gekomen.
- Storyboards: De storyboards van vier verschillende scènes, waarvan er één de uiteindelijke film niet heeft gehaald.

Trekkies kennen hem wel, de beruchte ‘even/oneven-regel’, die stelt dat de even genummerde Star Trek-films de beste delen uit de reeks zijn. Met zijn geslaagde combinatie van science fiction, avontuur, humor en politieke thriller bevestigt Star Trek VI: The Undiscovered Country deze regel. Net als de SE-uitgaven van de voorgaande vijf films is ook de 2-DVD-set van de zesde Trek tot in de puntjes verzorgd, met een uitmuntende beeldkwaliteit, uitstekend 5.1-geluid en vele uren aan informatieve extra’s. De fans kunnen dan ook blij zijn dat het zeer vermakelijke Star Trek VI, die de pensionering van de oude bemanning van de Enterprise inluidde, na de eerder verschenen kale uitgave nu eindelijk een waardige DVD-release heeft gekregen. Sterker nog, de uitgave presteert op alle fronten dermate goed dat een DVD.nl Topper-predikaat op zijn plaats is. Een verplichte aanschaf voor iedere Star Trek-liefhebber!

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Paramount Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Jumpin' Jack Flash (DVD)
• Volgende: Bulletproof Monk (DVD)