Gallipoli (SCE)

Archy Hamilton (Mark Lee) en Frank Dunne (Mel Gibson) zijn de snelste hardlopers van Australië. De Eerste Wereldoorlog breekt uit en velen melden zich aan als vrijwilliger om te strijden tegen de Turken bij Gallipoli. Archy wil ook, maar hij is te jong en wordt niet toegelaten. Frank doet hem een paar tips aan de hand en samen belanden ze uiteindelijk in Egypte, waar ze moeten wachten tot ze naar Turkije worden verscheept. De tijd doden ze met drank en het kopen van echt antiek. Als eenmaal de strijd losbarst bij Gallipoli is er geen ruimte meer voor ontspanning en moet er worden gestreden vanuit de loopgraven.

De strijd bij Gallipoli is een belangrijk onderdeel in de geschiedenis van Australië. Het uit duizenden vrijwilligers bestaande leger dat landt bij Gallipoli en ten strijde trekt tegen de Turken wordt gebruikt als afleidingsmanoeuvre voor de strijd van Engelse en Franse troepen bij de Dardanellen. Tot op de dag van vandaag wordt de dag van de landing nog gevierd in Australië. Peter Weir besloot in 1976 om er een film over te maken en het duurde tot 1981 voordat deze af was. Het is een zeer geslaagde film die onder te verdelen is in drie delen: het aanmelden bij het leger in Australië, de trainingstijd in Egypte en de werkelijke strijd in Gallipoli. Vooral het eerste en laatste deel zijn boeiend weergegeven. Een heel jonge, maar voortreffelijk spelende Mark Lee zet een enthousiaste jongeling neer die dolgraag mee wil doen met de strijd, maar te jong is. Mel Gibson heb ik wel in betere rollen gezien. Hij probeert soms iets te stoer en jolig te zijn. Vooral bij de scènes met z’n vrienden tijdens de Egypte-scènes is hij bij vlagen te losbandig. Het verhaal wordt over het algemeen vlot verteld en hoe verder de film vordert, des te meer je wordt meegenomen met het lot van de soldaten in de loopgraven. Peter Weir maakte er een overtuigend anti-oorlog drama van.

Beeldkwaliteit

De film staat in het originele beeldformaat van 2.35:1 anamorf op de DVD. Deze beeldtransfer is beter dan de transfer van de Classic Collection editie uit 2004. Met name de helderheid en de scherpte zijn beter geworden (zie screenshot 5). Gezien de leeftijd van de film ziet de print er nog zeer goed uit. Er zijn nauwelijks onvolkomenheden te zien. Felle kleuren heeft de film nauwelijks. De scherpte is goed, maar wel is regelmatig flinke edge-enhancement toegepast. Op sommige momenten is het beeld aan de donkere kant. Het contrast is daar niet altijd even goed, waardoor er details in het zwart verloren gaan. Hier en daar is filmgrain zichtbaar. De film is onderverdeeld in 15 hoofdstukken. Deze DVD laat overigens zien hoe belangrijk het is om films in het originele beeldformaat op DVD te zetten. Bij de scène in de woestijn (screenshot 3) lopen Archy en Frank ieder aan één kant van het beeld. Dat geeft de eenzaamheid en afstand tussen beide aan. Bij een pan & scan zou er maar één persoon in beeld zijn, wat de inhoud van de scène sterk zou verzwakken.

Geluidskwaliteit

De originele film was in mono uitgebracht, maar voor DVD is er een Dolby Digital 5.1 track (448 kb/s) van gemaakt. Heel veel spectaculairs is er niet van gemaakt en de nadruk ligt dan ook op de voorkanalen. De surroundkanalen en het LFE kanaal worden maar heel sporadisch aangesproken. Verder is het wel een nette soundtrack met mooie sfeergeluiden en vooral bij de eindscènes veel geluidseffecten. Voor de hardloopscènes tussen Archie en Frank wordt het muziekstuk Oxygène van Jean-Michel Jarre gebruikt, wat niet echt past in het tijdsbeeld van de film. Dan zijn de klassieke muziekstukken die bij andere scènes worden gebruikt beter van toepassing.

Extra's

Het 1.78:1 menu is geanimeerd met beelden uit de film. Het geluid is Dolby Digital 2.0 (192 kb/s).
Met de extra’s verschilt deze Special Collector’s Edition wel van de Classic Collection. Op de nieuwe versie staat een uitgebreide Making of van de film.

Entrenched: The Making of Gallipoli (68 min)
Deze making of is onderverdeeld in 6 hoofdstukken, die ieder een deel van het maken van de film behandelen. Dit door middel van recente interviews met onder meer regisseur Peter Weir, acteur Mel Gibson, schrijver van het boek “The Broken Years” Bill Gammage, scenarioschrijver David Williamson en producer Patricia Lovell. Het beeld is 1.78:1, met filmfragmenten in 2.35:1 en Dolby Digital 2.0 geluid. Engels gesproken, Nederlands ondertiteld.

-The Call to Adventure
Wat betekent Gallipoli voor de Australische bevolking en geschiedenis? Er is nog steeds een jaarlijkse herdenking van de slag bij Gallipoli.
-Touching History
De opzet van de film. Peter Weir bezoekt de originele loopgraven van Gallipoli. Daar doen hij en schrijver David Williamson inspiratie op voor het verhaal.
-The Theatre of War
Het geld is rond en de film kan gemaakt worden. Introductie van de acteurs
-Into the Trenches
Speciale voorvallen bij het opnemen van de film, waaronder problemen met het weer en acteurs.
-Moments in Time
Een paar memorabele scènes worden eruit gelicht en nader beschreven.
-Reflections
Wat voor impact had de film na z’n release en welke heeft ‘ie nu nog in het leven van de Australiërs.

Bioscooptrailer (2 min)
Trailer in 2.35:1 niet anamorf en niet ondertiteld. Het beeld is van een behoorlijk slechte kwaliteit. Het geluid is Dolby Digital 2.0 mono.

Archy Hamilton en Frank Dunne zijn de snelste hardlopers van Australië. Samen nemen ze dienst in het Australische vrijwilligersleger om bij Gallipoli te vechten tegen de Turken in de Eerste Wereldoorlog. Het is een boeiende film, waarin gewone mensen helden worden voor hun vaderland. Maar het laat ook zien dat een oorlog zinloos is en heel veel levens kost wat nergens voor nodig is. Deze Gallipoli Special Collector’s Edition wijkt qua beeld- en geluidstransfer niet af van de Classic Collection editie die in 2004 op de markt kwam. Het verschil zit ‘m in de extra’s. Die zijn een stuk uitgebreider dan op de vorige editie. Maar om het daarom nu een “Special Collector’s Edition” te noemen gaat een beetje te ver. De beeldkwaliteit is beter dan die van de Classic Collection uit 2004. Wie verder geïnteresseerd is in het verhaal omtrent de strijd bij Gallipoli en wat dit heeft betekend voor Australië heeft met deze uitvoering iets moois in huis.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Paramount Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Pride & Prejudice (DVD)
• Volgende: Youp van 't Hek - Het Zelfmoordcommando (Oudejaarsconference 2005) (DVD)