Chernobyl

Op 26 april 1986, om 01:23:45 uur in de morgen, gebeurt wat eigenlijk niemand voor mogelijk heeft gehouden. Tijdens een veiligheidstest, gehouden onder leiding van Anatoly Dyatlov (Paul Ritter), gaat er iets faliekant mis in reactor 4 van de kerncentrale van Tsjernobyl, waardoor de kernreactor explodeert. Een enorme brand ontstaat en de brandweer, waaronder lokale brandweerman Vasily Ignatenko (Adam Nagaitis), rukt uit om de brand te blussen. Maar het is vechten tegen de bierkaai, de brand is te heftig om alleen met water te blussen. Sterker nog, het maakt de zaak alleen maar erger. Dat zegt wetenschapper Valery Legasov (Jared Harris), die door het Politbureau is aangesteld om de gevolgen van de explosie te overzien. Hij wordt daarin bijgestaan door Boris Shcherbina (Stellan Skarsgård), die vanuit de ministerraad was aangewezen om de leiding te nemen over de nasleep van de ramp. De ramp wordt voor de buitenwereld verborgen gehouden, maar het Zweedse atoomagentschap neemt een grote radioactieve wolk waar en ook Ulana Khomyuk (Emily Watson) van het nabijgelegen Wit-Russische kerninstituut neemt een hoge radioactieve straling waar. De hele wereld kijkt toe als de Sovjet-Unie de ramp bij Tsjernobyl onder controle probeert te krijgen. Hele steden worden geëvacueerd en duizenden arbeiders worden, met gevaar voor eigen leven, ingezet om de brand te blussen en verdere escalatie van de ramp te voorkomen.

Iedereen van dertig jaar en ouder kent de kernramp van Tsjernobyl. De grootste kernramp in de geschiedenis vond plaats op 26 april 1986 in de vroege morgen. In eerste instantie hield de Sovjetoverheid de ramp geheim, maar door een meting van het Zweedse atoomagentschap kon men de ramp niet meer ontkennen. Al gaf men een veel lagere stralingswaarde op dan dat er in werkelijkheid was. Het gebied rond de centrale is nog steeds niet geschikt voor bewoning en dat zal nog vele jaren zo blijven. Er is nog een te hoge radioactiviteit aanwezig. De stad Pripyat (gelegen naast Tsjernobyl) zal voor altijd een spookstad blijven.
Ruim dertig jaar na de ramp is er nu de miniserie Chernobyl, gemaakt door HBO, die nauwgezet en chronologisch de gebeurtenissen rond de ramp uiteenzet in een zeer aangrijpend en meeslepend drama. De serie houdt het heel erg bij de basis van wat er rond Tsjernobyl gebeurd is. Men heeft geen extra dramatische elementen of verhaallijnen toegevoegd. Dat is ook niet nodig, want wat er gebeurd is heeft al zo veel impact. Extra gedramatiseerde verhaallijnen zou alleen maar de kracht uit het verhaal halen. Valery Legasov en Boris Shcherbina vertegenwoordigen de politiek. Legasov wil dat iedereen weet wat er speelt, om de gevolgen voor de mensen zo klein mogelijk te houden. Maar ook hij weet dat alleen ten koste van mensenlevens de brand geblust en verdere escalatie van de ramp voorkomen kan worden. Shcherbina is de controleur van de staat, die er zicht op moet houden dat alles volgens de protocollen verloopt. Ulana Khomyuk staat voor de diverse nucleaire organisaties, die er op aandringen de juiste maatregelen te nemen en vooral ook dat de verantwoordelijken gestraft worden. In het Sovjet-tijdperk is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Het volk wordt geportretteerd door brandweerman Vasily Ignatenko en zijn vrouw Lyudmilla. Die merken direct de gevolgen van de ramp doordat Vasily als een van de eersten bij de brand aanwezig is. Ook als hij ten onder dreigt te gaan aan de gevolgen van de straling, blijft zijn vrouw hem bijstaan, zonder te denken aan wat dat voor haar voor consequenties kan hebben. Naast een boeiend verhaal is ook het visuele aspect zeer de moeite waard. De decors, attributen, art-direction zijn prachtig gedaan en de locaties zijn zeer overtuigend en lijken sprekend op de omgeving van Tsjernobyl en Pripyat. Terwijl je weet dat het daar vanwege de aanwezige straling nooit opgenomen kan zijn geweest. Het geeft de serie een nog authentiekere uitstraling. Chernobyl is een erg sterke serie, een van de beste van de laatste jaren. Het won dit jaar de Emmy voor Beste mini-serie en dat is meer dan terecht. Het is aangrijpend, emotioneel, verdrietig en confronterend en als je beseft dat het allemaal echt heeft plaatsgevonden zorgt dat er alleen maar voor dat het nog meer impact heeft.

Chernobyl is in 2019 al uitgebracht op Blu-ray Disc. Dit jaar (en twee jaar geleden al in de rest van de wereld) is er eigenlijk uit het niets een 4K UHD uitgave gekomen, waarbij alle afleveringen in 4K op twee UHD's staan, met daarbij de twee eerder uitgegeven blu-ray discs erbij. Deze 4-disc UHD+BD-uitgave wordt hier besproken.

Beeldkwaliteit

UHD 10/10
Volgens velen heeft de BD van Chernobyl al een erg goede beeldkwaliteit en is een upgrade in 4K niet nodig. Echter is de BD-transfer wel erg troebel, smoezelig en erg donker waarbij soms het contrast en details in donkere scènes wegvallen. Deze native 4K-transfer (de serie kreeg een digitale export in 4K na het filmen ervan) zet dat recht. Deze transfer, uitgevoerd in het oorspronkelijke beeldformaat van 2.00:1 heeft Dolby Vision en HDR10 als beeldverbetering. De serie is bekeken met Dolby Vision en de betere kleurenschakering valt direct op. Ook de verhoogde resolutie laat een strakker beeld zien en het troebele en smoezelige is een stuk minder aanwezig. Sterker nog, de transfer heeft door een duidelijkere gradatie van grain ten opzichte van de BD een veel meer filmisch uiterlijk. Contrast en detaillering is ook een stuk beter, vooral in de donkere scènes. Deze upgrade op 4K is dan ook zeker de moeite waard.

BD 9/10
De beeldtransfer van Chernobyl is te bekijken in het originele 2.00:1 beeldformaat. Net als voor het verhaal heeft men voor het beeld niet gekozen voor uitbundigheid, maar voor een natuurlijke weergave van de werkelijkheid. Met minimale belichting in donkere scènes of juist een lichte overbelichting in zonrijke scènes bijvoorbeeld. Details vallen daardoor soms weg en in donkere scènes is het beeld soms wat smoezelig. Ook het kleurgebruik is niet uitbundig met vooral tinten blauw, grijs en groen. 

N.B. Screenshots zijn afkomstig van de Blu-ray Disc.

Geluidskwaliteit

UHD+BD
Op zowel de UHD's als de Blu-ray Discs van Chernobyl staat dezelfde audiotrack en dat is een Engelstalige DTS HD-Master Audio 5.1-track. Dialoog speelt sowieso een belangrijke rol in de serie. Heel bombastisch is het geluid maar sporadisch, bij de explosie van de reactor bijvoorbeeld. Het grootste deel van het geluid is vrij subtiel, waarbij de surroundkanalen nauwelijks waarneembaar aanwezig zijn. De muziek van Hildur Guðnadóttir is vooral op de achtergrond aanwezig, maar heel bijzonder en zeer doeltreffend. 

Extra's

De UHD+BD-uitgave van Chernobyl heeft alle extra's staan op zowel de twee UHD's als de twee BD's. Alle extra's zijn hetzelfde als de voorgaande BD-uitgave. De extra’s zijn in 1080p HD (ook op de UHD) en zijn Nederlands ondertiteld.

Inside the Episodes
Deze feature zet in het kort de achtergronden uiteen per aflevering. Dit geïllustreerd met fragmenten uit de aflevering.

BD & UHD Disc 1

What is Chernobyl? (1½ min)
In het kort leggen de cast en crew uit wat er precies gebeurde tijdens de ramp in Tsjernobyl

Meet the Key Players (6 min)
Jared Harris als Valery Legasov, Stellan Skarsgård als Boris Shcherbina en Emily Watson als Ulana Khomyuk vertellen over hun specifieke karakter. Legasov is voornamelijk op zoek naar een manier om de brand in de reactor te blussen. Shcherbina staat voor het Russische systeem, maar beseft dat de situatie in Tsjernobyl veel erger is dan men zich in Moskou voorstelt. Ulana Khomyuk is een ode aan alle wetenschappers die samenwerkten om uit te zoeken wat er gebeurd was. En dat vooral ook bekend maakten.

BD & UHD Disc 2

Behind the Curtain - Director Johan Renck (1½ min)
Een heel kort item over regisseur Johan Renck, met korte interviewfragmenten en beelden uit de serie.

Script to Screen - The Divers (1½ min)
Wederom heel kort, een blik op een aantal duikers, die door radioactief water naar een pomp binnen in de reactor moeten. De kans dat ze overleven is zo goed als nihil.

Pivotal Moment: The Trial (2 min)
Komt er gerechtigheid? Worden de veroorzakers van de ramp gestraft? Wat speelde er nu precies?

Op 26 april 1986 ontploft een reactor van de kerncentrale bij Tsjernobyl. Een enorme brand en radioactieve wolk zijn het gevolg. Duizenden mensen worden ingezet om de brand te blussen en verdere escalatie van de ramp te voorkomen. Dat onder toeziend oog van kerngeleerde Valery Legasov en afgevaardigde van de ministerraad Boris Shcherbina. Chernobyl is een erg sterke miniserie die nauwgezet en chronologisch de ramp bij Tsjernobyl op aangrijpende wijze in beeld brengt. Extra dramatische elementen zijn weggelaten, de waarheid is al sterk genoeg. Chernobyl kende al een prima uitgave op BD maar Warner heeft er twee jaar geelden, en dit jaar in Nederland, toch voor gekozen deze serie een nieuwe 4K-UHD+BD uitgave te geven. Deze uitgave bevat alle afleveringen op twee UHD's tezamen met de eerdere twee BD's. De 4K-beeldtransfer heeft een duidelijke stap vooruit gemaakt met een scherper, meer gedetailleerder beeld en met een betere kleurenschakering. De audiotrack en alle extra's zijn hetzelfde gebleven en de extra's staan ook op de UHD, hetzij wel in 1080P-beeldkwaliteit en niet in 4K. Voor fans van de serie die deze in de best mogelijke kwaliteit wil bezitten is deze uitgave zeker een aanrader.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Warner Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Downton Abbey: A New Era (Blu-ray)
• Volgende: Tokyo Vice - Seizoen 1 (Streaming)