Kronieken van Narnia, De: De Leeuw, De Heks en De Kleerkast (SCE)

Tijdens de Tweede Wereldoorlog moeten de twee broers Peter (William Moseley) en Edmund Pevensie (Skandar Keynes) en hun twee zusters Susan (Anna Popplewell) en Lucy Pevensie (Georgie Henley) hals over kop vluchten naar het platteland. Aldaar worden ze opgevangen door Mrs. MacReady (Elizabeth Hawthorne), de huishoudster van professor Kirke (Jim Broadbent), die niet gestoord mag worden. Wanneer de kinderen in het huis verstoppertje spelen, komt de kleine Lucy in een kamer met een bijzondere kleerkast. Als zij zich in de kleerkast verstopt, ontdekt zij de wondere wereld die Narnia wordt genoemd. Aldaar ontmoet zij de faun Mr. Tumnus (James McAvoy), die Lucy ogenschijnlijk aardig benaderd. Maar Tumnus biecht Lucy op dat hij, terwijl zij kort sliep, iets onaardigs heeft gedaan. Hij heeft Jadis, de Witte Heks (Tilda Swinton) laten weten dat er een mens in Narnia is. Het land van Narnia was ooit een vredig land, maar is nu door de betovering van de Witte Heks een koude bevroren wereld waar het eeuwig winter is. Lucy vlucht via de kleerkast weer terug in het huis, waarbij haar broers en zuster haar verhaal natuurlijk niet geloven. Als alle vier de kinderen later de betoverde wereld van Narnia betreden, komen zij al snel in aanraking met de ijzige kracht van de Witte Heks. Hun komst ontketent een verbeten strijd met de Witte Heks, die ten koste van alles de macht in Narnia wil hebben. De kinderen worden in de strijd tegen de Witte Heks geholpen door twee sprekende bevers, die hen leiden naar de wijze leeuw Aslan (Liam Neeson) en zijn leger van sprekende dieren.

De Britse schrijver Clive Staple “Jack” Lewis (1898-1963), van Ierse afkomst, is vooral bekend geworden door zijn christelijke boeken. Deze christelijke boeken zijn zowel verhandelend als sciencefiction, waarin veelal een waarschuwing richting het werk van de duivel is vervat. Lewis heeft in de jaren ’50 ook zeven sprookjesboeken voor kinderen geschreven, waarin de fantasiewereld Narnia centraal staat. Het eerste boek in deze serie, dat Lewis in 1950 schreef, is het boek “The Lion, the Witch and the Wardrobe”. In Nederland verscheen in 1956 de vertaling met de titel “Het betoverde land achter de kleerkast”. De Walt Disney filmstudio verfilmde dit boek in 2005 onder de titel De Kronieken van Narnia: De Leew, de Heks en de Kleerkast, ofwel in het Engels The Chronicles of Narnia: The Lion, The Witch and the Wardrobe. Bij de heruitgave van het boek in 2005 in ons land is nu ook de aangepaste Nederlandse titel gebruikt.
In Amerika en Engeland zijn deze kinderverhalen van Lewis bekend veronderstelde literatuur, in Nederland en België zijn deze boeken veel minder bekend. Alhoewel Lewis in 1959 zelf gezegd zou hebben dat hij fel tegen een verfilming van de boeken is, heeft Walt Disney Pictures in 2005 de verfilming van The Chronicles Of Narnia: The Lion, The Witch and The Wardrobe in release gebracht. Waarschijnlijk mede ingegeven door het bijzonder grote succes van fantasiefilms als Harry Potter en Lord of the Rings. Dankzij moderne computer technieken is regisseur Andrew Adamson in staat geweest de fantasiewereld van C.S. Lewis tot leven te brengen op het witte doek. Ondanks dat Disney deze film gemaakt heeft en het de verfilming van een kinderboek betreft, is De Kronieken van Narnia: De Leeuw, de Heks en de Kleerkast geen film voor kleine(re) kinderen geworden. Daarvoor is het verhaal iets te eng en te gewelddadig. Terecht heeft de film een leeftijdsindicatie van 12 jaar meegekregen. Adamson schotelt je een fraai vormgegeven fantasiewereld voor met sprekende dieren, faunen, dwergen, centauren en reuzen. Hierbij leunt de film natuurlijk zeer zwaar op de computer gegenereerde special effects, net als eerder genoemde fantasiefilms. In het algemeen zijn de special effects zeer fraai gemaakt. Om een voorbeeld te noemen, in de hele film komt geen enkele echte leeuw voor. Bij enkele scènes kun je toch ook wel zien dat special effects zijn toegepast, maar dat mag de pret niet drukken. De visuele effecten zijn begin dit jaar genomineerd voor een Oscar, maar wonnen deze prijs niet. Met de rol van de computer in de film weer regisseur Andrew Adamson uit Nieuw Zeeland wel raad. Adamson was als regisseur mede verantwoordelijk voor de succesfilms Shrek en Shrek 2.
Naast de sprekende dieren, worden de hoofdrollen vervult door de vier kinderen. Met uitzondering van Anna Popplewell hebben deze jonge acteurs nauwelijks enige filmervaring. De voor 10 jaar oude Georgie Henley was deze film haar debuut op het witte doek. De rol van de gemene Witte Heks wordt met ijzige overtuiging gespeeld door de ervaren Engelse actrice Tilda Swinton. Ondanks haar Engelse achtergrond had zij de boeken van Lewis voor het filmen nog nooit gelezen. Kritieken zijn er ook op de film. De meeste richten zich op te oppervlakkige verfilming, waarbij de mooie plaatjes belangrijker zijn dan de diepere betekenis van het verhaal. Ook achter deze vertelling van Lewis zou een diepere christelijke betekenis liggen, waarbij de leeuw Aslan God is en de Witte Heks de duivel en inzet van de strijd de mens is.
Mede producent Walden Media zou het doel hebben om alle zeven delen van de Kronieken van Narnia te willen verfilmen. In 2007 wordt de verfilming van het eerste boek van deze kronieken, genaamd The Chronicles of Narnia: Prince Caspian in de bioscopen verwacht. Dit boek is door Lewis weliswaar als tweede boek geschreven, maar is chronologisch gezien het vierde verhaal. Maar verhaaltechnisch gaat Prins Caspian verder waar \'De Leeuw, De Heks en de Kleerkast\' is gestopt. Regisseur Andrew Adamson heeft wederom de regisseursstoel bezet. Tot het zover is, kun je van zijn verfilming van The Chronicles of Narnia: The Lion, The Witch and the Wardrobe genieten.

Buena Vista heeft De Kronieken van Narnia: De Leeuw, de Heks en de Kleerkast in twee versies uitgebracht. Een 1-disc versie met de film en enkele extra’s en een “Special 2-DVD Collector’s Edition”. Deze 2-disc uitvoering is onderwerp van deze bespreking.

Beeldkwaliteit

De film staat in zijn oorspronkelijk bioscoop beeldverhouding van 2.35:1 anamorf op de DVD. Het beeld ziet er zeer fraai uit en geeft de sfeervolle fantasiewereld van Narnia erg mooi en filmisch weer. De kleuren zien er helder, goed verzadigd en natuurlijk uit. Ook de scherpte van het beeld en de detaillering zijn beide goed, al oogt het beeld soms ook wat soft. Dit is trouwens net als het beeld in de bioscoop en het gevolg van de bewerkingen die het beeld heeft ondergaan. De film maakt bij de scènes waarin Narnia nog een winterlandschap is, gebruik van een stilistisch aangepast, koeler kleurenpalet. Contrast en zwartniveau van het beeld zijn goed. Het is een nieuwe film, dus het beeld is verder vrij van fouten. Filmgrain is tot een minimum beperkt.
De film is verdeeld in 24 chapters (hoofdstukken). De DVD is van het type DVD-9 (dubbellaags), de laagwisseling is netjes weggewerkt en niet merkbaar. De optionele ondertiteling (wit) is duidelijk met een goede vertaling. De optionele Nederlandse ondertiteling is geheel in het zichtbare filmvlak geplaatst, net boven de zwarte balk.

Geluidskwaliteit

Bij de geluidstrack is keuze uit de Engelstalige Dolby Digital 5.1 surroundtrack (bitrate 384 kb/s) en een Nederlandse nasynchronisatie eveneens in Dolby Digital 5.1 (bitrate 384 kb/s). De soundtrack klinkt erg goed en heeft een mooie surround geluidsbeeld waarbij alle kanalen intensief worden gebruikt. De nadruk van de soundtrack ligt op de voorste kanalen. De zeer fraaie filmmuziek komt met een brede stereospreiding en veel detail uit beide frontspeakers, de surrounds voegen daar een ruimtelijke dimensie aan toe. De filmgeluiden beperken zich niet alleen tot de voorste speakers, de surrounds worden frequent en zeer duidelijk gebruikt voor de omgevingsgeluiden en menig geluidseffect. Als geheel geeft dit een zeer goed klinkende soundtrack met veel diepte en ruimtelijkheid. Let maar eens op het indrukwekkende gebrul van de leeuw Aslan. Ook het LFE kanaal wordt diverse momenten goed gebruikt om extra laag aan de soundtrack te geven. Helaas heeft Buena Vista niet de hogere bitrate voor het geluid gebruikt. Dit had de detaillering, dynamiek en laagcontrole van de soundtrack zeker in positieve zin te goede gekomen. Des te meer jammer, omdat buitenlandse releases van deze film naast een betere Dolby Digital track ook een DTS soundtrack hebben.
Traditiegetrouw bij een Disney film is er ook een Nederlandse nasynchronisatie aanwezig. Bij de Nederlandse nasynchronisatie kunnen we wat vraagtekens voor wat betreft noodzaak zetten. Gezien de leeftijdsindicatie van 12 jaar zou een nasynchronisatie voor deze leeftijdscategorie niet nodig zijn. De nasynchronisatie klinkt redelijk, maar mist de emotie van de film. Voor kleinere kinderen voldoende, maar daarvoor is de film dan weer te beangstigend. De op het DVD menu gepresenteerde Vlaamse en Franse soundtrack staan niet op de DVD.

Extra's

Voor deze bespreking hadden we de beschikking over de 2-disc Special Collector’s Edition. De breedbeeld Nederlandstalige menuschermen zijn fraaie filmgerelateerde animaties met fragmenten van de filmmuziek als achtergrondgeluid. Zoals ondertussen gebruikelijk start de DVD met enkele trailers. Tenzij anders vermeld zijn de extra’s in 1.78:1 niet anamorf beeldformaat.

DVD 1

De Bloopers van Narnia (4½ min)
De opnames waarin per ongeluk of express wat fout gaat. Beeldformaat is 2.35:1 niet anamorf.

Ontdek Leuke Narnia Nieuwtjes
Beleef de film opnieuw met optionele interessante pop-upnieuwtjes over de schrijver C.S. Lewis, de wezens en de wereld van Narnia. In de vorm van tekstballonnen wordt tijdens de film allerlei wetenswaardigheden getoond over het verhaal, de karakters, de schrijver en het maken van de film. Deze optie gaat ten koste van de ondertiteling.

Gesproken toelichtingen
Met keuze uit twee audiocomenntaren:

Gesproken toelichting van de regisseur en de vier kinderen
Regisseur Andrew Adamson haalt samen met de jeugdige acteurs Georgie Henley, William Mosely, Anna Popplewell en Skandar Keynes leuke herinneringen op aan het maken van de film. Adamson is hierbij voornamelijk aan het woord en stelt hierbij vragen aan de jongeren. Geluid is DD1.0 (bitrate 96 kb/s).

Gesproken toelichting van het productieteam
Regisseur Andrew Adamson, producent Mark Johnson en productie-ontwerper Roger Ford wisselen anekdotes uit en geven achtergrondinformatie bij de scènes uit de film. Een bijzonderheid die genoemd wordt is het feit dat de film chronologisch is opgenomen. Goed en informatief commentaar. Geluid is DD1.0 (bitrate 96 kb/s).

DVD 2

Het Creëren van Narnia
Met drie vervolgkeuzen:

Kronieken van een Regisseur (38 min)
Regisseur Adrew Adamson vertelt in de vorm van een soort persoonlijk logboek hoe het proces van realisatie van de film in zijn werk is gegaan.

De Magische Reis van de Kinderen (26½ min)
De drie jeugdige acteurs William Moseley, Georgie Henley en Anna Popplewell hadden nauwelijks acteerervaring. Je ziet hoe ze een rol moeten spelen tegen de achtergrond van een nog niet gerealiseerde fantasiewereld. Ook zie je hoe de jonge Georgie Henley met een blinddoek op de set echt voor het eerst de besneeuwde wereld van Narnia zag. Met interviewfragmenten met de regisseur en de jonge acteurs.

De Ontwikkeling van een Epos
Dit herbergt weer vier vervolgkeuzen:

Uit het Brein van één Man (4 min)
Korte biografie over de Britse schrijver C.S. Lewis.

Beeldende Vertellers (55 min)
Een in acht hoofdstukken opgedeelde featurette over de verschillende productiestadia van de film. Elk onderdeel behandelt een aspect van de productie waardoor een mooi overzicht wordt gegeven hoe de film tot stand is gekomen. Alles apart te bekijken of aaneengesloten met de alles spelen optie.

Het Creëren van de Wezens (54 min)
Een featurette die in elf hoofdstukken is opgedeeld. Alles draait hierin om het ontwerp van de verschillende wezens en dieren. Met veel interviewfragmenten en vergelijkende beelden tijdens de ontwikkeling en het definitieve filmbeeld. Alles apart te bekijken of aaneengesloten met de alles spelen optie.

Analyse van een Scène: De Smeltende Rivier (11½ min)
Waarin je gedetailleerd ziet hoe de scène bij de smeltende rivier tot stand is gekomen.

Wezens, Legenden en het Land

Wezens uit de Hele Wereld (14 min)
De belangrijkste karakters en wezens uit de film, waaronder de Witte Heks, Aslan en Mr. Tumnus nader worden toegelicht. Featurette is opgedeeld in elk keuzen voor de verschillende karakters. Alles apart te bekijken of aaneengesloten met de alles spelen optie.

Narnia Ontdekken
De landkaart van Narnia, waarbij je de belangrijkste plekjes kunt selecteren, waarna je er met een combinatie van 3D animaties, tekeningen, etc. een stukje uitleg over krijgt.

Legenden door de Jaren Heen
Aan de hand van een tijdbalk maak je een korte reis door de tijd in de wereld van Narnia.

De 2-disc Special Collector’s Edition is verpakt in een 2-disc keepcase. De keepcase zit in een zeer fraaie slipcase met een glanzende 3D reliëfopdruk, die open te vouwen is. Het geheel stelt de kast voor die toegang geeft tot de wereld van Narnia. Tevens zit in de keepcase een inlay met een inhoudsoverzicht van de DVD’s en een tracklisting. Verder nog een drietal “concept art” kaarten.

Op deze DVD is ook nog een easter egg te vinden.

In navolging op het succes van Harry Potter is Walt Disney begonnen met de verfilming van de kinderboeken van de Britse schrijver C.S. Lewis, genaamd De Kronieken van Narnia. De eerste film is het meest bekende verhaal van De Leeuw, De Heks en De Kleerkast, chronologisch het tweede boek van de totaal zevendelige reeks. In dit verhaal komen vier kinderen via een geheimzinnige klerenkast in de magische wereld van Narnia. De wereld van Narnia, met haar sprekende dieren, faunen, dwergen en reuzen, is gevangen in een ijzige betovering van de Witte Heks. Samen met de wijze leeuw Aslan voeren de kinderen de strijd tegen deze heks om Narnia te bevrijden van haar ijzige krachten. Regisseur Andrew Adamson heeft met hulp van de computer er een fraaie fantasieverfilming van gemaakt. Door het donkere karakter van de film en het aanwezige geweld is het leeftijdsadvies van de film 12 jaar.
De film is door Buena Vista uitgebracht in een mooie Special 2-DVD Collector’s Edition, die verpakt is in een zeer fraai ogende slipcase met reliëfopdruk. Beeld en geluid van de film zijn prima in orde, de extra’s op beide DVD’s zijn uitgebreid en zijn een informatieve aanvulling op de film.

De film is ook verkrijgbaar als een enkele DVD release met de film en enkele extra\'s. Deze DVD is gelijk aan de eerste DVD van de Special 2-DVD Collector\'s Editie.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Walt Disney Studios Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Believe Nothing (DVD)
• Volgende: Boneyard, the (DVD)